Кешенді техниканың құдіреті    

Шымкент белгі беру және байланыс дистанциясында вагон дөңгелегінің қызуын анықтайтын көпфунционалды техникалық құралдар кешенінің енгізілгеніне де он жылға жуықтады. Содан бері байланысшылар осы кешенді техниканың құдіретін көріп келеді. Жалпы КТСМ деп аталатын құрылғы әр 25-35 км қашықтықта орналасқан. Байланыс саласындағы №717 нұсқаулық талабына сай ел ішінде қатынайтын және транзиттік пойыздардың температуралық көрсетікіші екі бөлек. Яғни, белгіленген шақырымына қарай бір күйге келтіреді. Түлкібаста барлық пойыз техникалық қызмет көрсету пунктіне тоқтаса, транзитті пойыздар Арысқа барғанда бір-ақ аялдайды. – Көпфунционалды техникалық құралдар кешенінің екінші түрі 2011 жылы келді. 2017 жылы қойылған КТСМ 02 түрі бұрынғыға қарағанда өзгерек. Оны шығаратын зауыт бір кемшілігі дәлелденсе, келесі жолы соған сай өзгеріс енгізіп, жаңасын жасауда. Жүріп бара жатқан құрам КТСМ тұрған аумаққа 25 метр қалғанда рельс тізбегі құрылғыны іске қосады. Сосын вагон дөңгелегін таспаға алатын оптикалық құрылғылар жұмысын бастайды. Ал кеңседегі монитордан қай вагонның дөңгелегі қанша градусқа қызғаны көрсетіліп тұрады. Дөңгелектен бір зат сүйретіліп келе жатса, немесе тежегіштері қысқанда дабыл дыбысын береді. Дабылдың үш түрі бар.«0» түрі – диагностика, «1» – апаттың алдында, «2» – апаттық кез. Бұрынғы ПОНАБ құрылғысы вагон дөңгелегінің қызуын тек деңгеймен көрсететін. Ал КТСМ қызудың градусын анықтайды. Жаңа техника болғасын, жұмыс бұрынғыдан әлдеқайда жеңілдеген, – дейді аға электр механик Дінмұхаммед Әсілов.   КТСМ өндіріске келгелі он жыл ғана өткендіктен әзірге жаңа болып саналады. Әр он жылдан кейін жағдайы комиссиялық тексеруден өткен соң, әрі қарай қанша уақыт жұмыс істейтіні белгілі болмақ. – Бұл құрылғымен жұмыс істеудің бір тиімділігі – республика бойынша әр тараптан қанша пойыз өткенін Астанадағы басшылық орталықтандырылған бақылау жүйесі арқылы монитордан көріп отырады. Мәселен, Жамбылдан шыққан пойыздың Қызылордаға қалай жеткені сияқты. Егер бізге келгенде пойыздың дөңгелегінде ақау болса, оның қай бекеттен бастап қызғанын ортақ желіге қарап білеміз. Осылай қауіпсіздіктің алдын алуға көмектеседі, – дейді аға электр-механик.   Өткен жылы Шымкент дистанциясына қарасты аумақтан 198507 пойыз өтіп, соның ішінде 112 рет бірді-екілі вагон дөңгелегі қызғаны үшін тоқтатылған. Тежегіштің қысып жібермеуі 86 рет тіркелген. Әсіресе, мұндай жағдай Түлкібас пен  Састөбеде жиі қайталанады екен. Себебі, Жамбыл облысынан биіктен сайға түсіп келе жатқанда вагон дөңгелектері қызып келеді. Ол жер бұдырына байланысты болғандықтан, бұл аралықта вагон дөңгелегінің қызуын тексермеу туралы шешім қабылданған. Сондықтан келесі құрылғы пойыздар жазыққа түсіп, бір қалыпқа келгенде тексереді. Аталған техникамен жұмыс істеуді үйрену үшін мамандар Ақтөбе жол техникалық мектебінде оқытылған. Одан бөлек КТСМ құрылғысын шығаратын зауыттың өзінде  жыл сайын екі электр механикті Алматы мен Астанаға шақырып, құрылғымен жұмыс істеуді үйретеді. Былтырдан бері «КТСМ 03» түрі шығуда. Ол әзірге тек Ресейде қолданылуда екен. Аға электр механиктің айтуынша, оның қызметі бүгінгі қолданыстағыдан да бір саты жоғары көрінеді. – Мысалы, КТСМ қондырғысындағы жылуды анықтайтын оптикалардың қызмет көрсету уақыты 3 жылға берілген. Күн ыстықта оның қызмет көрсету уақыты аз. Салқын ауа райында 4-5 жылға ұзаруы мүмкін. Сосын жаңасымен ауысады. Ал соңғы «КТСМ 03» құрылғысына қызмет көрсетпесе де болады. Тек аптасына екі рет тексерсе жеткілікті. Сосын «КТСМ 02» құрылғысы секілді онда бөлмеге арнайы қойылған аппарат жоқ. Ал ескісінде ені мен көлемі бірдей екі метр болатын белгі беретін шкаф бар.Әр бекетте екі механик шкафты кестеге сай он күн мен бір айдың ішінде ашып көріп, тазалап кетеді. Егер аяқ астынан белгі болса, ол диспетчерге, вагон операторына түседі, – деп түсіндірген аға электр-механик осындай құдіреті күшті техниканың жаңа үлгісі өндіріске қосылатын күнді асыға күтіп жүргендерін жеткізді.    

