Қырықбай ӘЛСЕЙІТҰЛЫ: Теміржол саласында тағы бір жарқын кезең басталды

Сұхбат
29.07.2025, 09:40
Суретті түсірген автор
Қуаныш Қожаев

Абай облысы бойынша меншікті тілші

«Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ басқарма төрағасы жанындағы консультативтік кеңес мүшесі, Семей ЖТ бөлімшесі бойынша ардагерлер кеңесінің төрағасы Қырықбай Әлсейітовпен сұхбат.

– Қырықбай Әлсейітұлы, әуелгі кезекте ел тәуелсіздігінің алғашқы жылдарындағы Қазақстан темір жолы жайлы естеліктермен бөліссеңіз.  

– Иә, өткенге үңілмей бүгінгі күннің жетістігін бағалау қиын. Кеңестер одағы ыдырағанда ерекше қиындық сезінген бірден-бір сала темір жол дер едім. Себебі одақ елдері арасында экономикалық байланыс үзіліп, зауыттар мен ірі өндіріс орындары жабылып жатты. Тапсырыс саны төмендеп, теміржолдағы жүк айналымы күрт азайды. Осындай қысылтаяң кезеңде бөлімше басшылығы назарға алған басты мәселе жұмысшыларды қысқартпай, мүмкіндігінше мамандарды сақтап қалу болды.  

Мен ол кезде Семей темір жолының бас инженері едім, сондықтан бәрі көз алдымда өтті. Айта кетерлігі, саудаға кетіп, базар жағалап, коммерциямен айналысқандар көбейген шақта біздің бөлімшеде бірде бір теміржолшы кәсібін ауыстырған жоқ. Негізгі контингентті сақтап қала алдық. Рас, желі бойындағы мекемелерде қысқартулар орын алды, алайда, біз бірінші кезекте зейнет жасындағыларды ғана босатып, әсіресе жас мамандарды сақтап қалуға тырыстық. Кейбірі түрлі себептермен көшіп кетіп жатты. Оңтайластыру жұмыстарын жүргізіп, олардың орнына тәжірибелері қалыптасқан өз мамандарымызды тарттық. Ел экономикасы айтарлықтай деңгейде тұралап қалған сол қиын кезде біз ертеңгі күнге деген сеніммен еңбек еттік.  

Бір айта кетерлігі, еліміздегі барлық сала құлдырауды бастан өткізген шақта тек темір жол ғана қарқынын жоғалтпады. Сол кезеңдегі аға буын өкілдері қандай кезде де жүк және жолаушылар пойызының ағынын тоқтатқан жоқ.  

Бүгінде, міне, әл-ауқатымыз артып, жаңа бастамалар мен түрлі реформалар жасалынып, теміржолшылардың әлеуметтік жағдайына да баса назар аударылуда. Мен осыған қуанамын.  

– Осы орайда отандық теміржол саласындағы тың жобалар мен реформаларға қаншалықты көңіліңіз толады?

– Жалпы өңірімізде соңғы жылдары көптеген іргелі жобалар сәтімен жүзеге асырыла бастады. Аймақтың теміржол саласындағы оң өзгерістер тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында-ақ басталған болатын. Ақсу – Дегелең, Шар – Өскемен телімдері – соның айқын дәлелі. Республиканың әлеуметтік-экономикалық өмірі үшін маңызы зор жобалардың тұсауы кесіліп, көптеген жаңа нысандар пайдалануға беріле бастады. Қазірдің өзінде бірнеше алып жоба қолға алынған. Бір ғана Бақты – Аягөз теміржолының өзі неге тұрады? 

Біз, ардагерлер қауымы, теміржол саласындағы әрбір жағымды жаңалықты қуанышпен қабылдаймыз. Еліміздің теміржол саласында 1300 шақырымды құрайтын 4 ірі инфрақұрылымдық жобаның іске асырылып жатқаны теміржолда тағы бір жарқын кезеңнің басталғанын айғақтайды. Президентіміз елімізде транзиттік жүк тасымалы халықаралық бәсекеде артықшылыққа ие екенін, оны тиімді пайдалану керектігін жиі айтады. Бұл орайда жаңадан құрылған Абай облысында тың жобалар көптеп қолға алынуда. Көлік инфрақұрылымына салынып жатқан әрбір инвестицияның да қайтарымы мол болары анық.  

Соңғы жаңалықтардан түйгенім, ұлттық компания елімізді Еуразия құрлығындағы транзиттік хабқа айналдыру үшін көптеген іргелі жобаларды жүзеге асырып жатыр. Теміржол және транзит саласында да Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша ірі инфрақұрылымдық жобалар қарқынды жүруде. Бұл жайт, сөз жоқ, өз кезегінде тасымал саласының дамуына оң ықпал етеді.  

