Әлемде екі қабаттан тұратын пойыздарға сұраныс артып келеді
Пойызбен жүретін жолаушылар санының артуына байланысты дамыған елдерде екі қабаттан тұратын пойыздар желіге көптеп шыға бастады. Жақында Канада да CRRC компаниясы жасап шыққан екі қабатты пойыздар іске қосылды.
Канаданың Exo жолаушылар тасымалы операторы Үлкен Монреальдағы 12 (Сен-Жером) қала маңындағы желісіне 2024 жылдың 25 маусымынан бастап қытайлық CRRC (China Railway Rolling Stock) компаниясына тапсырыс берілген 44 екі қабатты вагонның алғашқы алтауын іске қосты. Вагондарды динамикалық тестілеу 2023 жылдың мамырынын басталған. Барлық вагондар 2025 жылдың жазына дейін пайдалануға беріледі деп жоспарлануда. Exo оператор бес желіден тұратын 225 км желіде жұмыс істейді. Ұзындығы 63 км-ге жуық қала маңындағы 12-ші желіде 14 станция бар, бұл адам легі өте жоғары станциялар.
Үлкен Монреаль көлік жүйесіне (Réseau de Transport Métropolitain/RTM) 24 вагон жеткізу жөніндегі келісім-шарт 2017 жылы жасалған. 2019 жылы тапсырыс беруші қосымша 20 вагон сатып алу мүмкіндігін пайдаланған. Осылайша, Exo операторы барлығы 44 автокөлік алмақ, оның ішінде сегізі басқару кабинасы бар және 36-сы тіркемелі.
CRRC компаниясы вагондарының барлық құрамдас бөліктерінің 70%-на дейін өздері өндірген, ал орындық сияқты бөлшектерін канадалық компаниялар жеткізген. Тапсырыстың жалпы құны 206 миллион канадалық долларға бағаланған. Қаржыландыруды Квебек провинциясының билігі транзитке қоғамдық көмек көрсету бағдарламасының (PAGTCP) бөлігі ретінде іске асырып отыр.
Әрбір екі қабаттан тұратын вагон 147 жолаушыны қабылдауға арналған. Вагондар USB порттарымен және электр көдерімен жабдықталған. Оған қоса қозғалыс мүмкіндігі шектеулі жолаушылар үшін қолжетімді ортаны құру талаптарына жауап береді. Жаңа вагондардың бір ерекшелігі қатарлар арасындағы жолдар кеңірек, сонымен қатар велосипедтер мен арбалар үшін қосымша орын қарастырылған.
Айта кету керек, Батыс Еуропа мен Ресейде екі қабатты пойыздар негізінен қала маңындағы және аймақтарда қолданылады. Дегенмен, екі қабатты жылжымалы құрамды қалааралық және халықаралық тасымалдауда, оның ішінде ұйықтайтын вагондарды пайдалану нұсқалары белсенді түрде әзірленуде. Екі қабатты ұйықтауға болатын вагондардың сыйымдылығы қарапайым көліктерге қарағанда бір жарым есе көп. Олар 50-52 жатын орынды сыйдыра алады, ал дәстүрлі вагондарда тек 34-36 орын бар.
Кейбір Батыс Еуропа елдерінде екі қабатты вагондарда 160-тан астам орын бар. Оның үстіне, екі қабатты вагондардың ұзындығы бір қабатты вагондардың ұзындығынан аздап ерекшеленеді - 25 м-ге дейін Франция мен Италиядағы екі қабатты вагондардың биіктігі - 4320 мм, ал Бельгияда - 4430 мм. Екі қабатты пойыздардың көпшілігі локомотивті қашықтан басқару мүмкіндігін қамтамасыз ететін бас вагондары бар локомотивпен тартылатын пойыздар болып табылады және «тарту» схемасы бойынша шаттл пойыздар ретінде басқарылады.