Транзит көлемі кемігені байқалады

Қосұйым Мұқашев

Атырау облысы бойынша меншікті тілші

Атырау жүк тасымалы бөлімшесі бойынша биылғы жылдың он айында тасымал көлемі көп кеміген жоқ. Экономиканың негізгі бөлігін құрайтын өңірдегі мұнай өнімдерін өндіру, оны тасымалдау көлемі қалыпты деңгейді сақтап келеді. Әйтсе де, осы кезеңде ресурсұстаушылардан қара мұнай өнімдеріне деген тапсырыс бұрынғыға қарағанда төмен болғанын көреміз.

Оған, әрине, ең алдымен әлемдік нарықтағы ауқымды дағдарыс, мұнай бағасының құлдырап кетуі, өнімнің болмауы және сатып алушылардың төлемқабілетсіздігі себеп. Директорлар кеңесінің жоспары бойынша пайдаланым жүк айналымы 10 айда бөлімше бойынша 97,6%-ті құраған, яғни 2,4 процентке кем. Жүк вагондарының өнімділігі 102,6%, вагонның орташа тәуліктік жүрісі 102,3%, тиелген вагонның динамикалық салмағы 101,7%, пойыздың орташа салмағы 101%, локомотив өнімділігі 103,5%, локомотив жүрісі 105%, пойыздар қозғалысының учаскелік жылдамдығы 101,1%, вагондардың бір жүк операциясына тұруы 111,6%. Тасымал көлемінің сәл кемуіне вагон тиеуді игермеу, яғни жүк вагондарының кемуі себеп болған. 

Техникалық жоспарға сәйкес 10 айда пайдаланым жүк айналымы 101,5 %-ті құрап, 12 пайдаланым көрсеткіші орындалды. 

Соның ішінде пайдаланым жүк айналымы 101,5%, жергілікті вагон айналымы 102,4%, жүк вагонының өнімділігі 101,9%, вагонның орташа тәуліктік жүрісі 102,7%, орташа статистикалық салмақ 100,9%, тиелген вагонның динамикалық жүктемесі 101%, пойыздың орташа салмағы 100,7%, локомотив өнімділігі 102,3%, локомотив жүрісі 102%, пойыздар қозғалысының учаскелік жылдамдығы 101,1%, бір жүк операциясына жүк вагонының тұруы 103,9%, бір техникалық станцияда вагондардың тұруы 101,1%. Яғни, бәрі де жоспардан артық мөлшерде орындалып, он айда аймақта жүк тасымалы қалыпты болғанын көрсетті. 

Директорлар кеңесі жоспары бойынша кейбір көрсеткіштердің межеден төмен болуының өз себептері бар. Алдымен оған орташа жүк тиеудің және тиелген жүк вагондарының кемуі себеп. 

Ал жүк тиеудің кемуіне әсер еткен жағдайларға келсек, Атырау мұнай өңдеу зауытының 16 наурыз бен 17 сәуір және 1 шілде мен 31 тамыз айларында тұтастай екі айға жоспарлы жөндеу жұмыстарына тұруы себеп болған. Зауыт тұрғасын, өнім де шықпайды. Соның салдарынан Теңдік станциясынан ашық түсті мұнай өнімдерін тиеуші «Батыс Транс Групп» ЖШС жүктері азайған. Тиелген вагондар аз болған сайын, жүк айналымы да кемиді (7630 млн.т-кмнетто). 

Жүкжөнелтушілердің жүктен бас тартуы да тасымалға тікелей әсеретеді. Мәселен, «Теңізшевройл» ЖШС Құлсары станциясынан 4132 вагон/143832 тонна сұйытылған газ бен пропан-бутан, 5649 вагон/377623 тонна химикаттарды жіберуден бас тартса, сатып алушылардың төлемқабілетсіздігінен және зауытта газ тазалау қондырғысының жөндеуге тұруы мен «Норт Каспиан Оперейтинг Компани Н.В.» зауытында күкірт конвейерінің сынып қалуы салдарынан Қарабатан станциясынан «Тенгизская Транспортная Компания» ЖШС 1800 вагон/116460 тонна, «Истком Транс» ЖШС 540 вагон/34260 тонна түйіршіктелген күкіртті жібере алмаған. Сондай-ақ, маусым айының 17-22 аралығында Қытайға жөнелтілетін кокс, пропан жүктерін түсіруге конвенциялық тыйым қойылғаны, Қытай аумағында тастанды пойыздардың жиналып қалуы және Орта Азиялық темір жол арқылы өтетін кейбір жүктердің шектелуі де жалпы жүк тиеу көлеміне әсер етпей қоймады. 

