Табысқа толы жыл болды
«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі
Өткен жыл Қазақстан темір жолы үшін табысты болды деп қорытынды жасауға толық негіз бар. Теміржол көлігі үшін табыстың негізгі бөлігін құрайтын транзиттік тасымалдау көлемі 25 млн тоннаға дейін өсті. Мемлекет басшысының тапсырмасымен елдің көлік әлеуетін дамытуға, оның ішінде транзиттік жүк ағындарын ұлғайтуға ерекше назар аударылып, төрт бірдей теміржол құрылысы басталды.
Таратып айтсақ, былтырғы 11 айда транзиттік тасымалдау көлемі 19%-ға ұлғайып, 24,8 млн тоннаны құраған. Контейнерлік транзиттің де оң динамикасы сақталып, 1 млн 180 мың ЖФЭ болды. Транзиттік ағындарды бөлу үшін инфрақұрылымды жақсарту бойынша жұмыстар жүргізілуде. Мысалы, Достық – Мойынты учаскесінде екінші жолдардың құрылысы жалғасуда, бұл учаскенің өткізу қабілетін 5 есеге арттырады. Сондай-ақ былтыр басталған 3 ірі жобаның да маңызы зор. «Дарбаза-Мақтаарал» жобасы Орталық Азия елдері бағытындағы өткізу пункттерінің өткізу қабілетін жылына 10 млн тоннаға арттыруға мүмкіндік береді. Ал «Алматы станциясын айналып өтуге арналған темір жол» жобасы жүктерді жеткізу мерзімін 24 сағатқа қысқартуға мүмкіндік береді. Үшінші жоба – Қытай бағытында қазақстандық инфрақұрылымның өткізу қабілетін жылына тағы 20 млн тоннаға арттыратын «Бақты-Аягөз» жаңа теміржол өткізу пункті.
Сонымен қатар 2023 жылы 133 жаңа локомотив (паркті 6%-ға жаңартып, тозу деңгейін 58%-дан 52%-ға дейін төмендетеді) және 275 жартылай вагон сатып алынды. Жолаушылардың ыңғайлылығын арттыру үшін 856 жолаушылар вагонын алу жоспарланады, тек өткен жылы 100 бірлік жеткізілді. Нәтижесінде вагон паркінің тозу деңгейі 47 пайыздан 45 пайызға дейін төмендеді.
Былтыр сондай-ақ Транскаспий халықаралық көлік бағдары бойынша 2 млн 750 мың тонна жүк тасымалданған, бұл 2022 жылмен салыстырғанда 64%-ға артық. Осы бағыт бойынша жүк тасымалын дамыту мақсатында 8 мың тонна дедвейтті 2 мұнай танкері сатып алынды. Сонымен қатар қазақстандық компаниялардың сыртқы нарыққа шығу географиясы кеңейе түсті. Мысалы, өткен жылдың соңында Сиань қаласында қазақстандық терминал ашылды, ол Қытайдан жүк ағындарын тарту жөніндегі бастамалардың жалғасы болып табылады. Ал Грузияның Поти портында Транскаспий халықаралық көлік маршрутының әлеуетін арттыруға мүмкіндік беретін терминалдың құрылысы басталған болатын. Сонымен қатар Құрық портында Abu Dhabi ports әмірлік компаниясымен бірлесіп сатылатын астық терминалы іске қосылды және Құрық портынан Еуропаға таза сутегі мен аммиакты тасымалдау туралы келісімге қол қойылды. Порт терминалдарын дамытуға инвестициялардың жалпы көлемі 200 млн доллардан асады.