Теміржолдан шыққан үш батыр

Темір жол тарихы
01.02.2022, 11:54
Қосұйым Мұқашев

Атырау облысы бойынша меншікті тілші

Атырау жол бөлімшесінде мұражайдың ашылғанына биыл отыз жыл толып отыр. Дәлірек айтқанда, өлке темір жолының елу жылдығы аталып өткен 1992 жылы сол кездегі бөлімше басшысы Амангелді Селбаевтың бастамасымен ашылған музей біраз жылдардан соң жабылып қалғаны да жасырын емес…

2019 жылы сол кездегі бөлімше басшысы Мағауия Оразқұлов өткеннің тағылымды тарихынан сабақ алмай, бүгінді жасау мүмкін емес деген бастама көтеріп, шашылған мұраларды қайта жинақтап, жаңа мағлұматтарды енгізіп, мұражайды қайта жабдықтатуға күш салды. Бүгінде Атырау магистральдық желі бөлімшесі ғимаратында орналасқан мұражай жергілікті теміржолшылардың мақтанышына айналған.

Мұнда не жоқ, көне вагон, цистерна, темір жол көпірі макеті өткен ғасырдың суреттерін көз алдыңызға әкеледі. Шыны әйнекті шкафтар ішінде ескі паровоз, тепловоздар макеттері сап түзейді. Байланыстың бастапқы кезін еске түсіретін радиостанциялар, коммутатор, телефон-телеграф аппараты, автодрезина, иінді кран, бұрма жабдығы макеттері де бар. Өлке теміржолының, бөлімше жұмысының әр жылдарынан сыр ақтаратын фотоальбомдар жасақталған. Ал енді бір бұрышта Социалистік Еңбек Ерлері Л.Шахатов пен Б.Кереевтің меншік заттары, жұмыс формалары қойылыпты. Барша атыраулықтардың мақтанышы болған даңқты тұлғалар.

Кешегі кеңес одағы кезінде бұл өлкеден үш бірдей Социалистік Еңбек Ері шыққанын көпшілік біле бермесе керек. Олар жоғарыда айтқан Л.Шахатов пен Б.Кереев, екеуі де атақты жол шеберлері болған. Ал үшіншісі А.Шүкіров – әзербайжан ұлтынан шыққан тепловоз машинисі.

Латип Озғанбайұлы Шахатов 1929 жылы Жылыой ауданы, Ұялы колхозында дүниеге келген. 15 жасынан еңбекке араласып, темір жолда жол жөндеуші болып жұмысын бастайды. Ұзақ жыл Мақат станциясында жол бригадирі, жол шебері, аға шебер қызметтерін абыроймен атқарады. Ерен еңбегімен ерекшеленіп 1966 жылы Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталып, 1971 жылы КСРО Құрметті теміржолшысы атанады. 1976 жылы темір жол саласына сіңірген айрықша еңбегі үшін «Социалистік Еңбек Ері» атағы беріліп, Ленин ордені омырауына қоса тағылады. 1991 жыл ел тәуелсіздік алған соң, Қазақстанның Құрметті теміржолшысы атағы да беріледі. Бүгінде Мақаттағы №26 мектепке, Восточное ауылына, жол дистанциясындағы өндірістік телімге Еңбек Ерінің есімі берілген.

Сондай-ақ, «ҚТЖ» ҰК» АҚ Бас директорының орынбасары А.Исмухамбетовтің 2018 жылдың 17 тамызындағы №447 хаттамасымен Мақат локомотив пайдалану депосының №9269 тепловозына Латип Шахатовтың есімін беру жөнінде қаулы қабылданған. Бүгінде ұрпақтары түгел темір жол саласында еңбек етеді.

Бақай Кереев 1931 жылы Гурьев облысы, қазіргі Махамбет ауданы, Алға ауылында дүниеге келген. Гурьев жол дистанциясында бригадир, кейін дистанциядағы 13-айналымның жол мастері болып еңбек еткен. Жол жөндеу саласындағы ұзақ жылғы табысты еңбегі үшін Б.Кереев Еңбек Қызыл Ту, Октябрь Революциясы ордендерімен марапатталып, Социалистік Еңбек Ері атағына ие болған. Оның да ұрпақтары бүгінде Атырау магистральдық желі бөлімшесінде еңбек етуде.

Шүкіров Али Абдуллаоглы 1924 жылы Әзербайжанда дүниеге келген екен. Ұзақ жылдар Баку қаласындағы паровоз депосында тепловоз машинисі болған. Ауыр салмақты пойыздарды жүргізуде жанар-жағармай үнемдегені үшін ерекше көзге түскен. 1959 жылы Социалистік Еңбек Ері атағын алған. 1967 жылы Маңғышлаққа келіп тепловоз машинисі болып, 1988 жылы зейнетке шыққанша еңбек еткен. Міне, мұражайда осындай ерен тұлғалар туралы мағлұмат кейінгі буын үшін тағылымды танымдық тәрбие көзі болары анық.

Жолаушылар тасымалы
12.03.2025
ҚТЖ пойыздарында жолаушыларға құрма мен су тегін ұсынылуда
Жаңалықтар
11.03.2025
ҚТЖ-да өткелдердегі бейнеталдау жүйелерінің сынағы аяқталды
Жаңалықтар
11.03.2025
Теміржол төсемінен жоғары барлық су қоймалары мен бөгеттер зерттелді
Әлемде
11.03.2025
RailPulse серіктестігі Wabtec өндірісіндегі борттық датчиктерді сертификаттады
Жүк тасымалы
11.03.2025
2024 жылы Сиань терминалы транзитті 276 мың тоннаға дейін арттырды
Аймақтар
11.03.2025
Соғыс кезінде теміржол салған атыраулық кейуана 100 жасқа толды
Жолаушылар тасымалы
10.03.2025
Автожолдың жабылуына байланысты 300-ден астам жолаушы пойызбен жеткізілді
Жолаушылар тасымалы
10.03.2025
Қолайсыз ауа-райына байланысты пойыздарда қосымша орындар ұйымдастырылды
Жаңалықтар
10.03.2025
Көлік министрі Екібастұз қаласындағы күрделі жөндеуден өткен теміржол вокзалына барды
Жолаушылар тасымалы
09.03.2025
Еліміздің пойыздарында 8 наурыз мерекесіне орай әйелдерге сыйлықтар табысталды
Жолаушылар тасымалы
08.03.2025
Темір жол саласында 1,6 мыңнан астам әйел жолсерік және касса қызметінде еңбек етеді
ҚТЖ келбеті
08.03.2025
Жауапкершілік жүгі жеңіл емес
ҚТЖ келбеті
08.03.2025
Аина және оның командасы
ҚТЖ келбеті
08.03.2025
Отбасында қалыптасқан қасиет
ҚТЖ келбеті
08.03.2025
Қолөнерші диспетчер
Жүк тасымалы
07.03.2025
"KTZ Express" БАӘ мен Үндістанға газет қағазын жіберді
Спорт
07.03.2025
Локомотившілер топ жарды
ҚТЖ келбеті
07.03.2025
Тағдыр сынағына сынбаған...
ҚТЖ келбеті
07.03.2025
Ең әдемі тауар кассирі
Қауіпсіздік
07.03.2025
Теміржол бойында қараусыз жайылған мал көбейді