Атырау өндірістік-техникалық бөлім мамандарының айтуынша, сонымен қатар өткен мерзімде транзитті тасымал көлемінің кемуі де байқалады. Бөлімшемен бұрынғыға қарағанда тәулігіне үш пойызға кем қабылданып жүр. Қиғаш түйіспесінен 2 пойыз, Сағыздан тәулігіне 1 пойыз кем қабылдануда. Пойыз беру де аталған бағыттар бойынша тәулігіне бір-бір пойыздан кеміген. 

Негізгі 12 көрсеткіш 100 пайыздан аса орындалып, пайдаланым жүк айналымы 7630 млн.т-кмнетто болып, 101,5 %-ті құрады. Жүк тиеу көлемі 8376,7 млн тонна, орындалуы – 99,9 процент. 

Пойыздар қозғалысының техникалық жылдамдығының кемуіне жаз айларында (шілде, тамыз) кейбір учаскелерде жылдамдықты шектеуге ескерту берілгендігі, шпалдардың ақаулығы, Мақат-Сағыз, МақатҚұлсары, Мақат-Атырау, АтырауИсатай-Қиғаш аралығында ЖЕЙСМАР, қыркүйек-қазан айларында ПРСМ, ДУОМАТ жол техникаларымен жұмыс жасау үшін 4-6 сағаттық «толаскез» алынуы себеп болған. Станцияларында жүк операциясына келген вагондардың тұрып қалуы, жиналуын күту, локомотивтерді жалғау жұмыстары да техникалық жылдамдықтың төмендеуіне әсер етті. Алайда, жалпы алғанда өңірде жүк айналымы жақсы қарқында келеді. Елдегі карантин шараларының өңірде жалғасуына, әлемдік нарықтағы доллардың өсуі және мұнайдағы баға өзгерістеріне қарамастан тасымал тасқынының қалыпты деңгейі сақталып отыр. 

Аймақтар
26.07.2024
Таразда кәсіподақтың ұйытқы болуымен футбол алаңы ашылды
Жолаушылар тасымалы
26.07.2024
Жолаушылар пойызындағы бір күн
ҚТЖ келбеті
26.07.2024
Тілдей таспада талай сыр бар
Темір жол тарихы
26.07.2024
Сауатты кадрлар ғана салада оң өзгеріс жасайды – ардагер
Жүк тасымалы
26.07.2024
Контейнерлік тасымалдың инновациялық үрдістері
Жүк тасымалы
26.07.2024
Иран-Қытай көлік бағыты жаңартылуда
Жаңалықтар / Мұрағат
26.07.2024
«Қазақстан теміржолшысы» газеті, №61 26 шілде 2024 жыл
Жүк тасымалы
25.07.2024
ЕАЭО елдері теміржол көлігін дамыту мәселесін талқылады
Жүк тасымалы
25.07.2024
Атырауда жүк тасымалы межеден асып түсті
Әлеумет
25.07.2024
Қызылордалық 20 бала «Туған жерге саяхат» турымен Астанаға аттанды
Темір жол тарихы
25.07.2024
Паровоз тізгіндеген қазақ қызы
Жолаушылар тасымалы
24.07.2024
Пойызға билетсіз мінгізгені үшін жұмыстан шығарылды
Жаңалықтар
24.07.2024
Құрық теңіз порты мен Транскаспий халықаралық көлік бағытын байланыстыратын жол күрделі жөндеуден өтті
Жаңалықтар
24.07.2024
Кірме жолдарды мемлекеттік меншікке беру рәсімі аяқталды
Әлемде
23.07.2024
Германияда Еуро-2024 кезінде қалааралық пойыздармен 12 миллион жолаушы тасымалданды
Әлемде
23.07.2024
Еуропалық Одақ көлік жобаларына 7 миллиард еуро бөлмек
Жүк тасымалы
23.07.2024
ҚТЖ астық тасымалына дайындығын пысықтауда
Қауіпсіздік
23.07.2024
Атырауда техникалық-әдістемелік сабақ өтті
Жаңалықтар / Мұрағат
23.07.2024
«Қазақстан теміржолшысы» газеті, №60 23 шілде 2024 жыл
Жаңалықтар
22.07.2024
Қазақстан, Түрікменстан және Ауғанстан жаңа теміржол магистралінің құрылысын талқылады