Цифрлық трансформация – тасымалды тиімді ұыймдастыру тетігі

Цифрландыру
02.08.2021, 09:25
Сұлугүл Бакесова

«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі

«Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясының еншілес ұйымы – «ҚТЖ-Жүк тасымалы» ЖШС еліміздегі жүк тасымалын ұйымдастырушы ірі оператор. Уақыт ағымына сай қызметін икемдей түскен бұл кәсіпорынның қол жеткізген жетістіктері де аз емес. Әсіресе, «Цифрлық трансформация» бағдарламасы үлкен қозғаушы күшке айналып отыр. Қазіргі уақытта «ҚТЖ-Жүк тасымалы» ЖШС 2021 жылға арналған дамудың бес стратегиялық секторы, клиентке бағдарлану, бәсекеге қабілеттілік, жүйелеу, цифрландыру және кірістілікті һәм тиімділікті арттыру бойынша теміржол жүк тасымалын жаһандық трансформациялауға бағытталған топ-30 бастаманы, яғни 10 жоба және 20 негізгі міндетті әзірлеген болатын. Бастамашы жобалар шеңберінде клиенттерге қызмет көрсетудің қазіргі заманғы стандарттары мен озық IT-технологиялар енгізілуде. ІТ-жүйе- лердің көмегімен пойыздардың қозғалыс кестесі жасалып, пойыздардың тартымына кететін отын-энергетикалық ресурстардың шығыны есепке алынуда, сонымен қатар тасымалдау жоспары және тұтастай алғанда станциялардың, локомотив және вагон шаруашылықтарының жұмыстары ұйымдасты- рылып, ІТ-платформалар жүк жөнелтушілермен де өзара іс-қимылды жеделдете түскен. Мәселен, еліміздің 456 жүк станциясын және шекаралық 15 түйісу пунктін қамтып отырған «Шарттық және коммерциялық жұмыс» автоматтандырылған басқару жүйесін алатын болсақ, ол республикаішілік және халықаралық қатынастарда тасымалдау құжаттарын ресімдеудің қағазсыз технологиясын енгізуге мүмкіндік берді. Бүгінде бұл жүйені 51 мың адам пайдаланып отыр. Олардың басым бөлігін ҚТЖ клинеттері құрайды.

«Темір жол клиенттерге жақындай түсуде. Клиенттер мен шарттарды тіркеу онлайн-режимде жүзеге асырылады. Жүйе «ҚТЖ» ҰК» АҚ мен оның клиенттерінің жүк тасымалдарын ұйымдастыру және орындау саласындағы қызметтерінің өзара іс-қимылын жеңілдетті. Клиентке енді тасымалдауды ұйымдастыру үшін станцияға барудың қажеті жоқ. Жалғыз шарт – тұрақты интернет-байланыстың бо- луы. Нәтижесінде басқа мекенжайға өтінім беру мерзімі екі күннен бір сағатқа дейін, сондай-ақ республикаішілік жөнелтілімдерді жоспарлау процесі 11 сағаттан 5 минутқа дейін қысқарды», – дейді аталған жүйеге қатысты «ҚТЖ-Жүк тасымалы» ЖШС Бас директорының орынбасары Қанат Көбесов.

ДИСПЕТЧЕРЛІК БАСҚАРУ: ӨҢІРЛІК ОРТАЛЫҚТАР «ҚТЖ-Жүк тасымалы» серіктестігінің эко- номикалық тиімді цифрлық жобаларының қатарына «Пойыздар қозғалысын басқарудың өңірлік орталықтарын құру» жобасы кіреді. Біріншіден, ол пойыздардың қозғалыс қауіпсіздігін жақсартады, екіншіден, транзиттік пойыздардың маршруттық жылдам- дығын арттырып, сондай-ақ, локомотивтер мен вагондарға «қызмет көрсету иіндерін» ұлғайтады. Ал бұл өз кезегінде теміржол көліктерінің кідірісі мен жолдағы техникалық тексеру уақытын қысқартады. Жоба шеңберінде жылжымалы құрамның жай-күйін бақылаудың автоматтандырылған жүйесі енгізілетін болады. Ол жылжымалы құрам бойынша ақпаратты орталықтан бақылауға, жинауға, өңдеуге және диспетчерлердің автоматтандырылған жұмыс орындарының мониторларына шығаруға мүмкіндік береді. Бүгінде Батыс аймақ бойынша өңірлік орталық Ақтөбе қаласында жұмыс істеп жатыр, оған Қызылорда, Ақтөбе, Орал, Атырау және Маңғыстау жол бөлімшелерінің диспетчерлері көшірілді. ОТЫН ЖӘНЕ ЭНЕРГИЯ ШЫҒЫНЫН АЗАЙТУ Трансформациялау бағдарламасының шең- берінде іске асырылып жатқан 10 жобаның бірі – тартымдық жылжымалы құрамдар тұтынатын отын мен электр энергиясына жұмсалатын шығындарды азайту. Адам факторының араласуына жол бермейтін жаңа тәсіл, ол локомотивтерді жабдықтау процесін бақылау және автоматтандыру болып отыр. Яғни, рейс алдында депода тепловоздарға жанар-жағармайды құю жабық жабдықтау жағдайында іске асады. Арнайы орнатылған жабдық тепловоз багына құйылып жатқан отынды автоматты түрде есепке алса, тепловозда отынды мақсатсыз жұмсау фактілерін анықтауға мүмкіндік беретін «Энергодиспетчерлік тартым» автоматтандырылған басқару жүйесі пойыздардың тартымына кететін отын-энергетикалық ресурстардың шығынын есепке алады. «ҚТЖ-Жүк тасымалы» ЖШС мамандары ЭДТ АБЖ және ТЭА отын-үлестіру колонкаларынан алынған деректерді салыстыру арқылы көрсеткіштер арасында қандай да бір сәйкессіздік болып жатса, анықтап, тиісті шаралар қабылдауға болатынын айтады. Демек, бұл жұмыстар дизель отынын пайдалану кезінде бақылауды күшейтіп, оның ұрлануын іс жүзінде жойып және дизель отынын сатып алуға арналған шығыстарды қысқарта түспек. ЛОКОМОТИВТІ «БІР АДАМ» БАСҚАРУ ЖОБАСЫ «ҚТЖ-Жүк тасымалы» ЖШС трансформациялау бағдарламасы шеңберінде еңбек өнімділігін арттыру мақсатын көздейтін тағы бір жоба – пойыздарды бір адам басқару жобасы. Құрамдарды басқарудың жаңа режимі бойын- ша машинистер маневрлік және жолаушылар қозғалысында пойыздарды көмекшісіз жүргізетін болады. Локомотивтер басқарылымын «бір адамға ауыстыру» жобасының жетекшісі Иван Костыря машинистердің тапсырманы орындайтынына сенімді.

