Атырау темір жолына – 80 жыл

Темір жол тарихы
04.11.2022, 10:05
Суретті түсірген автор
Қосұйым Мұқашев

Атырау облысы бойынша меншікті тілші

Биыл Атырау темір жолына 80 жыл толып отыр. Осы аптада Атырау жүк тасымалы бөлімшесінде айтулы датаға орай салтанатты жиын өтіп, оған өлке теміржолына еңбегі сіңген ардагерлер мен бүгінгі күні әр салада тер төгіп жүрген теміржолшылар қатысты.

Жиынды ашқан бөлімше басшысы Аслан Базарғалиев көпшілікті атаулы күнмен құттықтап, бөлімше тарихына қысқаша тоқталып өтті. Тарихқа көз салсақ, 1925-26 жылдары салынған Гурьев–Доссор тартабанды темір жолы – өлкеге тартылған алғашқы шойынжол. Ұзындығы 92 километрлік бұл жол Жайық–Ембі өңірінің мұнайын жөнелту үшін қажет еді. Бұдан кейін мұнай өндірісін дамыту үшін Ескене сияқты құю станциялары бар тағы да екі тартабанды жол салынды. Тартабанды темір жолдар мұнай кәсіпшіліктерін Гурьевпен, Каспий теңізімен байланыстырды, сол арқылы мұнай еліміздің орталық аудандарына жеткізілді. 1936 жылы ұзындығы 517 шақырымдық Гурьев-Қандыағаш темір жолының құрылысы басталып, кейін ол Орскіге дейін жеткізілді. Гурьев–Қандыағаш теміржол желісі Ұлы Отан соғысы жүріп жатқан кезде, яғни 1942 жылы пайдалануға берілді және ол Орынбор темір жол жүйесінің құрамына енгізілді. Жүк тасымалдау қабілетінің шек - теулі болуына қарамастан бөлімше Ұлы Отан соғысын мұнай өнімдерімен жабдықтауда елеулі роль атқарды.  

Атырауда теміржол саласының қауырт өркендеу кезеңін 1960 жылдардың ортасы деуге болады. 1966 жылы ұзындығы 700 километрлік Мақат–Маңғышлақ, келесі жылы 180 километрлік Маңғышлақ–Өзен телімдері салынып, іске қосылды. 1970 жылы Орта Азия мен Қазақстанды Закавказьемен бұрынғы Кеңес Одағының орталық аудандарын төте жолмен жалғастыратын 333 километрлік Гурьев–Астрахань желісі қатарға қосылды. Сонымен Атыраудағы болат магистральдің жалпы ұзындығы 1735 километрге жеткен еді.  

Қандыағаш–Гурьев темір жолы 1939 жылғы 12 ақпанда салынып бітті. 1939 жылы 26 ақпан күні 40 вагон тіркелген бірінші пойыз Гурьевке келді. 1939 жылы желтоқсанда уақытша, 1942 жылы тұрақты іске қосылды. Міне, сол жылдан бастап Гурьев теміржол бөлімшесінің тарихы басталады. Бүгінде құрамында 18 станция, 31 разъезд, екі локомотив депосы, 1 электрмен қамту, 1 вагон шаруашылығы, үш байланыс және сигнализация, 2 жол дистанциясы, 3 өрт сөндіру, 2 қалпына келтіру пойызы бар бөлімше Қазақстанның көлік әлеуетін дамытуда стратегиялық маңызға ие, атқаратын жұмыс көлемі бойынша 1-категорияға жататын, жұмыс көлемі де үлкен әрі күрделі бөлімше.  

– Қазіргі уақытта Атырау теміржолында 5412 адам еңбек етеді және салаға еңбегі сіңген 1966 зейнеткеріміз бар. Баршаңызды мерейлі датамен құттықтап, зор денсаулық, еңбекте табыс тілеймін, – деп сөзін аяқтады бөлімше басшысы. Келесі кезекте еңбек ардагерлері сөз алып, өткен жылдардан естелік айтты.  

Салтанатты шара марапаттау рәсіміне жалғасты. «Адал еңбегі үшін» кеуде белгісімен Құлсары станциясы бастығының орынбасары Ш.Бақтыбаев, Мақат локомотив пайдалану депосының тепловоз машинисі С.Нәбишев, «Кәсібі бойынша үздік» төсбелгісімен Мақат станциясының диспетчері Қ.Сейдағалиев пен Атырау локомотив пайдалану депосының машинисі Ж.Құлахметов, «Үздік маман» атағымен Атырау вагон пайдалану депосының бастығы Ә.Бейсеев марапатталды. Тағы бір топ маман «ҚТЖ» ҰК» АҚ Басқарма төрағасының Құрмет грамотасы мен Алғыс хатымен, Кәсіподақтың 30 жылдығы төсбелгісімен және осы датаға арнап шығарылған «Атырау темір жолына 80 жыл» медалімен 200-ге жуық теміржолшы марапатталды.  

 

Жүк тасымалы
13.12.2025
ҚТЖ жүк айналымы құрылымында транзиттік тасымалдар 10% алады
Жаңалықтар
12.12.2025
Дарбаза – Мақтаарал теміржол желісі Сарыағаш станциясы жүктемесін 40% төмендетеді
Әлемде
12.12.2025
Қытайлар Африкадағы ең ұзын теміржол көпіріне рельс төсеуді аяқтады
Аймақтар
12.12.2025
Қызылжар станциясындағы локомотив бригадаларының демалыс үйіне күрделі жөндеу аяқталды
Жаңалықтар
12.12.2025
Үздік инноваторлар анықталды
Аймақтар
12.12.2025
Темір жол ревизорларының жұмысы: биыл ауыр апаттар тіркелмеді
Жаңалықтар
12.12.2025
ҚТТ: Стратегиялық басым бағыттар
Жаңалықтар / Мұрағат
12.12.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №103 12 желтоқсан 2025 жыл
Жаңалықтар
11.12.2025
Ауа райы нашарлаған кезде ҚТЖ пойыздардың қауіпсіз қозғалысын қамтамасыз ету үшін қосымша шаралар енгізеді
ҚТЖ келбеті
11.12.2025
Машинистен профессорға дейін: Ибрай Бисалиевтің еңбек белестері
Аймақтар
11.12.2025
Күзет қырандарына құрмет
Аймақтар
11.12.2025
«TemirSkills – 2025» кәсіби шеберлікті шыңдайды
Жолаушылар тасымалы
10.12.2025
Жаңа жыл қарсаңында қала маңы пойыздары қосымша 3 мыңнан астам жолаушыны тасымалдайды
Жаңалықтар
10.12.2025
ҚТЖ-да Alstom-ның қатысуымен жыл сайынғы техникалық семинар өтті
Сұхбат
10.12.2025
Мүмкіндігі мол мұнайлы аймақ
Жаңалықтар
10.12.2025
ҚТЖ-да XIV республикалық жастар форумы басталды
Әлемде
10.12.2025
Қытай ЖТС бойынша жүкті экспресс-жеткізудің жаңа сервисін іске қосты
Инфрақұрылым
09.12.2025
Президент тапсырмасы бойынша ҚТЖ 4 мың шақырымнан астам темір жолды жөндеді
Жүк тасымалы
09.12.2025
2025 жылдың 10 айында теміржол көлігімен 380 млн тоннадан астам жүк тасымалданды — Көлік министрлігі
Жүк тасымалы
09.12.2025
Қытайға теміржол экспорты 11%-ға өсті