Өткен күннен бір белгі

Жаңалықтар
15.08.2024, 17:18
Суретті түсірген автор
Шахида Жұман

Маңғыстау облысы бойынша меншікті тілші

Егер темірге тіл бітер болса, Маңғыстау жол дистанциясының алдында тұғырда тұрған «АГМ» маркалы дрезина өткен күндерден қызықты естеліктер айтып, қаншама сыр шертер еді...

Елу-алпыс жыл бұрын бұл дрезина түбектің жолшылары үшін басты көлік құралы болыпты. Өңір теміржолына келген ілкі техниканың бірі болып, жол шаруашылығын ширатуға өлшеусіз «еңбегі сіңген». Ардагерлеріміздің айтуынша, дрезинаның қарапайым ғана түрі болса да сол кезде ең қажетті көлік ретінде бүкіл дистанцияның қажетін өтепті. Жаңадан қалыптасып жатқан теміржолда көлік деген мүлде болмаған тұста Маңғыстаудың бархан құмды даласымен талай жүйткіген дрезина «қос иығымен» көп жүкті көтеріп, құрылыс материалдары мен рельс-шпалдарды артып алып, жұмысшыларды да тасымалдаған.  

– Бұл «АГМ» дейтін, біздің өңірге келген ең бірінші дрезина. Онымен алғаш рет 1964 жылы теміржол жұмысшылары тасымалданған. Бейнеуден бастап Сай-Өтес, Шетпе, Маңғыстауға дейін, одан Өзенге қарай тартылған теміржолды қабылдағанда басшылар дәл осы дрезинамен жүрген. Уақыты келіп, қолданыс мерзімі біткесін ескірген техниканы жай ғана металлоломға өткізуге қимадық. Өткен күннің естелігі болсын, болашақ буын көрсін-білсін деп ПЧ-13 мекемеcінің алдына ескерткіш қылып орнаттық. Кем-кетігін жөндеп, 1988 жылы салтанатты түрде тұғырға қойдық. Бұл рәсімге сол кездегі Батыс Қазақстан теміржолы бастығының орынбасары Борис Есенаманов келіп қатысқан еді. Көнекөз жәдігер содан бері көзімізге жылыұшырап, жолшылар мекемесінің алдында тұр, – дейді сол жылдары Маңғыстау жол дистанциясын басқарған ардагер теміржолшы Қожахмет Уәзір.  

Айтуынша, кезінде осы дрезина жол шаруашылығына пайдалануға өте ыңғайлы көлік болған. Оны ең бірінші тізгіндеген Қуандық Тұрғазиев қазір о дүниелік. Бұрын таңсық болған көлікті басқару жергілікті қазақтарға мәртебе болыпты. Бұл дрезинаның бастапқы қарапайым түрі болғасын кейбір жұмыстары автоматты емес, қолмен атқарылыпты. Үстіне 30-40 шпалдан, екі жағына оншақты рельстен тиеліп, жолшыларға көп көмегі болған. Рельсті өзі көтеріп, түсіретін болғандықтан сол замандағы теміржол шаруашылығына таптырмайтын көлік болған. Қарлы, жаңбырлы күндері жұмысшылар да осы дрезинамен қатынаған.

– Маңғыстау жол дистанциясымен құрдас бұл дрезинаның мекемеміздің алдында тұрғанына да қырық жылға таяпты. 1986 жылы №10 бекетте еңбек жолымды бастағанда қолданыста болатын. Дистанция ашылған жылы берілген бірінші көлікті мен көргенде Р-43 рельсін тасып, жолдың ағымдағы жөндеу жұмыстарына пайдаланылатын. Техникалық сипаттамасына келсек, маторы ЗИЛ-дікі. Краны бар, бірақ автоматты болмағандықтан арқанмен тартып бұратын. Рельсті көтергеннен кейін стрелканы қолмен бұрып, арқанмен тартып, қосымша біраз жұмыстар атқарылатын. Дегенмен, өз заманында баға жетпес көлік құралы болды, сондықтан бұл ескерткіш біз үшін өте қымбат, – дейді Маңғыстау жол дистанциясының қазіргі басшысы Бекберген Құрбанов.  

 

Инфрақұрылым
18.07.2025
Сырдария арқылы өтетін жарты шақырымдық теміржол көпірі салынады
Инфрақұрылым
18.07.2025
Елімізде темір жолды жөндеу науқанының жартысы аяқталды
Жүк тасымалы
18.07.2025
Әлеуметтік жүк тасымалы ұлғаюда
Станция тынысы
18.07.2025
Әйтеке би станциясы жартыжылдықты табысты аяқтады
ҚТЖ келбеті
18.07.2025
Қауіпсіздік мәдениетін қалыптастырған инженер
Аймақтар
18.07.2025
Маңғыстау теміржолшыларына біржолғы сыйақы берілді
Қауіпсіздік
18.07.2025
Дала өртімен күрес: Семей теміржолшылары қауіпсіздік шараларын күшейтті
Жаңалықтар / Мұрағат
18.07.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №54 18 шілде 2025 жыл
Жүк тасымалы
17.07.2025
Ақтау мен Құрық порттарында жүк айналымы өсті
Спорт
17.07.2025
Астанада өткен сайыста теміржолшылар жеңімпаз атанды
Жаңалықтар
17.07.2025
"Тобыл" логистикалық хабының құрылысы бастау алды
Жаңалықтар
17.07.2025
Елімізде теміржол машиналарын жасау 7,1%-ға артты
Жүк тасымалы
17.07.2025
Атырауда мұнай өнімдерінің тасымалы өсті
Инфрақұрылым
17.07.2025
Мойынты – Қызылжар теміржол желісінің құрылысына 10 мердігер ұйым қатысуда
Жаңалықтар
17.07.2025
ҚТЖ локомотив бригадаларының 16 демалыс үйіне күрделі жөндеу жүргізуде
Жаңалықтар / Жолаушылар тасымалы
16.07.2025
Комиссия туристік пойыздардағы заң бұзушылықтарды анықтады
Аймақтар
16.07.2025
Қандыағашта теміржол вокзалы жөнделіп жатыр
Әлемде
16.07.2025
Қытай жүрдек пойыздар желісінің жылдамдығы мен ұзындығын арттыруда
Жүк тасымалы
16.07.2025
Қазақстан бидайы Қытай арқылы Вьетнамға темір жол көлігімен жөнелтілді
Жүк тасымалы
15.07.2025
Қытайдан Әзербайжанға аттанған алғашқы жүк пойызы Қазақстан арқылы өтеді