Шығыста майлы дақылдар тасымалы көмір мен астықтан кейінгі үшінші орында

Инфрақұрылым
05.11.2021, 11:08
Қуаныш Қожаев

Абай облысы бойынша меншікті тілші

Ел шығысындағы теміржолшылар үшін жүк тасымалының жаңа түрі – майлы дақылдарды тиеу мен жөнелту ісі жыл санап артып келеді. Әсіресе, биылғы жылғы көлем ерекше жоғары болып тұр. Күз айларында Семей ЖТ бөлімшесі бойынша күн- бағыс, рапс, соя дақылдарын тасымалдау көмір мен астықтан кейін үшінші орынға көтерілді. Қазіргі таңда бөлімшенің Ауыл, Белағаш, Семей, Жаңа-Семей, Жаңғызтөбе және Аягөз станциялары бойынша шығыстың брендіне айналған аталмыш өнім түрлерін тиеу тұрақты түрде жолға қойылған. Оған басты себеп, әлем елдеріндегі өсімдік майына деген сұраныстың күрт артуы, шығыстағы майлы дақылдардың бітік шығуы, Семей мен Өскемен қалаларындағы қос бірдей май экстрациялайтын алып зауыттардың толық қуатында жұмысқа кірісуі себеп болып отыр. Олардың тәуліктік қуаты тек күнбағыс өнімін өңдеудің өзінде ғана мың тоннаны құрайды. Жалпы, ел шығысы республика бойынша майлы дақылдар, оның ішінде күнбағыс пен соя өсіруден алдыңғы орында тұр. Соған орай аталған станциялардағы тауар кассаларында қарбалас көбейген. Қазіргі күні жергілікті серіктестіктер тарапынан күнбағыс пен рапс дақылын жөнелтуге өтінімдер көп түсуде. Сондықтан теміржолшылар үшін жабық контейнерлермен тасымалданатын сусымалы өнімдерді уақыт оздырмай дер кезінде діттеген жерге жеткізу міндеті күн тақырыбына шықты десек болады.

Мәселен, бір ғана Аягөз станциясында өткен бір айдың ішінде 120 вагон күнбағыс дақылы тиелген екен. Жүктің дені Өзбекстан, Тәжікстанға жөнелтілуде. Айта кетерлігі, аягөздіктер үшін тасымалдың бұл түрі осыған дейін мұндай көлемде тасымалданбаған. Тапсырыс берушілер – іргелес Үржар ауданының диқандары.

Осындай жұмыстар Ауыл, Белағаш станциясында және Шемонайха телімі бойынша да атқарылуда. Мұнда тиелетін жүктер – зығыр, соя, рапс сынды сақтау мен жеткізудің өзіндік тәртібі бар сұранысы аса жоғары тауарлар қатарын құрайды. Жүк көлемі транзиттік тасымал бойынша Ресей мен Монғолияға жөнелтілсе, ішкі қатынас бойынша Семей мен Өскемендегі май зауыттарына тасымалдануда. Сәйкесінше, өңдеуден өткен өнім дайын тауар күйінде Орта Азия елдеріне экспортталады екен. Клиенттер ең арзан тариф болғандықтан тек теміржол тасымалын ғана таңдауда. Қазіргі таңда күнбағысқа орақ түскендіктен тапсырыс көлемі күн санап жоғарылап келеді. Бұл ретте Ауыл, Белағаш станцияларында пойыз құрастыру үшін Семейден арнайы тепловоздарды алдыруға мәжбүр. Себебі, кейбір күндері 15-20 вагонға өнім тиеуге өтінім беріледі екен.

– Станциялар бойынша жүк тиеу мен жеткізуде кедергі жоқ. Жабық вагондар жеткілікті. Сусымалы тауарлар тасымалындағы техникалық процестер жіті қадағалануда, – дейді бұл ретте Семей ЖТ бөлімшесінің логистика мамандары.

