Кешенді техниканың құдіреті
Пассажирские перевозки
13.03.2018, 17:10

Шымкент белгі беру және байланыс дистанциясында вагон дөңгелегінің қызуын анықтайтын көпфунционалды техникалық құралдар кешенінің енгізілгеніне де он жылға жуықтады. Содан бері байланысшылар осы кешенді техниканың құдіретін көріп келеді.
Жалпы КТСМ деп аталатын құрылғы әр 25-35 км қашықтықта орналасқан. Байланыс саласындағы №717 нұсқаулық талабына сай ел ішінде қатынайтын және транзиттік пойыздардың температуралық көрсетікіші екі бөлек. Яғни, белгіленген шақырымына қарай бір күйге келтіреді. Түлкібаста барлық пойыз техникалық қызмет көрсету пунктіне тоқтаса, транзитті пойыздар Арысқа барғанда бір-ақ аялдайды.
– Көпфунционалды техникалық құралдар кешенінің екінші түрі 2011 жылы келді. 2017 жылы қойылған КТСМ 02 түрі бұрынғыға қарағанда өзгерек. Оны шығаратын зауыт бір кемшілігі дәлелденсе, келесі жолы соған сай өзгеріс енгізіп, жаңасын жасауда. Жүріп бара жатқан құрам КТСМ тұрған аумаққа 25 метр қалғанда рельс тізбегі құрылғыны іске қосады. Сосын вагон дөңгелегін таспаға алатын оптикалық құрылғылар жұмысын бастайды. Ал кеңседегі монитордан қай вагонның дөңгелегі қанша градусқа қызғаны көрсетіліп тұрады. Дөңгелектен бір зат сүйретіліп келе жатса, немесе тежегіштері қысқанда дабыл дыбысын береді. Дабылдың үш түрі бар.«0» түрі – диагностика, «1» – апаттың алдында, «2» – апаттық кез. Бұрынғы ПОНАБ құрылғысы вагон дөңгелегінің қызуын тек деңгеймен көрсететін. Ал КТСМ қызудың градусын анықтайды. Жаңа техника болғасын, жұмыс бұрынғыдан әлдеқайда жеңілдеген, – дейді аға электр механик Дінмұхаммед Әсілов.
КТСМ өндіріске келгелі он жыл ғана өткендіктен әзірге жаңа болып саналады. Әр он жылдан кейін жағдайы комиссиялық тексеруден өткен соң, әрі қарай қанша уақыт жұмыс істейтіні белгілі болмақ.
– Бұл құрылғымен жұмыс істеудің бір тиімділігі – республика бойынша әр тараптан қанша пойыз өткенін Астанадағы басшылық орталықтандырылған бақылау жүйесі арқылы монитордан көріп отырады. Мәселен, Жамбылдан шыққан пойыздың Қызылордаға қалай жеткені сияқты. Егер бізге келгенде пойыздың дөңгелегінде ақау болса, оның қай бекеттен бастап қызғанын ортақ желіге қарап білеміз. Осылай қауіпсіздіктің алдын алуға көмектеседі, – дейді аға электр-механик.
Өткен жылы Шымкент дистанциясына қарасты аумақтан 198507 пойыз өтіп, соның ішінде 112 рет бірді-екілі вагон дөңгелегі қызғаны үшін тоқтатылған. Тежегіштің қысып жібермеуі 86 рет тіркелген. Әсіресе, мұндай жағдай Түлкібас пен Састөбеде жиі қайталанады екен. Себебі, Жамбыл облысынан биіктен сайға түсіп келе жатқанда вагон дөңгелектері қызып келеді. Ол жер бұдырына байланысты болғандықтан, бұл аралықта вагон дөңгелегінің қызуын тексермеу туралы шешім қабылданған. Сондықтан келесі құрылғы пойыздар жазыққа түсіп, бір қалыпқа келгенде тексереді.
