Темірбетон негіздегі жолдың ұзындығы 16,5 мың км жетті

Инфрақұрылым
29.11.2022, 09:16
Суретті түсірген Александр ЖАБЧУК
Сұлугүл Бакесова

«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі

«ҚТЖ» ҰК» АҚ жол монтерлерінің қызметі биыл су жаңа бұрандалы кілттермен толығып отыр. Бүгінде биылға межеленген 160 бұранда кілттің тең жартысынан астамы сатып алынған. Бұл механизмнің артықшылығы, ол қол жұмысын алмастырып, жолшылар жұмысын жеңілдетеді.

Жол аралықтарындағы рельс бекітпелерінің күтімі – теміржол төсеміне ағымдық қызмет көрсету бойынша жол жұмыстарының негізгі түрлерінің бірі болып отыр. Әдетте, темірбетон шпалдарындағы бұрандалар, клеммалық және төсеуіш болттар мезгіл-мезгілмен тартылып, қатайтылатын болса, ағаш шпалдарда балдақтарды қосымша ұрып, күшейтеді. Әрине, мұның бәрі тонналаған жүк таситын пойыздардың қозғалыс әсерінен босаңси түсетін рельс бекітпелерінің техникалық параметрлерін сақтау мақсатында іске асырылады.  

Осы ретте, «ҚТЖ» ҰК» АҚ-да магистральдық желіні темірбетонды негізге көшіру бағдарламасының бірнеше жылдан бері сәтті жүзеге асырылып келе жатқанын айтар едік. Қазіргі уақытта Ұлттық компания бойынша темірбетон негіздегі жолдың ұзындығы 16 570 километрді құрап, жалпы теміржол ұзындығының 78%-ін құрап отыр. Жаңа шпалдарға кезең-кезеңмен көшуге байланысты сәйкесінше болттар мен бұрандаларды тарту бойынша да жұмыс көлемі жыл сайын артып келеді.  

Егер бұрандалы бекітпесі бар учаскелерде тартпа жұмыстары қажеттілігіне қарай жүргізілсе, ал клеммалық-болтты бекітпесі (КБ) бар 5 927 км жолда мұндай жұмыстардың жиілігі жол дәрежесіне қарай анықталады. Мәселен, бірінші және екінші класты учаскелерде жылына бір рет болса, үшінші класты жолдарда үш жылда бір рет, ал төртінші және бесінші класты учаскелерде төрт жылда бір рет өткізіледі. Осылайша, жолшылар жылына орта есеппен алғанда, 4500 шақырым жол бойында болттарды тартулары қажет.  

Егер бұл жұмыстарды қара күшке салып, қолмен атқарар болса, онда ол өте ауыр және күрделі жұмыс. Мысалға, КБ бекітпесі бар бір шақырым жолда бұл жұмысты орындау үшін қол құралы бар сегіз монтер қажет. Ал бұрандалы кілт еңбек өнімділігін еселеп арттырады, яғни күніне екі шақырым жолды аталған механизмді пайдалана отырып, бар-жоғы екі жұмысшының күшімен орындауға болады.  

Бұрандалы кілт бұрандалар мен гайкаларды, соның ішінде қуыс жерлерде орналасқан болттарды бұрап алуға немесе бекітуге мүмкіндік береді. Тіпті, тот басқан болттарды бұрап алуға арналған арнайы саптама да бар. Конустық металл муфта – тозуға қарсы өте төзімді етіп жасалған және өздігінен реттеліп отырады. Болтты бұрау, яғни айналу кезінде гидравликалық сервомеханизм арқылы реттеліп, бұранданың қаттылығына қарай екі беріліс арасын таңдай алады. Ең бір кереметі, осы механизмнің арқасында қатайту кезінде техникалық параметрлерді бекіту қамтамасыз етіледі.  

Қазір ҚТЖ жол шаруашылығында қолданыста жүрген 500-ден астам бұрандалы кілт бар екен. Жол шаруашылығы мамандары бұл механизмнің қызметін оң бағалап, жолшылар жұмысын жеңілдетіп отырғанын айтады. Есесіне, еңбек те өнімді.  

 

Жаңалықтар
16.09.2025
Теміржолшылардың қысқы маусымға дайындығы талқыланды
Жүк тасымалы
16.09.2025
Қытай – Қазақстан – Түрікменстан – Иран теміржол дәлізі жанданады
Трансформация
16.09.2025
Жүк тасымалы мен магистральдық желіні біріктіру – уақыт талабы
Аймақтар
16.09.2025
Қысқа әзірлік қарқынды жүргізілуде
Қауіпсіздік
16.09.2025
Екі көпір тұрса да, ерінетіндер көп
Аймақтар
16.09.2025
Әулиеата командасы бас жүлдені жеңіп алды
Қауіпсіздік
16.09.2025
«ҚТЖ»-да еңбек қауіпсіздігі мен экология бойынша үздіктер анықталды
Жаңалықтар / Мұрағат
16.09.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №75 16 қыркүйек 2025 жыл
Жаңалықтар
15.09.2025
ҚТЖ мен РЖД стратегиялық ынтымақтастық бойынша басым бағыттарды айқындап алды
Әлеумет
15.09.2025
Теміржолшының студент баласына жол ақысы өтеледі
Жүк тасымалы
15.09.2025
Мамыр-қыркүйек аралығында 24 млн тонна көмір тасымалданды
Цифрландыру
15.09.2025
Бейнеу станциясы цифрландыруға көшеді
Станция тынысы
15.09.2025
Теміржолшылардың қажырлы еңбегі: Арал станциясының көрсеткіштері
Аймақтар
15.09.2025
Матай станциясында локомотившілердің демалыс үйі күрделі жөндеуден өтті
Әлемде
15.09.2025
Alstom Польшаға арнап екіқабатты электр пойыздарын жасайды
Әлемде
15.09.2025
Ресей Арктикадағы теміржол желісін дамытуға ниетті
Жаңалықтар
12.09.2025
ҚТЖ-да еңбек қорғау және экология бойынша корпоративтік олимпиаданың жеңімпаздары анықталды
Жаңалықтар
12.09.2025
ҚТЖ сатып алу жүйесіне жасанды интеллект енгізіп, отандық өндірісті қолдайды
Жолаушылар тасымалы
12.09.2025
«Алматы – Мәскеу» бағытында тікелей теміржол қатынасы ашылады
Жаңалықтар
12.09.2025
Өткенге есеп, келешекке міндет