Темірден түйін түйген Момын Өтегенов – 95 жаста

ҚТЖ келбеті
30.05.2025, 09:05

Темір жолда темірден түйін түйіп, ұсталық еткен Момын Өтегенов биыл 95 жасқа толды. Абыз ақсақалды Тараз қалалық ардагерлер кеңесі мерейжасына орай «Тараз қаласының Құрметті ардагері» төсбелгісімен марапаттап, қазақи дәстүрмен иығына шапан жапты.

Момын соғыс басталғанда 11 жастағы бала еді. Әке-шешесі темір жолдың қосалқы шаруашылығында. Ол шаруашылықтың атауы «қосалқы» болғанымен, әлеуеті әжептеуір. Бірнеше гектар жері бар. Онда көкөніс пен жемістің бірнеше түрі өсіріледі. Тауарлы-сүт фермасында сүт өндіріледі. Бәрі де теміржолшыларға арналған. Өндірілген өнім жұмысшыларды қамтамасыз ету бөлімі арқылы Жамбыл теміржол бөлімшесіне қарасты теміржол бекеттеріне таратылады.  

Соғыс басталғанда «подхоз» деп аталатын осы құрылымда жұмыс істейтін барлық ер-азаматтар әскерге алынды да, олардың орнын шал-кемпірлер, қыз-келіншектер мен балалар басты. Момын да осы жерде әртүрлі жұмыс істеп жүрген. Арқасүйер әкеден айырылғаннан кейін Момын теміржол басшылығынан жұмыс сұрай барған. Темір жолда жалақы жақсы әрі айлық уақытылы. Депоның бастығы ма, станса бастығы ма, есінде жоқ, Онищенко деген кісі Момынды жұмысқа емес, оқуға қабылдады. Теміржол училищесіне. Темір ұстасының оқуына. Момын аң-таң, темірді қыздырып, төске қойып соғу, әртүрлі үлгіге келтіріп ию үшін оқудың керегі не?! Жоқ, керек екен. Темірді көрікте ұстау, содан кейін төске қойып әртүрлі үлгіге салып соғу, одан кейін «суару» оңай емес екен. Оның да өз технологиясы бар. Әйтпесе жасаған бұйымың сапасыз болып шығады. Училищеден темір ұстасы мамандығын алып шыққан Момын бірден депоға жұмысқа қабылданған. Қайда да болса білім мен біліктіліктің бір-бірімен ұштасқаны тиімді. Момын осындай тиімділікпен жұмыс істеді. Темірді көрікте ұстау, одан кейін қажетті үлгіге келтіріп соғу, қатайтып суару – бәрін-бәрін тәртіпке сай жасады. Сол ұқыптылық пен ұстанымның арқасында жасаған бұйымдарынан ақау шыққан емес. Момын вагон жөндеуге қажетті бұйымдардың бәрін: балта, батпан, балға, шеге, кемпірауыз, шеге суырғыш, темір кесетін шапқы, тағы басқа бұйымдар мен еңбек құралдарын жасады. Осының бәрін көмекшісі екеуі батпан балғамен (кувалда) соғып жасайтын. Кейін механизм күшімен жұмыс істейтін балға шығып, ұсталардың жұмысы біршама жеңілдеді ғой. Әйтпесе жұмыс өте ауыр болатын. Бірақ өзі сүйіп таңдаған мамандығы бойынша жұмыс істеу Момын үшін өте қызық еді. Ол әрбір істі бар ынта-ықыласымен орындайтын.  

Момын Өтегенов басшылар тарапынан берілген тапсырманы айтылған уақытта орындап, темірдей тәртіпке бағынды. Табан аудармай 43 жыл жұмыс істеді. Еңбегі елеусіз емес. Ол Ленин, «Құрмет белгісі» ордендерімен, «Ерен еңбегі үшін», «Еңбек ардагері» медальдарымен, «Құрметті теміржолшы» төсбелгісімен марапатталды. Суреті еңбек озаттарының Құрмет тақтасы мен аллеясына ілінді. Есімі Қазақстанның Алтын кітабына жазылды. Ол сондай-ақ Жеңістің 40, 50, 60, 70 жылдық мерекелік медальдарының, «Коммунистік еңбектің екпіндісі», «Бесжылдықтың озаты» төсбелгілерінің иегері.  

Момын ақсақал – өскен-өнген отбасының отағасы. Ол кіндігінен тараған 8 перзентінен немере, шөбере, шөпшек сүйіп отыр. Биыл темірден түйін түйген еңбек ардагері 95 жасқа келіп отыр. Қария әлі де тың. Үй іргесіндегі шағын шаруашылығына өзі қарайды. Қолын қусырып қарап отыру – қарияға жат.  

Болат ЖАППАРҰЛЫ,  

Қазақстан Журналистер  

одағының мүшесі

 

Инфрақұрылым
18.07.2025
Сырдария арқылы өтетін жарты шақырымдық теміржол көпірі салынады
Инфрақұрылым
18.07.2025
Елімізде темір жолды жөндеу науқанының жартысы аяқталды
Жүк тасымалы
18.07.2025
Әлеуметтік жүк тасымалы ұлғаюда
Станция тынысы
18.07.2025
Әйтеке би станциясы жартыжылдықты табысты аяқтады
ҚТЖ келбеті
18.07.2025
Қауіпсіздік мәдениетін қалыптастырған инженер
Аймақтар
18.07.2025
Маңғыстау теміржолшыларына біржолғы сыйақы берілді
Қауіпсіздік
18.07.2025
Дала өртімен күрес: Семей теміржолшылары қауіпсіздік шараларын күшейтті
Жаңалықтар / Мұрағат
18.07.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №54 18 шілде 2025 жыл
Жүк тасымалы
17.07.2025
Ақтау мен Құрық порттарында жүк айналымы өсті
Спорт
17.07.2025
Астанада өткен сайыста теміржолшылар жеңімпаз атанды
Жаңалықтар
17.07.2025
"Тобыл" логистикалық хабының құрылысы бастау алды
Жаңалықтар
17.07.2025
Елімізде теміржол машиналарын жасау 7,1%-ға артты
Жүк тасымалы
17.07.2025
Атырауда мұнай өнімдерінің тасымалы өсті
Инфрақұрылым
17.07.2025
Мойынты – Қызылжар теміржол желісінің құрылысына 10 мердігер ұйым қатысуда
Жаңалықтар
17.07.2025
ҚТЖ локомотив бригадаларының 16 демалыс үйіне күрделі жөндеу жүргізуде
Жаңалықтар / Жолаушылар тасымалы
16.07.2025
Комиссия туристік пойыздардағы заң бұзушылықтарды анықтады
Аймақтар
16.07.2025
Қандыағашта теміржол вокзалы жөнделіп жатыр
Әлемде
16.07.2025
Қытай жүрдек пойыздар желісінің жылдамдығы мен ұзындығын арттыруда
Жүк тасымалы
16.07.2025
Қазақстан бидайы Қытай арқылы Вьетнамға темір жол көлігімен жөнелтілді
Жүк тасымалы
15.07.2025
Қытайдан Әзербайжанға аттанған алғашқы жүк пойызы Қазақстан арқылы өтеді