Аталған техникамен жұмыс істеуді үйрену үшін мамандар Ақтөбе жол техникалық мектебінде оқытылған. Одан бөлек КТСМ құрылғысын шығаратын зауыттың өзінде жыл сайын екі электр механикті Алматы мен Астанаға шақырып, құрылғымен жұмыс істеуді үйретеді. Былтырдан бері «КТСМ 03» түрі шығуда. Ол әзірге тек Ресейде қолданылуда екен. Аға электр механиктің айтуынша, оның қызметі бүгінгі қолданыстағыдан да бір саты жоғары көрінеді.
– Мысалы, КТСМ қондырғысындағы жылуды анықтайтын оптикалардың қызмет көрсету уақыты 3 жылға берілген. Күн ыстықта оның қызмет көрсету уақыты аз. Салқын ауа райында 4-5 жылға ұзаруы мүмкін. Сосын жаңасымен ауысады. Ал соңғы «КТСМ 03» құрылғысына қызмет көрсетпесе де болады. Тек аптасына екі рет тексерсе жеткілікті. Сосын «КТСМ 02» құрылғысы секілді онда бөлмеге арнайы қойылған аппарат жоқ. Ал ескісінде ені мен көлемі бірдей екі метр болатын белгі беретін шкаф бар.Әр бекетте екі механик шкафты кестеге сай он күн мен бір айдың ішінде ашып көріп, тазалап кетеді. Егер аяқ астынан белгі болса, ол диспетчерге, вагон операторына түседі, – деп түсіндірген аға электр-механик осындай құдіреті күшті техниканың жаңа үлгісі өндіріске қосылатын күнді асыға күтіп жүргендерін жеткізді.
Динар МЕЙІРМАН, Шымкент
КТЖ в лицах
12.03.2025
«Вижу свое будущее на стальной магистрали»: сигналист Ирина Шаханова — о начале трудового пути
Инфраструктура
12.03.2025
Движение по маршруту «Достык – Бескөл» в марте откроют в Казахстане
КТЖ в лицах
12.03.2025
«Внести вклад в развитие железнодорожного транспорта»: Инженер-технолог станции Алтынколь Шолпан Мукашева — о своей работе
Инфраструктура
12.03.2025
Около 160 км пути оздоровят железнодорожники Шымкентского отделения магистральной сети
КТЖ в лицах
12.03.2025
О необычном хобби рассказала электромеханик-приемщик приборов СЦБ Лариса Григорьева
Новости
12.03.2025
Машинисту поезда удалось избежать ДТП в районе станции Сурган
Новости
12.03.2025
КТЖ добилось ужесточения ответственности за нарушение правил безопасности на железной дороге
Пассажирские перевозки
12.03.2025
Финиками и водой угощают пассажиров проводники поездов КТЖ
КТЖ в лицах
11.03.2025
«Не могу сидеть без дела»: 31 год работает слесарем по осмотру и ремонту локомотива Алмагуль Нурмахина
КТЖ в лицах
11.03.2025
Как совмещать работу и семью, рассказала оператор по обработке перевозочных документов станции Уральск
КТЖ в лицах
11.03.2025
Директора Центрального музея железнодорожного транспорта Гульнару Шормакову проводили на пенсию
КТЖ в лицах
11.03.2025
«Даже мысли не было о смене профессии»: Ольга Дедкова почти 30 лет трудится осмотрщиком вагонов на станции Петропавловск
Новости
11.03.2025
«Прогнозирование – это искусство»: графисты рассказали о своей работе
Новости
11.03.2025
Систему видеоаналитики на переездах испытали в КТЖ
КТЖ в лицах
11.03.2025
«Железная дорога всегда меня выручала»: Дежурная по станции Оскемен-1 Минайым Абдрахманова — о выборе професии
Новости
11.03.2025
КТЖ: Обследованы все водохранилища и плотины выше железнодорожного полотна
Новости
11.03.2025
Глава Минтранспорта посетил открытый после реконструкции вокзал в Экибастузе
Пассажирские перевозки
10.03.2025
Более 300 пассажиров перевезены поездами КТЖ с закрытых из-за непогоды трасс
Пассажирские перевозки
10.03.2025
КТЖ вывезет застрявших из-за непогоды на трассах людей в Астану
Пассажирские перевозки
09.03.2025
Более тысячи пассажирок поездов КТЖ получили подарки на 8 марта