Жалпы, логистиктердің қазіргі кездегі болжамы бойынша өсімдік майына сұраныс жылдан жылға арта беретін болады. Шығыстың жоғары сұрыпты майлы дақылдары Еуропа елдеріне де жол тартуда. Мәселен, Қытай тарапынан біздің елдің жүктеріне елеулі шектеу болғандықтан, майлы дақыл өсірушілер үшін Австрия, Бельгия, Дания, Польшаға жаңадан жол ашылуда. Сол тәрізді биылғы құрғақшылық рапс дақылын Ресейге, Австрияға, Иранға, Моңғолияға шығаруға да мүмкіндік беруде.

– Алдағы уақытта да клиенттер тапсырысы арта түсетіні анық. Біздің аймақта өндірілген ауылшаруашылық өнімдеріне алыс-жақын шетелдерден қызығушылар көп. Сол үшін вагон тапшылығын болдырмау мәселесіне назар аудару қажет, – дейді бұл ретте Аягөз станциясының аға тауар кассирі Азамат Ноғайбаев.

Бүгінде бөлімше бойынша ауылшаруашылығы дақылдарын сақтаушы, тасымалдаушы мекемелердің тізімдері әзірленген. Келіссөздер аясында жаңадан клиенттер тартылмақ. Логистика саласының мамандары оған сенімді. Себебі, Семей қаласынан қосымша тағы бір өсімдік майын өңдейтін зауыт салынып жатыр. Мемлекеттік бағдарлама аясында келергі жылы ашылатын кәсіпорынның жалпы қуаты жылына 1,1 млн тоннаға жеткізілмек. Оған қоса, қазіргі күні қала іргесінен астық пен майлы дақылдар сақтайтын логистикалық орталық та пайдалануға берілген. Демек, жүк тасымалының бұл түрі алдағы уақытта арта түспесе, кемімесі анық.

Жаңалықтар
30.09.2025
Пойыздан кешіккен бойжеткен машинист кабинасына тас лақтырды
Жаңалықтар
30.09.2025
Алматыда «New SilkWay» бизнес-форумы өтіп жатыр
Жаңалықтар
30.09.2025
Президент: Қазақстан арқылы әлемнің ең ірі сауда нарығына 5 теміржол дәлізі өтеді
Жаңалықтар
30.09.2025
Мемлекет басшысы «Достық – Мойынты» теміржолының екінші желісін іске қосты
Трансформация
30.09.2025
Локомотив құрастырудың жаңа деңгейі
Жаңалықтар
30.09.2025
«НR-өндіріс серпіні»: Маңызды жобалар алаңы
Қауіпсіздік
30.09.2025
Қараусыз мал мен құлаққаптағы адам – пойыз қозғалысына қауіп
Аймақтар
30.09.2025
Құрылғылар сенімділігі күмән туғызбайды
Аймақтар
30.09.2025
Маңғыстау локомотившілері қысқы сынаққа сақадай сай
Аймақтар
30.09.2025
Жіңішке станциясында жүк жөнелту артты
Жаңалықтар / Мұрағат
30.09.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №80 30 қыркүйек 2025 жыл
ҚТЖ келбеті
29.09.2025
ҚТЖ қызметкерлері байқауда топ жарды
Жаңалықтар
29.09.2025
Достық жол дистанциясында жаңғырту жұмыстары жүргізілді
Әлеумет
29.09.2025
Дүниежүзілік жүрек күні: ҚТЖ-да профилактикалық акция өтті
Жүк тасымалы / Апта саны
29.09.2025
Қыркүйекте теміржол көлігімен 1 млн тоннадан астам астық тасымалданды
Әлеумет
29.09.2025
Медициналық пойыз Абай елін аралап жүр
Жаңалықтар
29.09.2025
Қазақстан мен Қытай 2026 жылға арналған тасымалдау перспективаларын талқылады
Жүк тасымалы
29.09.2025
Қаржы министрлігі 2027 жылға қарай ТХКБ бойынша жүк тасымалы 7,2 млн тоннаға жетеді деп болжауда
Жаңалықтар
29.09.2025
ҚТЖ Достық станциясын дамытуға инвестиция салуда
Спорт
29.09.2025
KTZH Marathon 2025: Қозғалыс қуаты – Бірлік күші!