«Технологияны дамыту және инновацияларды енгізу арқылы локомотивті «бір адамның» басқаруына көшіруге нақты мүмкіндік туып отыр. Әлемнің көптеген елдерінде машинистер пойыздарды көмекшісіз жүргізеді», – дейді ол.

Жоба пилоттық режимде жекелеген деполарда сынақтан өткізіледі. Оның қатысуына біліктілігі жоғары тәжірибелі машинистер тартылмақ. Жолаушылар қозғалысында «бір адамға» ауыстыру локомотивтер паркінің жаңартылуына немесе қайта жабдықталуына қарай жүзеге асырылатын болады. Ал маневрлік қозғалыста «бір адамның» басқаруына арналған тепловоздар екінші басқару пульттерімен, екі бағытта да артқы көрініс айналарымен, автотіркегішті қашықтықтан ажырату құрылғысымен жабдықталмақ. Жоба бастамашыларының айтуынша, пойыздарды көмекшісіз жүргізетін машинистер үшін жалақыға үстемақы қарастырылған.

Жаңалықтар
06.07.2025
КТЖ басшылығы «Нұрлы жол» вокзал кешенінің жұмысымен танысты
Жаңалықтар
04.07.2025
ҚТЖ жол жөндеу техникасын жаңартуда
Жүк тасымалы
04.07.2025
Жаңа маусымға – жаңа вагондармен
Аймақтар
04.07.2025
Депутаттар контейнерлік аэрохаб жұмысымен танысты
Аймақтар
04.07.2025
Абай әлеміне саяхат
Цифрландыру
04.07.2025
Цифрлық технология: Зияткерлік білім сайысы
Аймақтар
04.07.2025
Құлсары дистанциясында жол жөндеу қарқын алды
Аймақтар
04.07.2025
Болашақ станциясы арқылы Түрікменстанмен жүк алмасу тұрақты жалғасуда
Жаңалықтар
04.07.2025
Қазақ-моңғол қатынасы сөз болды
Жаңалықтар / Мұрағат
04.07.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №51 04 шілде 2025 жыл
Жаңалықтар
03.07.2025
Мемлекет басшысы Көлік министрі Нұрлан Сауранбаевты қабылдады
Қауіпсіздік
03.07.2025
Өрт сөндірудің заманауи әдістері талқыланды
Жаңалықтар
03.07.2025
ҚТЖ Басқарма төрағасы тағайындалды
ҚТЖ келбеті
03.07.2025
Астанада тоғысқан тағдырлар
Жолаушылар тасымалы
03.07.2025
Маусым айында ҚТЖ пойыздарымен 1,2 миллионнан астам жолаушы тасымалданды
Аймақтар
02.07.2025
«Таза Қазақстан»: Семей теміржолшылары санитарлық тазалықты күшейтуде
Жүк тасымалы
02.07.2025
Бірінші жартыжылдықта ҚТЖ желісінде экспорттық тасымалдың өсуі тіркелді
Әлемде
02.07.2025
Трансауған теміржол магистралі іске аса ма?
Жаңалықтар
02.07.2025
Түркістан станциясында жас жігіт суицид жасамақ болды
Жүк тасымалы / Апта саны
01.07.2025
ҚТЖ желісі бойынша астық тасымалы 53%-ға өсті