Әлемдегі ең алғашқы фильм пойыз туралы түсірілгенін білесіз бе?
1895 жылдың 28 желтоқсаны кинематографияның ресми туған күні саналады. Бұл күні алғаш рет көпшіліктің назарына ақылы кино ұсынылды. Оны ағайынды Люмьерлер түсірген.
Парижде тұсауы кесілген көрсетілім «Ағайынды Люмьерлердің кинематографиясы» деп аталды. Көрсетілімде 10 фильм ұсынылды. Олардың барлығы үнсіз әрі ұзақтығы бір минуттың айналасында болды. Солардың ішінде ең көп тарағаны атақты «Пойыздың келуі» фильмі болды. Бұл фильммен кинематографиялық дәуір басталды десек болады. Бұл ағайынды Люмьерлер түсіріп, көпшілікке көрсеткен қысқаша деректі фильм еді. Содан бері Огюст Луи Мари Николас пен Луи Жан киноның негізін салушылар болып саналды.
Көп дерек көздерінде бұл фильмнің атауы «Пошта пойызының келуі» немесе «Пойыздың келуі» деп аталып жүр. Аталған фильмнің сюжеті өте қарапайым. Экранда Ла Сиотат станциясының теміржол платформасындағы пойыз аялдамасы, сондай-ақ вагондармен келе жатқан жолаушылар көрсетіледі. Бұған қарамастан картина кеңінен тарап, танымал бола түсті. Кейбір мәліметтерге сәйкес, фильмнің көрсетілімі сол кездегі жұртшылықты таң қалдырған, өйткені олар пойыздың «жанданған» бейнесін қабылдауға психологиялық тұрғыдан дайын болмады. Адамдар пойыз қағып кете ме деп қорқып, экран алдынан секіріп жан-жаққа қаша жөнелген кездер де болыпты.
Ағайынды Люмьерлердің фильмі киноның канондық туындысына айналды. Бұл авторлардың жүйіткіген пойызды кең экранға шығара білуімен іске асты. Ол адамдарға ерекше әсер етті.
Сондай-ақ қысқаметражды фильмде адамдарды толық және орта пішінді кадрмен берген. Онда бейнеленген адамдардың барлығы үнсіз. «Пойыздың келуі» фильмі шыққан соң әлемдегі барлық операторлар вокзалдарға барып осыған ұқсас видео түсіре бастайды. Мысалы, 1989 жылы Жорж Мельес «Пойыздың Венсанн вокзалына келуі» және «Пойыздың Жуанвиля вокзалына келуі» атты екі сюжетті шығарды.
Айта кету керек, ағайынды Люмьерлердің фильмінің үзінділерін көптеген фильмдерден көруге болады, тіпті кеңестік кинеметографтар да оны өз туындыларында пайдаланды.
Киноның адамдарға қалай әсер ететінін айтып жеткізу қиын. Қазір әр адам бірнеше күнде жоқ дегенде бір фильм көреді екен. Жарты ғасырда адамдар 18 мыңдай киноны тамашалайтын көрінеді. Бұл шамамен 27 мың сағат. Одан алған ақпараттың біраз бөлігі адамның миында қалады.