Орал қаласындағы темір жол көлігі мұражайы
1994 жылы Батыс Қазақстан темір жолының Орал бөлімшесінде жәдігерлер мен тарихи материалдардың саны жағынан бірегей теміржол көлігі мұражайы ашылды.
Мұражайдың пайда болуы жол бөлімі ардагерлер кеңесінің төрағасы Михаил Надточийдің есімімен тікелей байланысты.
Мұражайда 100 жылдан асатын тарихы бар жәдігерлерді кездестіруге болады. Бұл құнды заттар ешкімді де бей-жай қалдырмасы анық. 1894 жылы салынған Қазақстандағы алғашқы темір жол – Покровская Слобода – Орал құрылысының аяқталуы туралы тарихи құжаттар осы жерде сақталған. Кіреберісте «Рязань-Орал темір жолы 1893 жыл» деген жазуы бар рельс тұр. 1903 жылғы Рязань-Орал темір жолының сирек кездесетін облигациясы, теміржолшылар формасының үлгілері, Азамат соғысы кезінде Оралды қорғаған бронды пойыздың макеті, 2-ші дүниежүзілік соғыс кезіндегі Орал теміржолшыларының ерліктері туралы баспа материалдары, Рязань-Тамбов-Саратов-Орал бағытына қатысты және ескі вокзал суреттері құнды жәдігерлер қатарында. Сонымен бірге Оралдағы барлық темір жол көпірлерінің, локомотивтердің, 1896 жылғы бірінші локомотив-вагон депосының, 1913 жылғы желдеткіш депосының, 1937 жылғы вагон депосының үлгілері бар. Илецк темір жол учаскесінде өткен ғасырдың 50-жылдарына дейін жұмыс істеген ескі үлгідегі 20 дабыл қондырғысы, жұмыс істейтін прожекторлық бағдаршам көненің көзіндей сақтаулы. Сол секілді жол шамы, ұстаханада қолдан жасалған балдақтар, бұрын теміржолшыларға берілген белгілер де мұражайға қойылған.
Барлығы 25 стенд, 300 фотосуреті бар 12 витрина, марапаттар, барлығы да бірегей бұйымдар. Мұражай қоры әрдайым толығып отырады.
Әрбір экспонат, әрбір фотосурет теміржолшылардың қолынан шыққанына қарамастан.шебер безендіріліп, интерьерге сай салынған.
Мұражайда келушілерге – теміржолшыларға, мектептердің оқушыларына, жоғары оқу орындарының студенттеріне, ардагерлерге, қала кәсіпорындарының қызметкерлеріне экскурсиялар өткізіп қана қоймайды, сонымен қатар дәрістер оқытылады.
Туған өлке тарихы, теміржол туралы лекциялардың тақырыптарын 30 жылға жуық қоғамдық негізде мұражайды басқарған Михаил Надточим әзірлейді.