Темірбетон негіздегі жолдың ұзындығы 16,5 мың км жетті

Инфрақұрылым
29.11.2022, 09:16
Суретті түсірген Александр ЖАБЧУК
Сұлугүл Бакесова

«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі

«ҚТЖ» ҰК» АҚ жол монтерлерінің қызметі биыл су жаңа бұрандалы кілттермен толығып отыр. Бүгінде биылға межеленген 160 бұранда кілттің тең жартысынан астамы сатып алынған. Бұл механизмнің артықшылығы, ол қол жұмысын алмастырып, жолшылар жұмысын жеңілдетеді.

Жол аралықтарындағы рельс бекітпелерінің күтімі – теміржол төсеміне ағымдық қызмет көрсету бойынша жол жұмыстарының негізгі түрлерінің бірі болып отыр. Әдетте, темірбетон шпалдарындағы бұрандалар, клеммалық және төсеуіш болттар мезгіл-мезгілмен тартылып, қатайтылатын болса, ағаш шпалдарда балдақтарды қосымша ұрып, күшейтеді. Әрине, мұның бәрі тонналаған жүк таситын пойыздардың қозғалыс әсерінен босаңси түсетін рельс бекітпелерінің техникалық параметрлерін сақтау мақсатында іске асырылады.  

Осы ретте, «ҚТЖ» ҰК» АҚ-да магистральдық желіні темірбетонды негізге көшіру бағдарламасының бірнеше жылдан бері сәтті жүзеге асырылып келе жатқанын айтар едік. Қазіргі уақытта Ұлттық компания бойынша темірбетон негіздегі жолдың ұзындығы 16 570 километрді құрап, жалпы теміржол ұзындығының 78%-ін құрап отыр. Жаңа шпалдарға кезең-кезеңмен көшуге байланысты сәйкесінше болттар мен бұрандаларды тарту бойынша да жұмыс көлемі жыл сайын артып келеді.  

Егер бұрандалы бекітпесі бар учаскелерде тартпа жұмыстары қажеттілігіне қарай жүргізілсе, ал клеммалық-болтты бекітпесі (КБ) бар 5 927 км жолда мұндай жұмыстардың жиілігі жол дәрежесіне қарай анықталады. Мәселен, бірінші және екінші класты учаскелерде жылына бір рет болса, үшінші класты жолдарда үш жылда бір рет, ал төртінші және бесінші класты учаскелерде төрт жылда бір рет өткізіледі. Осылайша, жолшылар жылына орта есеппен алғанда, 4500 шақырым жол бойында болттарды тартулары қажет.  

Егер бұл жұмыстарды қара күшке салып, қолмен атқарар болса, онда ол өте ауыр және күрделі жұмыс. Мысалға, КБ бекітпесі бар бір шақырым жолда бұл жұмысты орындау үшін қол құралы бар сегіз монтер қажет. Ал бұрандалы кілт еңбек өнімділігін еселеп арттырады, яғни күніне екі шақырым жолды аталған механизмді пайдалана отырып, бар-жоғы екі жұмысшының күшімен орындауға болады.  

Бұрандалы кілт бұрандалар мен гайкаларды, соның ішінде қуыс жерлерде орналасқан болттарды бұрап алуға немесе бекітуге мүмкіндік береді. Тіпті, тот басқан болттарды бұрап алуға арналған арнайы саптама да бар. Конустық металл муфта – тозуға қарсы өте төзімді етіп жасалған және өздігінен реттеліп отырады. Болтты бұрау, яғни айналу кезінде гидравликалық сервомеханизм арқылы реттеліп, бұранданың қаттылығына қарай екі беріліс арасын таңдай алады. Ең бір кереметі, осы механизмнің арқасында қатайту кезінде техникалық параметрлерді бекіту қамтамасыз етіледі.  

Қазір ҚТЖ жол шаруашылығында қолданыста жүрген 500-ден астам бұрандалы кілт бар екен. Жол шаруашылығы мамандары бұл механизмнің қызметін оң бағалап, жолшылар жұмысын жеңілдетіп отырғанын айтады. Есесіне, еңбек те өнімді.  

 

Жолаушылар тасымалы
19.09.2025
Жаңа кезеңге нық қадам
Трансформация
19.09.2025
Кәсіподақ басшылығы диагностика орталығы жұмысымен танысты
Аймақтар
19.09.2025
Сапалық көрсеткіштер орындалды
Аймақтар
19.09.2025
Вокзалдардың құрылыс сапасы бақылауда
ҚТЖ келбеті
19.09.2025
Адал еңбек – ардың ісі
Жаңалықтар / Мұрағат
19.09.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №76 19 қыркүйек 2025 жыл
Аймақтар
18.09.2025
Көкшетауда Құрметті теміржолшы Мұратбек Тілеуленовпен кездесу өтті
Жаңалықтар
18.09.2025
Теміржолшылар экологиялық акцияны белсенді қолдады
Жүк тасымалы
18.09.2025
Қазақстаннан Қытайға өсімдік майының пилоттық партиясы жеткізілді
Цифрландыру
18.09.2025
Германия теміржолға 5G желісін енгізуде
Жаңалықтар
18.09.2025
Қарағандыда жүк пойызынан дизель ұрлаған қылмыстық топ ұсталды
Жаңалықтар
18.09.2025
Алматыда оқыту семинары өтті
Жолаушылар тасымалы
17.09.2025
Адамдар неге пойызбен жүруді жөн санайды?
Жолаушылар тасымалы
17.09.2025
Тағы қай бағыттың пойыздары Starlink интернетіне қосылатыны айтылды
Әлемде
17.09.2025
Калифорнияда сутекпен жүретін алғашқы пойыз іске қосылды
Жаңалықтар
17.09.2025
ALT университетінде ҚТЖ басшыларына арналған «Үздіктер алаңы» бағдарламасы басталды
Жүк тасымалы
17.09.2025
Қостанай өңірінен темір жолмен астық тасымалдау 20%-ға артты
Жаңалықтар
17.09.2025
Теміржолшылар қалдықтарды сұрыптау жолдарын үйренді
Жаңалықтар
16.09.2025
Теміржолшылардың қысқы маусымға дайындығы талқыланды
Жүк тасымалы
16.09.2025
Қытай – Қазақстан – Түрікменстан – Иран теміржол дәлізі жанданады