«Мөлдір бұлақ» бағдарламасы ауыз сумен қаншалықты қамтамасыз етті?
«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі
Теміржол бойындағы барлық станциялар мен бекеттерді сапалы сумен қамтамасыз етуді көздеген «Мөлдір бұлақ» бағдарламасының бірінші кезеңі 2012-2016 жылдары жүзеге асырылды. Бағдарламаның бұл кезеңінде жоспарланған инвестициялық жобалар жүз пайыз орындалды. Ендігі бағыт қандай? Бағдарламада болашақ бар ма?
Бүгінде ұлттық компания басқармасының шешімімен бағдарламаның 2018-2022 жылдарға арналған екінші кезеңі жалғасын тапқан. Демек, бұл бағыттағы оң нәтижелер ескеріле отырып, қажеттілігіне маңыз берілген. Бірінші кезеңде бағдарлама үш негізгі бағытта жүзеге асырылды: біріншісі, теміржол станциялары мен бекеттерге ауыз судың үздіксіз берілуін қамтамасыз ету, екіншісі, әртүрлі табиғи көздерден суды тазарту және залалсыздандыру бойынша «Таза су» заманауи қондырғыларын пайдалана отырып, ауыз сумен жабдықтау сапасын жақсарту, үшіншісі, санитарлық нормаларға сәйкес сумен жабдықтау объектілерінің аймақтарын жайластыру, объектілерде күзет белгілері мен бейнебақылау орнату.
Бағдарлама жүзеге асырыла басталғалы бері «Теміржол- су» АҚ 516 теміржол станциясы мен бекеттердегі 822 сумен жабдықтау және кәріз нысандарына күрделі жөндеу және қайта жаңарту жұмыстарын жүргізді. Оның ішінде 548,3 км су құбыры желісі, 26,48 км кәріз желісі, 56 су тегеурінді мұнара, 77 су айдау сорғысы, 20 дана кәріздік сорғы станциясы күрделі жөндеуден өтіп, қайта жаңартылды. 72 «Таза су» қондырғысы орнатылды, 60 артезиан ұңғымасы бұрғыланып, тазартылды. Сондай-ақ 23 станцияда теміржолшылардың 410 тұрғын үйіне есептеу құралдарын орната отырып, сумен жабдықтау құбырлары тартылды. Ал 12 шағын разъезде тұрғын үй-жайлар заманауи себезгі бөлмелерімен, санитарлық тораптармен және су жылытқыш құрылғылармен жабдықталды. Көріп отырғанымыздай, аз жұмыс емес.
Ал былтырғы жұмыстарға келсек, 2021 жылы «Мөл- дір бұлақ» бағдарламасы бойынша 195 629 мың теңге қарастырылып, ол толығымен игерілді. Ұңғыма және су өткізгіш сорғы станцияларында 34 күш-сорғылы жабдықты ауыстыру жұмыстары жүргізілді. 8 арнайы техникаға және Жезқазған, Жарма, Қостанай, Қоржынкөл стан- циялары мен 1 км, 731-714 км бекеттеріндегі ұзындығы 7,987 км су құбыр желісіне күрделі жөндеу жүргізілді.
Биылғы 2022 жылға 188 672 мың теңге бөлу жоспар- ланған, бұл қаржыға 3 арнайы техника, соның ішінде құбырларды траншеясыз ұңғылауға бағытталған құрылғы сатып алу жоспарланған, бұл жол төсемдерін бүлдірмеуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар ұзындығы 2,46 км су құбыры желілеріне, 2 су айдауыш мұнараға күрделі жөндеу жүргізу, дюкер салуға жобалық-сметалық құжаттар жасау, су айдағыш мұнара мен су өткізгіш сорғы станцияларын жөндеу көзделуде.
Жалпы бағдарлама биылдан кейін жалғасын таба ма, әлде осымен тоқтай ма, белгісіз. Ал таза су теміржолшыларға, әсіресе шалғай станция тұрғындарына ауадай қажет. Сондықтан жол бойындағы халық сапалы сумен толық қамтамасыз етілмей бағдарлама жалғасын тапса, құба-құп.