Көмір жеткізу бағасы көтерілген жоқ
Ел шығысындағы жұртшылық үшін қыстың басы саналатын қараша айы қатты отынның тапшылығынсыз басталды. Қазіргі таңда күллі аймақты көмірмен қамтып отырған «Қаражыра» АҚ мен «Восток пром уголь» ЖШС үшін басты әріптес саналатын Семей ЖТ бөлімшесі қаладағы барлық тұйық желілерге мезгілінде көмір жеткізуде.
Жергілікті атқарушы билік және «Қаражыра» АҚ-мен арадағы келісімге сай жұмыс барысы жүйелі жүргізілуде. Соның нәтижесінде межелі шаралар нәтижелі жүзеге асып жатыр. Мәселен, осы күнге дейін Қаражыра көмір кенішінен жалпы көлемі 75336 вагонды құрайтын 5250734 тонна қатты отын тасымалданған екен. Өткен жылдың есепті мерзімімен салыстырсақ, былтыр 62392 вагон болатын 4346022 тонна көмір тұтынушыға дер кезінде жеткізілген еді. Қатты отынның тасымалы бойынша құрылған жоспар қадағалау мен күш салу негізінде орындалуда. Бұл ретте вагон айналымындағы аздаған іркілістерге сыртқы факторлар себеп болуда. Яғни, кеніш басындағы алып техникалардың сынуы және қосалқы бөлшектерін ауыстыруға кететін уақыт ішінара кедергі туғызып жатады. Әйткенмен, соңғы айлардағы көрсеткіш ағымдағы жылға жоспарланған шаралардың 95 пайыздан аса орындалғанын көрсетіп отыр. Өткен жылы көмір тасымалы 120,7 пайыз болған-ды. Демек, жыл соңына дейін күтілген межеден шығуға толық мүмкіндік бар.
– Ағымдағы жылы көмір жеткізуді ертерек қолға алдық. Оның бір себебі, ұлттық компания басшылығы шешімімен күзгі мезгілде жеткізілетін көмір жазғы маусымға бөлініп, қыркүйекке дейін жылу орталықтарының нормативтік қорын жасаудың тың жолы қарастырылды. Соның аясында отын тасымалын үзіліссіз жүргізу үшін бөлімше тарапынан барлық мүмкіндіктер жасалып жатыр. Бүгінгі таңда көмір тасымалы бойынша вагондар жетіспеушілігі жоқ. Сондай-ақ, жергілікті жылу беру нысандары мен тұрғындар тарапынан шағым түспеді, – дейді Семей ЖТ бөлімшесі басшысының логистика жөніндегі орынбасары Болат Өтегенов.
Биылғы жылы жүк тасымалы бойынша тыңнан қосылған әріптес «Восток пром уголь» ЖШС мен арадағы келісім де оң нәтиже беруде. Мәселен, өткен айлар қорытындысы бойынша аталмыш мекеме тапсырысы бойынша 30610 вагонды құрайтын 2112090 тонна көмір жеткізіліпті. Бұл көрсеткіш жыл бойына белгіленген жоспардың 80 пайызын құрайды. Ал, семейлік теміржолшылар ендігі қалған екі ай, яғни, желтоқсанның соңына дейін жоспарды артық орындайтындықтарына сенімді.
Жылу беру маусымының басталуымен бірге сұраныс та арта түскен. Сол себепті жоспарлы шаралар да ширатыла түсуде. Қаладағы төрт бірдей тұйық желілерге көмір тиеген вагондар мезгілінде жеткізілуде. Қатты отынды осы орындардан алыс аудандарға жеткізетін жүк машиналарының көлемі де артқан. Айта кетерлігі сол, Семей қаласы бойынша ең арзан көмір – теміржолшылар жеткізетін қатты отын болып отыр. «Жігер» ЖШС-мен арадағы жасалынған үш жақты меморандум нәтижесінде оның бағасы тоннасына 8600 теңгеден көтерілген жоқ. Осы орайда жылдың аяғына дейін 8 млн тонна көмір тасымалдау семейлік теміржолшылар үшін басты меже болып отыр. Ал, Дегелең-Семей станциялары бағдары бойынша теміржолмен көмір тасымалдаудың тарифі жоғарыламады. Жаз айларындағы баға бойынша 824,5 теңге күйінде тұр. Жалпы, күллі республикамыз бойынша ең арзан көмір Қаражыра кеніші жақын орналасқан Семей қаласында ғана екен.
Жалпы, аталмыш бағыттағы жұмыстар жыл сайын қарқын алып келеді. Өткен жылы 6,7 млн тоннадан аса көмір тиелген. Ал оның көлемі 2020 жылға дейін жоспар бойынша 10,0 млн тоннаға дейін арттырылмақ.
Қуаныш Қожаев, Семей