ҚТЖ көлік қозғалысында жасанды интеллектіні белсенді қолданып жатыр

Цифрландыру
08.10.2024, 18:47
Суретті түсірген Александр Жабчук
Әділет Мұсахаев

"Қазақстан теміржолшысы" газетінің тілшісі

ҚТЖ-да "Translogistica Kazakhstan" халықаралық көрмесі қарсаңында "Көкжиек-2035: жасанды интеллект және болашақтың көлігі" форсайт - форумы өтті.  

Форумды TLK Media, Н.Есенғариннің көлік бастамаларын дамыту қоры, ҚР корпоративтік коммуникациялар қауымдастығы, "ҚТЖ" ҰК" АҚ, ҚР Көлік министрлігінің қолдауымен "KAZLOGISTICS" Қазақстан көлікшілер одағы ұйымдастырды.  

"Жібектен цифрлық көлік жолына дейін" стратегиялық сессия барысында бүгінгі таңда теміржол саласының негізгі мақсаты озық технологияларды (бұлтты есептеу, үлкен деректерді талдау, жасанды интеллект және т.б.) пайдалана отырып, "ақылды" теміржолды құру екені айтылды.  

ҚТЖ ғимаратында өткен форумда басқарма төрағасы Қазақастан темір жолына жасанды интеллектіні енгізу өте маңызды екенін атап өтті. Өйткені кез келген елде темір жол саласы ең үздік 3 компанияның қатарына кіреді.  

Еліміздегі тасымалдың артуына байланысты темір жол желілеріндегі жүктеме күннен күнге ұлғайып келеді. Оны шешудің екі жолы бар, бірі жаңа жол салу болса, екіншісі жұмыс істеп тұрған жолдың тиімділігін арттыру. Бүгінде бір учаскеде бір уақытта тек жалғыз пойыз ғана жүре алады. Енді ақылды технологияның арқасында бірнеше пойыз бір-біріне жақын аралықпен жүру мүмкіндігіне ие болмақ. Бұл темір жол желісіндегі жүктемені айтарлықтай төмендетуге көмектесіп, кейбір учаскедегі тасымалды 4 есеге дейін арттыра алады. Мұның барлығы қосымша инфрақұрылымды салуды қажет етпейді. Яғни, жасанды инеллекті 1 трлн теңгені үнемдеуге көмектеседі.  

Қазір ҚТЖ-да вагондарды сканерлейтін Wabtec компаниясының цифрлы жобасы кешенді жұмыстар атқаруда. Бағдарлама құраманың қолайлы жылдамдығын шығарып береді және қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз етуге көмектеседуі. Соның арқасында отын шығыны екі есеге дейін төмендейтін болады.    

Жиын барысында ҚР Көлік вице-министрі Мақсат Қалиақпаров цифрландыруды енгізу еліміздің көлік саласының әлеуетін көтеруге бағытталып отырғанын ерекше атап өтті.

«Көлік министрлігімен цифрландыру жобалары іске қосылып, жүзеге асып жатыр. Негізінен көрші Қытай компанияларымен бірлескен жобалар іске асырылуда. Соның арқасында шекарадағы өту орындарында көлік кептелісі төмендеп, өз тиімділігін көрсетіп отыр. Сондай-ақ көлік құжаттарын толықтай цифрландыру жұмыстары жүріп жатыр. Жүк көліктерінің салмағын өлшеу жағы да оңтайландырылуда, мұның барлығы қызметтік операцияларды жылдамдатады», - дейді М. Қалиақпаров.  

Қазақстан территориясы жаһандық тасымалда маңызды рөлге ие. Пост кеңестік елдердің ешқайсысындап жүктердің  жүру барысын бақылайтын сервис жоқ. Осы мәселені шешу үшін ҚТЖ ВС сервис компаниясымен бірігіп цифрлы дәліз жасап шықты. Бұл еліміздің транспорт әлеуетін арттырды, оның  үстіне жүк тасымалын ашық етіп,  халықаралық жүк жіберушілер алдында Қазақстанды тартымды ете түсті.  

Нұрлан Сауранбаевтың айтуынаша, соңғы жылдары жүк тасымалының көлемі жыл сайын жоғары қарқынмен өсіп отыр. Мәселен, Транскаспий дәлізі бойынша жүк тасымалы соңғы бір жылда 20 пайызға артқан.  

Жалпы жүк тасымалында ең маңызды мәселе құрама қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз ету. Мәселен, жолда бір уақытта 150 мыңға жуық вагон жүріп бара жатады десек, онда 1 млн-нан астам доңғалақ бар деген сөз. Оның барлығының ақаусыз, қалыпты жүруін қамтамасыз ететін компанияның МРТ аппараты іске қосылмақ. Теміржолға орнатылған аппарат вагон табанын лазер арқылы сканерлеп, доңғалақтардың дыбысына дейін тексеріп, ақауын анықтайтын болады. Мұның барлығы адамның қатысуынсыз іске асады. Жүйе барлық нұсқаулықтарды талдап, ақау тапса біден белгі береді. Мұның барлығы қозғалысты қауіпсіз етіп, тасымалды тиімді ете түспек.  

 

Темір жол тарихы
06.05.2025
Майданға тартылған мұнай жолы
Қауіпсіздік
06.05.2025
Теміржолдағы тәртіп – адам өмірінің кепілі
Темір жол тарихы
06.05.2025
Ешкім де, ештеңе де ұмытылмайды
Жаңалықтар / Мұрағат
06.05.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №34-35 06 мамыр 2025 жыл
Жүк тасымалы
05.05.2025
"KTZ Express" Қазақстан-Бельгия маршруты бойынша есіктен есікке дейін жеткізуді іске қосты
Жүк тасымалы
05.05.2025
Қытайға теміржол көлігімен жем экспортау рекордтық көрсеткішке жетті
Жаңалықтар
05.05.2025
Ақтау портының түбі тереңдетіледі
Аймақтар
05.05.2025
Кәсіподақ төрағасы сайланды
Жаңалықтар
05.05.2025
Пойызда есірткімен ұсталған азамат 5 жылға сотталды
Аймақтар
05.05.2025
Түрксіб жауынгерлерінің жорық жолы
Темір жол тарихы
05.05.2025
Әкелер жүрген ізбенен...
Қауіпсіздік
05.05.2025
Еңбекті қорғау күніне орай интеллектуалдық сайыс өтті
Темір жол тарихы
05.05.2025
Әлия Молдағұлова теміржолшылар әулетінде өсті
Жолаушылар тасымалы
05.05.2025
Пойызда қандай заттарды алып жүруге болмайды?
Жүк тасымалы
02.05.2025
Жыл басынан бері темір жол көлігімен 4,7 млн тонна астық тасымалданды
Жаңалықтар
02.05.2025
Электровоз паркі жаңарады
Жүк тасымалы
02.05.2025
Атырау бөлімшесінде жүк тасымалы артты: Бірінші тоқсанның нәтижелері көңіл қуантады
Жаңалықтар
02.05.2025
Екібастұзда теміржол бандаждарын шығаратын электрометаллургия зауытының құрылысы басталды
Әлемде
02.05.2025
Жылан пойыздарды екі сағатқа тоқтатып қойды
Аймақтар
02.05.2025
Абай облысының әкімі темір жол вокзалдарының жобасымен танысты