Кешенді техниканың құдіреті
Пассажирские перевозки
13.03.2018, 17:10
Шымкент белгі беру және байланыс дистанциясында вагон дөңгелегінің қызуын анықтайтын көпфунционалды техникалық құралдар кешенінің енгізілгеніне де он жылға жуықтады. Содан бері байланысшылар осы кешенді техниканың құдіретін көріп келеді.
Жалпы КТСМ деп аталатын құрылғы әр 25-35 км қашықтықта орналасқан. Байланыс саласындағы №717 нұсқаулық талабына сай ел ішінде қатынайтын және транзиттік пойыздардың температуралық көрсетікіші екі бөлек. Яғни, белгіленген шақырымына қарай бір күйге келтіреді. Түлкібаста барлық пойыз техникалық қызмет көрсету пунктіне тоқтаса, транзитті пойыздар Арысқа барғанда бір-ақ аялдайды.
– Көпфунционалды техникалық құралдар кешенінің екінші түрі 2011 жылы келді. 2017 жылы қойылған КТСМ 02 түрі бұрынғыға қарағанда өзгерек. Оны шығаратын зауыт бір кемшілігі дәлелденсе, келесі жолы соған сай өзгеріс енгізіп, жаңасын жасауда. Жүріп бара жатқан құрам КТСМ тұрған аумаққа 25 метр қалғанда рельс тізбегі құрылғыны іске қосады. Сосын вагон дөңгелегін таспаға алатын оптикалық құрылғылар жұмысын бастайды. Ал кеңседегі монитордан қай вагонның дөңгелегі қанша градусқа қызғаны көрсетіліп тұрады. Дөңгелектен бір зат сүйретіліп келе жатса, немесе тежегіштері қысқанда дабыл дыбысын береді. Дабылдың үш түрі бар.«0» түрі – диагностика, «1» – апаттың алдында, «2» – апаттық кез. Бұрынғы ПОНАБ құрылғысы вагон дөңгелегінің қызуын тек деңгеймен көрсететін. Ал КТСМ қызудың градусын анықтайды. Жаңа техника болғасын, жұмыс бұрынғыдан әлдеқайда жеңілдеген, – дейді аға электр механик Дінмұхаммед Әсілов.
КТСМ өндіріске келгелі он жыл ғана өткендіктен әзірге жаңа болып саналады. Әр он жылдан кейін жағдайы комиссиялық тексеруден өткен соң, әрі қарай қанша уақыт жұмыс істейтіні белгілі болмақ.
– Бұл құрылғымен жұмыс істеудің бір тиімділігі – республика бойынша әр тараптан қанша пойыз өткенін Астанадағы басшылық орталықтандырылған бақылау жүйесі арқылы монитордан көріп отырады. Мәселен, Жамбылдан шыққан пойыздың Қызылордаға қалай жеткені сияқты. Егер бізге келгенде пойыздың дөңгелегінде ақау болса, оның қай бекеттен бастап қызғанын ортақ желіге қарап білеміз. Осылай қауіпсіздіктің алдын алуға көмектеседі, – дейді аға электр-механик.
Өткен жылы Шымкент дистанциясына қарасты аумақтан 198507 пойыз өтіп, соның ішінде 112 рет бірді-екілі вагон дөңгелегі қызғаны үшін тоқтатылған. Тежегіштің қысып жібермеуі 86 рет тіркелген. Әсіресе, мұндай жағдай Түлкібас пен Састөбеде жиі қайталанады екен. Себебі, Жамбыл облысынан биіктен сайға түсіп келе жатқанда вагон дөңгелектері қызып келеді. Ол жер бұдырына байланысты болғандықтан, бұл аралықта вагон дөңгелегінің қызуын тексермеу туралы шешім қабылданған. Сондықтан келесі құрылғы пойыздар жазыққа түсіп, бір қалыпқа келгенде тексереді.
