Контейнерлік тасымалға кедергі не?
«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі
Сыртқы істер министрлігі, Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі, Қытайдағы Қазақстан елшілігі, «ҚТЖ» ҰК» АҚ, «Атамекен» ҰКП және отандық бизнес саласы өкілдерінің қатысуымен Қытайдан және Қытай арқылы контейнерлік жүктерді тасымалдау мәселесіне қатысты zoom-платформасында онлайн-жиын өтті.
Жиынның мақсаты Қытай тарапында үш-төрт ай тұрып қалған Қазақстанға бағытталған контейнерлік жүк вагондарын өткізу мәселесін және оны оңтайлы шешудің жолдарын бірлесіп қарастыру болды. Жиынға қатысқан отандық кәсіпкерлердің бірі жүк тиелген контейнерлері Қытайда маусым айынан бері тұрғанын айтып шағымданса, екіншілері тауарлардың жарамдылық мерзімі өтіп жатқанын немесе қажетті дүниелердің уақытылы келмеуінен өндіріс процесі тоқтап тұрғанын және бұл жұмысшыларға жалақы төлеуге кедергі келтіріп, еңбек дауы туындауына себепші болып отырғанын айтады. Бұл мәселеге қатысты «ҚТЖ-Жүк тасымалы» ЖШС өкілі Нұржан Келбұғанов импорттық жүктерді өткізу жоспары Қытай тарапымен келісілгенін және сол жоспар шеңберінде күніне 14 пойыз Алтынкөл станциясы арқылы және Достық станциясы арқылы да Қытайдан контейнерлік жүк пойыздары қабылданып жатқанын атап өтті. Яғни, Қазақстан тарапынан жүк пойыздарын қабылдауда ешқандай кедергі жоқ, шекаралық екі станцияның инфрақұрылымы барлық пойыздарды өткізуге қабілетті екенін жеткізді.
– Қытай аумағында пойыздар қалай құрастырылып жатқанынан, қанша вагон және қайда тұрғанынан хабарымыз жоқ. Біздің ақпараттық жүйеміз біріздендірілмеген. Ертеректе пойыздарды тізім бойынша жөнелтіп-қабылдау механизмі болды, біз оған қатыстық және ол тиімді болатын. Яғни, Қытай тарапы Сыртқы істер министрлігі арқылы тізімді алғандарын мақұлдады, тізім арқылы пойызды жөнелту басымдыққа ие екенін де айтты, бірақ, екі-үш тізімнен соң қытай тарапы тізім бойынша жөнелтуде сыбайлас жемқорлық элементтері байқалғанын айтып, әрі қарай тізіммен пойыздарды құрастырудан бас тартты, – деді Нұржан Келбұғанов.
Жиында Қытай тарапының бірінші кезекте, өз елінің мүддесін алға қойып, экспорттық тасымалға басымдық беретіні, содан кейін барып қана Кореядан, Жапониядан келетін транзиттік пойыздарды өткізетіні де сөз болмай қалмады. Бұған қатысты KTZ Express өкілі Мерхан Жұмабеков те пікір білдірді.
«Отандық кәсіпкерлер әртүрлі логистерге тапсырыс беріп, нәтижесінде олардың жауапсыздығынан жағдай осылай ушығып отыр. Бұл мәселені шешудің тиімді жолы ретінде ұсынысым: тауарлары Қытайда ұзақ тұрып қалған отандық бизнес өкілдері өз контейнерлеріне қатысты тізім жасақтап, оны ИИДМ-не ұсыну керек. Бұл құзырлы орган әрі қарай мәселені Үкіметке жеткізу керек. Яғни, бұл мәселе Қазақстан мен Қытайдың үкіметтері деңгейінде ғана шешіледі, – деді.
Жиын соңында Ұлттық кәсіпкерлер палатасы отандық бизнес өкілдерінің арыз-шағымдарын және контейнерлер тізімін жасап, тиісті құзырлы органдарға шығып, мәселені үкіметтік деңгейге шығаруға уағдаласты. Ал ҚТЖ контейнерлік жүктерді қабылдап алып, діттеген жеріне жеткізуге мүдделі екендерін жеткізді.