Қазақ қыздары арасынан алғаш локомотив жүргізгендердің бірі - Ақын Дарханбаева

Темір жол тарихы
20.09.2021, 10:28
Ардақ Ерубаева

Ақтөбе облысы бойынша меншікті тілші

Ақын Дарқанбаева – қазақ қыздары арасынан шыққан санаулы машинистің бірі. Ақтөбелік ардагер теміржолшы Александр Алпысбаев аймақта локомотив тізгіндеген жалғыз қазақ қызы туралы айтып берді. «Қазақстан темір жолы тарихында есімі алтын әріппен жазылып қалатын тұлға Ақын Дарқанбаеваның аты, өкінішке орай, ұмытылып барады. Қазақ теміржолы тарихында өшпес із қалдырған, қазақтың тұңғыш машинист, орденді қызының есімін ұлықтау – бүгіні жас буынның парызы», – дейді Ақтөбе локомотив пайдалану депосының ардагерлер кеңесінің төрағасы Александр Алпысбаев. Сонымен, қазақ қыздарының арасынан шыққан машинист қыз кім еді? 1925 жылы Ойыл ауданының №5 шаруа ауылында теміржолшы Дарқанбай Ниязалиннің отбасында дүниеге келген қыздың еңбек жолы 1942 жылы Никельтау жол дистанциясында 17 жасында басталыпты. Әкесі 1940 жылдары Никельтау станциясына көшіп келіп, сол жылдары салынып жатқан «Орск-Никельтау» теміржолының құрылысын салуға атсалысады. Ол үш жылдай жолшы болып, бел шешпей ауыр қара жұмыста еңбек еткен Ақын қыз жеңістен соң елге оралған жауынгер Жұма Аймағанбетов есімді азаматпен бас қосып, Шалқар станциясына көшеді. Сондағы паровоз депосына жұмысқа орналасып, слесарь мамандығын игереді. Қайсар қыз 1952 жылы Қазалы техникалық мектебіне барып, паровоз машинисінің көмекшісін даярлайтын курсты бітіріп, Шалқар локомотив депосында паровоз машинисінің көмекшісі болып жұмыс істейді. 1959 жылы Қарағанды қаласындағы тепловоз машинистерін даярлайтын курсты бітіргесін бірінші класты тепловоз машинисінің көмекшісі деген атақ беріледі. Сөйтіп, өңірде алғашқылар қатарында тепловоз тізгініне отырған қазақ қызы еңбек жолын Ақтөбе локомотив депосында жалғастырды. Бірінші класты тепловоз машинисінің көмекшісі болып, одан кейін маневр тепловозының машинисі болып зейнет демалысына шыққанға дейін еңбек етеді. КСРО Жоғары Кеңесінің жарлығымен Ақын Дарқанбаева 1960 жылы 7 наурызда ең жоғарғы үкімет наградасы – Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды. Түрлі дәрежелі Құрмет грамоталары мен медальдардың иегері атанды. 1994 жылы желтоқсан айында 69 жасында өмірден өтті.

Жаңалықтар
30.10.2025
ӘТЖК қауіпсіздіктің цифрлық моделін енгізуде
Әлеумет
30.10.2025
Адал еңбек өтеуі – алғыс
Инфрақұрылым
30.10.2025
Биылғы жоспар «Аягөз-2» станциясын салу
Әлемде
30.10.2025
Түркия жүрдек пойыздар шығаратын алғашқы зауыттың құрылысын бастады
Спорт
30.10.2025
Семейде Республика күніне орай үстел теннисінен біріншілік өтті
Жаңалықтар
29.10.2025
АҚШ үкіметінің өкілдері Астанадағы Локомотив құрастыру зауытына барды
Жаңалықтар
29.10.2025
ҚТЖ басшысы жеңіспен оралған футболшылар командасын марапаттады
Аймақтар
29.10.2025
Тараздағы оқу орталығында машинист-инструкторлар үшін практикалық дәріс өтті
Аймақтар
29.10.2025
Теміржолшылар марапатталды
Аймақтар
29.10.2025
Елдік пен еңбек мерекесі
Аймақтар
29.10.2025
Республика күні мерекесінде теміржолшылар марапатталды
Жаңалықтар
28.10.2025
ҚТЖ-да жасанды интеллект бойынша семинар өтті
Жүк тасымалы
28.10.2025
ҚТЖ: уақытша шектеулер қытай тарапының пойыздарды қабылдауының төмендеуімен байланысты
Жаңалықтар
28.10.2025
Иран, Түркия және Ауғанстан теміржол тасымалы бойынша ынтымақтастықты арттыруда
Жаңалықтар
28.10.2025
Мерекеде марапатқа ие болды
Әлемде
28.10.2025
Әлемдегі ең жылдам пойыз 453 км жылдамдықты еңсерді
Әлемде
28.10.2025
Alstom Португалияға 117 пойыз жеткізетін болды
Жаңалықтар
27.10.2025
ҚТЖ – бірліктің, күш-қуат пен жеңістің символы!
Жолаушылар тасымалы
27.10.2025
Алматы мен Мәскеу арасында тікелей теміржол қатынасы ашылды
Жаңалықтар
25.10.2025
Талғат Алдыбергенов теміржолшыларды Республика күнімен құттықтады