Динар МЕЙІРМАН, Шымкент

Новости
22.01.2025
Более 36 тыс. кубометров снега убрали железнодорожники с путей за двое суток
Грузовые перевозки
22.01.2025
Welcome-тренинг для новых сотрудников прошел в ТОО «КТЖ – Грузовые перевозки»
Инфраструктура
22.01.2025
О модернизации инфраструктуры рассказали в Мангистауском отделении магистральной сети
Регионы
22.01.2025
Итоги 2024 года по контейнерным перевозкам подвели в Костанайском отделении ГП
Пассажирские перевозки
21.01.2025
Более 500 человек перевезет КТЖ в связи с закрытием трасс на участках Астана-Караганды и Астана-Щучинск
Безопасность
21.01.2025
Более 460 тысяч км пути обследовано мобильными диагностическими комплексами в 2024 году
Спорт
21.01.2025
Турнир по футзалу «KAZLOGISTICS CUP» прошел в Астане
Новости
21.01.2025
Новый служебный автобус появился в Акмолинском отделении ГП
Новости
21.01.2025
Казахстан стал лидером среди стран Центральной Азии по эффективности логистики
Новости
21.01.2025
Иран заинтересован в увеличении объемов поставок казахстанского зерна до 3 млн тонн ежегодно
Интервью
21.01.2025
Региональный центр управления перевозками Север: акцент на сдвоенные и тяжеловесные поезда
Пассажирские перевозки
21.01.2025
Зона повышенной комфортности появится на вокзале «Нұрлы жол»
Новости / Архив
21.01.2025
Газета Қазақстан теміржолшысы, №4 от 21 января 2025 года
Новости
20.01.2025
Углубление сотрудничества в сфере транспорта и логистики обсуждают Казахстан и Эстония
Новости
20.01.2025
Почти 1,5 тыс. уголовных правонарушений зарегистрированы в 2024 году на объектах транспорта в Казахстане
Грузовые перевозки
20.01.2025
Автобус и два микроавтобуса пополнили парк Шымкентского отделения ГП
Регионы
20.01.2025
Профилактическую работу со школьниками о правилах безопасности на железной дороге продолжают вести в Уральске
Регионы
20.01.2025
Более 2 млн тонн отгрузили в декабре 2024 года в Костанайском регионе
Регионы
17.01.2025
Комплексную проверку провели на станции Караганда – Сортировочная
Новости
17.01.2025
Соблюдать осторожность на железнодорожных переездах призывают водителей в КТЖ