Қауіпті кәсіп иесі

ҚТЖ келбеті
20.09.2024, 09:38
Суретті түсірген автор
Нұрлыбек Досыбай

Түркістан облысы бойынша меншікті тілші

Шымкент электрмен жабдықтау дистанциясының Түркістан бөлімшесі жүз шақырымдық аралықтағы электр желісінің күтімін жасайды. Түркістан қаласынан бастап Арыс іргесіндегі Қостүйін елді мекеніне дейінгі аралықта 10 станция және Темір станциясында кезекшілік пункт бар.

Электромеханик Базарбай Дүйсенбаев жиырма жылдан бері күн сайын осы учаске бойын аралайды. Жол жиегіндегі әрбір бағананың бүтіндігі мен түзулігін, жарықшақтың бар-жоғын шолып шығады. Электр желісіндегі тоқты металға өткізбей ұстап тұратын шыны изолятордың бүтіндігі мен жерге қосылатын желінің (заземление) тұтастығына да көз жеткізеді. Егер осы жылдар ішінде жүрген жолын есептесе, бірнеше жүздеген, тіпті мыңдаған шақырымды құрауы мүмкін. Жалпы, теміржол саласында оңай кәсіп жоқ, дегенмен ең қауіпті мамандықтың бірі – осы электр қызметін қамтамасыз етушілер.  

– Бағана басындағы шынылы изолятор сынған жағдайда оны ауыстыру үшін желідегі мыңдаған кВт электр қуатын толық сөндіруге тура келеді. Ал изоляцияны ауыстыруға 15-20 минут қажет. Осы аралықтағы жылжымалы құрам қозғалысы қосымша желідегі қуатпен қамтамасыз етіледі. Алайда, шынылы изоляция әп-сәтте ауыстырылғанымен, оған рұқсат алу мен сол ақау анықталған учаскені электр қуатынан ажырату және қосымша желімен пойыз қозғалысын қамтамасыз ету жұмыстарын үйлестіруге аз уақыт кетпейді. Мұның бәрі де қауіпсіздік үшін мұқият орындалуы тиіс қағидалар, – деп түсіндірді инемен құдық қазғандай қиын да күрделі кәсіп иесі Базарбай Темірқұлұлы.  

Айтуынша, дистанцияға қарасты учаскелерді жаппай шолып шығу шарасы айына бір рет жасалады. Ол кезде әрбір 7-8 шақырымға 2 адамнан бөлініп, жолдың қос қапталындағы бағаналар мен желілер зер салып тексеріліп шығады. Ақау анықталған тұсқа белгі соғылып, дереу қалпына келтіру жұмыстары ұйымдастырылады. Осылайша, шалғай аймақтардағы қалыпты әрі қауіпсіз қызметті үйлестіру амалдары ойдағыдай іске асырылып келеді. Тәжірибелі маман осыдан 3 жыл бұрынғы ерекше оқиға туралы айтып берді. 2021 жылдың наурыз айында табиғат тосын мінез танытып, ақ қардың соңы көк мұзға айналған. Сол кезде Отырабат пен Қарақоңыр аралығындағы 40 шақырымға созылған бағаналар жаппай құлап, қозғалысқа қауіп төнген. Бағана басындағы саусақтай ғана сымдар қардың мұзға айналуы салдарынан білектей болып жуандап, желі үзіліп, бағаналар бел ортасынан морт сынған. Яғни 35 миллиметрлік желілер 6,5 сантиметрге дейін жуандаған. Сол кезде салаға жауапты қызметтердің барлығы да шұғыл іске кірісіп, жедел әрекет ету нәтижесінде алдымен бірінші желі қалпына келтіріліпті.  

– Мақсат қалай да қозғалысты қамтамасыз ету болғандықтан, жанталасып жүріп бір желіні іске қостық. Алайда, оның өзі уақытша ғана еді. Содан кейін екінші желіні қалпына келтіріп, уақытша істелген жұмысты қайта нығайтып қалпына келтірдік, – деп еске алады Базарбай Темірқұлұлы сол төтенше жағдайды.  

Алайда, бас-аяғы 40 шақырымдық қос желіні қалпына келтіру жұмысы 4-5 айға созылған. Осы аралықта далалы аймақта тәулік бойы үздіксіз еңбек еткен жұмысшылар бригадасының жатар орны мен ішер асына дейін жеткізіліп беріп отырған. Жергілікті басқару органдарының мамандарымен бірлесе отырып атқарған табанды еңбектің арқасында электр желілері толық әрі сапалы қамтамасыз етілген.  

 

Аймақтар
18.09.2025
Көкшетауда Құрметті теміржолшы Мұратбек Тілеуленовпен кездесу өтті
Жаңалықтар
18.09.2025
Теміржолшылар экологиялық акцияны белсенді қолдады
Жүк тасымалы
18.09.2025
Қазақстаннан Қытайға өсімдік майының пилоттық партиясы жеткізілді
Цифрландыру
18.09.2025
Германия теміржолға 5G желісін енгізуде
Жаңалықтар
18.09.2025
Қарағандыда жүк пойызынан дизель ұрлаған қылмыстық топ ұсталды
Жаңалықтар
18.09.2025
Алматыда оқыту семинары өтті
Жолаушылар тасымалы
17.09.2025
Адамдар неге пойызбен жүруді жөн санайды?
Жолаушылар тасымалы
17.09.2025
Тағы қай бағыттың пойыздары Starlink интернетіне қосылатыны айтылды
Әлемде
17.09.2025
Калифорнияда сутекпен жүретін алғашқы пойыз іске қосылды
Жаңалықтар
17.09.2025
ALT университетінде ҚТЖ басшыларына арналған «Үздіктер алаңы» бағдарламасы басталды
Жүк тасымалы
17.09.2025
Қостанай өңірінен темір жолмен астық тасымалдау 20%-ға артты
Жаңалықтар
17.09.2025
Теміржолшылар қалдықтарды сұрыптау жолдарын үйренді
Жаңалықтар
16.09.2025
Теміржолшылардың қысқы маусымға дайындығы талқыланды
Жүк тасымалы
16.09.2025
Қытай – Қазақстан – Түрікменстан – Иран теміржол дәлізі жанданады
Трансформация
16.09.2025
Жүк тасымалы мен магистральдық желіні біріктіру – уақыт талабы
Аймақтар
16.09.2025
Қысқа әзірлік қарқынды жүргізілуде
Қауіпсіздік
16.09.2025
Екі көпір тұрса да, ерінетіндер көп
Аймақтар
16.09.2025
Әулиеата командасы бас жүлдені жеңіп алды
Қауіпсіздік
16.09.2025
«ҚТЖ»-да еңбек қауіпсіздігі мен экология бойынша үздіктер анықталды
Жаңалықтар / Мұрағат
16.09.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №75 16 қыркүйек 2025 жыл