Машина жасау: теміржолдың үлесі қандай?
«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі
ҚР Премьер-министрінің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында отандық машина жасауды дамыту мәселелері қаралды. Өнеркәсіп және құрылыс министрі Қанат Шарлапаевтың айтуынша, бүгінде өнеркәсіптің өңдеу саласы өндіру ісін көлемі бойынша басып озған.
Бұл ретте жетекші орындардың бірін машина жасау саласы алады – 20%. Оған 4 мыңға жуық компания жұмылдырылған, 120 мыңнан астам адам жұмыспен қамтылған.
Қазақстанда машина жасау өнімдерінің нарығы $31,6 млрд-қа бағаланады. Оның шамамен 16%-ы отандық өндірістің үлесіне тиесілі. Бүгінде Қазақстан аккумуляторлар, трансформаторлар, кабельдер, локомотивтер, автомобильдер мен автобустар экспорттайды.
Теміржол машинасын жасауда 423 млрд теңгеге өнім өндірілді, өсім 1,5 есе. Үкімет отырысында өнеркәсіп және құрылыс министрі Қанат Шарлапаев атап өткендей, жыл қорытындысы бойынша жүк вагондары өндірісінің 4 есеге – 2 мың бірлікке дейін, жолаушылар вагондары 122 бірлікке дейін, локомотивтер 130 бірлікке дейін өсуін қамтамасыз ету міндеті тұр. Wabtec және Alstom компанияларының технологиялары бойынша локомотивтер, сондай-ақ жүк және жолаушылар вагондарының өндірісі жолға қойылған.
«Теміржол машиналарын жасау дамудың үлкен әлеуетін білдіреді. Қазіргі уақытта жылжымалы құрамның жалпы паркі шамамен 139 мың бірлікке жетеді. Орташа тозу – 55%. Осыған байланысты жаңа жобаларды іске қосу жұмыстары жүргізілуде», – деді министр.
Мәселен, биыл «ТексолТранс» компаниясы қуаты жылына 6 мың бірлік жүк вагондары мен цистерналар өндіру бойынша жобаны іске асыруды бастады.
2025 жылы қуаты жылына 100 бірлік болатын «Штадлер Қазақстан» зауытында жолаушылар вагондарының өндірісі іске қосылады. «Семей машина жасау зауыты» жылына 600 бірлік ашық вагон өндірісін ұйымдастыру бойынша жұмыс жүргізуде. «Railcast Systems» бандаж кешенін құру бойынша жоба іске асырылуда, іске қосу мерзімі – 2025-2026 жылдар. Сондай-ақ 2024 жылдың соңында Қостанай облысында серіппелер шығаратын зауыт іске қосылады деп жоспарлануда. 2025 жылы «Шығысмашзауыт» цехты жаңғыртуды аяқтауды жоспарлап отыр, бұл орта және ірі вагон құюды импортты алмастыруды қамтамасыз етеді. Жалпы Қазақстанда машина жасау құрылымында ең үлкен үлесті автомобиль жасау, теміржол және электротехникалық машинасын жасау алады.