Аталған техникамен жұмыс істеуді үйрену үшін мамандар Ақтөбе жол техникалық мектебінде оқытылған. Одан бөлек КТСМ құрылғысын шығаратын зауыттың өзінде жыл сайын екі электр механикті Алматы мен Астанаға шақырып, құрылғымен жұмыс істеуді үйретеді. Былтырдан бері «КТСМ 03» түрі шығуда. Ол әзірге тек Ресейде қолданылуда екен. Аға электр механиктің айтуынша, оның қызметі бүгінгі қолданыстағыдан да бір саты жоғары көрінеді.
– Мысалы, КТСМ қондырғысындағы жылуды анықтайтын оптикалардың қызмет көрсету уақыты 3 жылға берілген. Күн ыстықта оның қызмет көрсету уақыты аз. Салқын ауа райында 4-5 жылға ұзаруы мүмкін. Сосын жаңасымен ауысады. Ал соңғы «КТСМ 03» құрылғысына қызмет көрсетпесе де болады. Тек аптасына екі рет тексерсе жеткілікті. Сосын «КТСМ 02» құрылғысы секілді онда бөлмеге арнайы қойылған аппарат жоқ. Ал ескісінде ені мен көлемі бірдей екі метр болатын белгі беретін шкаф бар.Әр бекетте екі механик шкафты кестеге сай он күн мен бір айдың ішінде ашып көріп, тазалап кетеді. Егер аяқ астынан белгі болса, ол диспетчерге, вагон операторына түседі, – деп түсіндірген аға электр-механик осындай құдіреті күшті техниканың жаңа үлгісі өндіріске қосылатын күнді асыға күтіп жүргендерін жеткізді.
Динар МЕЙІРМАН, Шымкент
Новости
22.08.2025
Стало известно о ходе работ на строительстве обводной линии в обход Алматы
Регионы
22.08.2025
Итоги работы за 7 месяцев подвели в Павлодарском отделении ГП
Новости
22.08.2025
Первый поезд Чэнду – Антверпен пройдет транзитом через Казахстан
Регионы
22.08.2025
В Павлодарской дистанции электроснабжения прошли занятия по охране труда
Новости
22.08.2025
Грузоперевозки по ТМТМ выросли в 6 раз за последние 5 лет
Новости / Архив
22.08.2025
Газета Қазақстан теміржолшысы, №68 от 22 августа 2025 года
Регионы
21.08.2025
Акадырской дистанции сигнализации и связи ШЧ-21 исполнилось 85 лет
Регионы
21.08.2025
Кумистауская дистанция пути подвела итоги семи месяцев
Регионы
21.08.2025
Станция Костанай: миллионы тонн грузов и тысячи пассажиров
Грузовые перевозки
21.08.2025
По сети КТЖ установлен рекорд по перевозкам угля «Шубарколь Премиум»
Интервью
21.08.2025
Ассоциация ТМТМ: рост грузопотоков и перспективы маршрута
Новости
21.08.2025
Проводник поезда Куатбек Дауылбаев во время рейса спас ребенка
КТЖ в лицах
20.08.2025
От монтёра пути - до начальника участка: история Манарбека Жексекенова
Регионы
20.08.2025
Костанайское отделение ГП увеличило контейнерные перевозки на 67%
Новости
20.08.2025
Развитие транспортной инфраструктуры на Каспии обсудили Guoyou Wuchan и КТЖ
Новости
20.08.2025
Акмолинские железнодорожники усилили меры по предупреждению несчастных случаев
Регионы
20.08.2025
О ходе ремонтных работ пути рассказали в Павлодарском отделении магистральной сети
Грузовые перевозки
20.08.2025
КТЖ и крупные грузоотправители обсудили планы перевозок до конца года
Регионы
20.08.2025
Итоги работы за 7 месяцев подвели в Алматинском эксплуатационном локомотивном депо
Новости
19.08.2025
Пропуск грузов с Китаем вырастет до 25 миллионов тонн к 2030 году