Өткелдерде жиілеп кеткен пойыз бен автөкөлік соқтығыстарын азайту мәселесі Шуда талқыланды
«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі
Шу қаласында «ҚТЖ» ҰК» АҚ – «Магистральдық желі дирекциясы», «Жолдарды диагностикалау орталығы» филиалдары және Жамбыл жол бөлімшесінің басшылары мен өңірлік қозғалыс қауіпсіздігі ревизорлары қатысқан семинар өтті. Теміржол көлігіндегі қозғалыс қауіпсіздігіне арналған жиында өткелдердегі жол-көлік оқиғаларын азайту, сондай-ақ түйіспесіз жолды дамыту мүмкіндіктері талқыланды.
Бүгінде магистраль желісінде мыңнан астам теміржол өткелі бар, 459 өткел арнайы кезекшілер күзетімен қамтамасыз етілген, ал жартысынан астамына автоматты түрде іске қосылатын шлагбаумдар орнатылған.
Қазақстанда автокөліктер жылдан-жылға артып келеді, қазірдің өзінде 4,5 млн астам автокөлік құралдары бар, ал жекелеген өткелдерде автомобильдердің қарқынды қозғалысы тәулігіне 3,5 мың бірлікті құрайды екен. Өткен жылы өткелдерде 26 жол-көлік оқиғасы болып, бұл көрсеткіш 2020 жылмен салыстырғанда екі есеге өскен. Қозғалыс қауіпсіздігі алға тартқан мәліметтерге сүйенсек, 2015-2022 жылдар аралығында өткелдерде 402 жол-көлік оқиғасы болып, соның салдарынан 143 адам қаза тапса, 460 жуық адам әртүрлі дәрежеде жарақат алған. Мамандар, көп жағдайда, көлік жүргізушілері өткел сигнализациясының тыйым салған белгісіне назар аудармай, жол ережесін жиі бұзатынын айтып отыр.
Теміржол өткелдерінде қауіпсіздік деңгейін арттыру үшін ҚТЖ компаниясы перспективалы техникалық шешімдер енгізіп отыр. Мәселен, өткелдерге резеңкелі техникалық төсемдер төселуде, бұл өз кезегінде автокөлік құралдарының өткелдер арқылы өту жылдамдығын шапшаңдатады. Сондай-ақ, пойыздар келе жатқанда автокөліктің өтуіне кедергі болатын, автоматты бөгеу құрылғылары орнатылуда.
Семинарға қатысушылар түйіспесіз жолды қолдану жағдайындағы қозғалыс қауіпсіздігі мәселесін де талқыға салды. Бірауыздан түйіспесіз жолдар төсеу полигонын кеңейту керек деген пікірді қолдады, өйткені, оның бунақ жолдармен салыстырғанда артықшылығы көп. Біріншіден, пойыздардың жүрісі жұмсақ болып келеді, екіншіден, түйіспесіз жолдардың ағымдық күтіміне кететін пайдалану шығындары қысқарады, ал бұл өз кезегінде электрлі рельс тізбектерінің бұзылуы мен қауіпті ақаулықтар бойынша рельс жұмысында болатын істен шығу қауіптерін едәуір қысқартады. Десек те, ерсілі-қарсылы тоқтаусыз жүріп жататын пойыздардың рельске әсері, температуралық күш-қуаты және табиғи факторлар, түйіспесіз жолдардың әрқашан жарамды күйде болуы үшін үнемі күтімде болуын қажет етеді. Бүгінде елімізде түйіспесіз жолдардың ұзындығы 15,3 мың шақырымды немесе жалпы теміржолдар ұзындығының 70% құрайды.
Семинарға қатысушылар заманауи өткел құралдарының жұмыс тәсілдерімен және түйіспесіз жолдарда түрлі рельс бекітпелерін орната отырып, жол жұмыстары өндірісінің технологиясымен танысу үшін Шу-Жамбыл телімі бойындағы Шу-Аспара аралығына барды. Қозғалыс қауіпсіздігі жөніндегі өңірлік ревизорлар PENDROL, ЖБР, КБ, ФОССЛО, КПП-5 сынды рельс бекітпелері орнатылған түйіспесіз жолдарға күтім жасау кезінде олардың жағымды және жағымсыз әсерлері туралы әңгімеледі.
Жолдарды диагностикалау орталығы МДК мобильді диагностикалық вагондарды және КАПС-БП түйіспесіз жолдардың істен шығу алдындағы жай-күйін программалық қамтамасыз етуді қолдана отырып, жолдарды диагностикалау және автоматты бақылау ерекшеліктерін таныстырды. Ал Магистральдық желі дирекциясы мен Жол және құрылыстар департаментінің мамандары өз кезегінде МДК вагондары анықтаған 3,4 дәрежелі жол ауытқушылығын жоюды бақылау тәсілдерімен бөлісті.