Ел шығысындағы сәтімен жүзеге асып жатқан жаңашылдықтардың бірі – ұлттық компания тарапынан қолға алынған теміржол тасымалын цифрландыру жобасы дер едім. Аймақтағы жүктің 80 пайызы теміржол арқылы тасымалданады десек, бұл бастаманың нәтижесі де ауқымды екенін бағамдау қиын емес.  

– Қырықбай Әлсейітұлы, 66 жылдық еңбек жолыңыздың басым бөлігі басшылық қызметтерде өтіпті. Еліміздегі теміржол саласындағы басқару, ұйымдастыру жұмыстары туралы пікір-пайымыңыз қандай?  

– Бүгінде ұлттық компаниядағы кадр саясаты дұрыс жолға қойылған деп ойлаймын. ҚТЖ құрылған алғашқы жылдары басшылыққа көбінесе бизнес саласында тәжірибесі бар азаматтар келетін. Ұйымдастыру жұмыстары нәтижелі жүргізілгенімен, техникалық процестерді басқару мен тиімділігі мол жаңа бастамаларды жолға қоюда кемшін тұстар болатын. Ал қазіргі күні темір жолда тек осы салада шыңдалған азаматтар іс басына келуде. Мәселен, басқарма төрағалығына жұмысын темір жолда қарапайым еңбек адамы болып бастаған Талғат Алдыбергеновтің тағайындалуын аймақтағы ардагерлер қауымы қуанышпен қабылдадық. Сала маманының қалыптасқан ахуалды бағамдауы, жоспарлар құрудағы стратегиялық ойлау қабілеті, тіпті шешім қабылдауы да өзгеше болады. Теміржолда өркендеу мен жаңғырудың жаңа кезеңі басталған бүгінгі таңда осындай азаматтардың басшылыққа келуін кадр таңдауда мол тәжірибесі бар байырғы басшы ретінде құптаймын.  

– Сұхбатыңызға рахмет.  

 

Жүк тасымалы
21.10.2025
Тоқаев: Былтыр Транскаспий бағытымен жүк тасымалдау көлемі 62 пайызға өсті
Жаңалықтар
21.10.2025
Тоқаев пен Ильхам Әлиев Орта дәлізді дамыту жобасымен танысты
Жаңалықтар / Жолаушылар тасымалы
21.10.2025
«Поттер пойызы» қазақ тіліндегі жаңарған бағдарламасымен және жаңа кейіпкерлерімен жолға шығады
Жаңалықтар
21.10.2025
Білім ордасына – 80 жыл
Сұхбат
21.10.2025
Қыс маусымы: Еңбек қауіпсіздігіне ерекше назар
ҚТЖ келбеті
21.10.2025
Еңбекпен өрілген өмір: Бахтарбек Жүнісовтың еңбек жолы
Жолаушылар тасымалы
21.10.2025
ҚТЖ жолаушыларына арналған ТОП-5 қолайлы сервис
Аймақтар
21.10.2025
Ұлт руханиятының қайнар көзі
Жаңалықтар / Мұрағат
21.10.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №87 21 қазан 2025 жыл
Қауіпсіздік
20.10.2025
Таразда болашақ теміржолшыларға қауіпсіздік сабақтары өтті
Жаңалықтар
20.10.2025
ҚТЖ басшылығы Stadler зауытында болды
Аймақтар
20.10.2025
Тазалық акциясы тоқтамайды
Аймақтар
20.10.2025
Ақмола теміржолшылары 7,2 млн тонна жүк тиеді
Әлемде
20.10.2025
Үндістан 7000 км жоғары жылдамдықты теміржол желісін салмақ
Жүк тасымалы
20.10.2025
Темір жолдағы серпін: 9 айда 339 млн тонна жүк тасымалданды
Жолаушылар тасымалы
20.10.2025
Арқалық-Державинская бағытында жаңа қала маңы пойызы іске қосылды
Аймақтар
19.10.2025
Орал қаласының вокзалын қайта жаңарту тұрақты бақылауда
Жаңалықтар
18.10.2025
ҚТЖ: балалармен бірге табиғат үшін!
Жаңалықтар
17.10.2025
«Таза Қазақстан: теміржолшылар 90 мыңнан астам ағаш отырғызды
Жаңалықтар
17.10.2025
Оқытушылар құрамы ҚТЖ-да тағылымдамадан өтті