Мамандық таңдауда қателеспеген жан

Аймақтар
15.11.2018, 11:45

Жем пайдалану локомотив депосының бастығы Дәулетқали Жалмұхамбетов ғасырдан аса тарихы бар мекемені 18 жылдан бері басқарып келеді. 600-ден астам адам еңбек ететін депоға басшылық етіп отырған Дәулетқали Сәлімұлының өзі де бұрынғы машинист.  

Айта кетейік, Жем пайдалану локомотив депосы ТМД елдерінің ішінде паровоздан тепловозға алғаш көшкен депо екен. Осындай тарихи терең мекеме басшысымен аз-кем сұхбаттасудың сәті түскен еді.  

  – Мен осы жерде туып өскен жанмын, сондықтан бұл Ембі деген маған өте ыстық. 1964 жылы мектеп бітіргеннен кейін Ақтөбе көлік техникумын бітіріп, 1986 жылдан бері осы депода жұмыс жасап келемін. Еңбек жолымды машинист көмекшісінен бастадым. Ол жұмыстың қыр-сырын әбден меңгеріп, дайын болған кезде машинист болдым. 1989 жылы Алматыдағы теміржол институтына түсіп, білімімді жетілдірдім. Сатылай өсіп, алдымен Жем депосы басшысының орынбасары болдым біраз жыл, ал 2000 жылдан бастап мекемені басқарып келемін.

– Теміржол сізге нені үйретті деп айтар едіңіз?

– Темір жол саласы маған ең алдымен тәртіпті үйретті дер едім. Айттың ба, орындау керек, жасау керек. «Өзің жасамағанды өзгеден талап етпе» деген бар. Өзің бастап үлгі бола білуің керек, сонда ғана ұжымды соңыңнан ертіп, айтқаныңды жасата аласың. Теміржолшылардай тәртіпті халық аз байқасаңыз, бұл әрине, темірдей тәртіпті жолға қойған, кезінде жартылай әскери сала болған теміржолдың үлкен жетістігі деуге болады. 

– Қатал басшысыз ба? Қызметкерлеріңізден нені талап етесіз?  

– Мен әріптестерімнен ең алдымен жалған сөйлемеуді талап етемін. Өтірік айтқанды жаным жақтырмайды. Адам өз арының алдында адал болу үшін өтірік айтпау керек. Бірақ, мен қатал емеспін. Басшылық еткен уақыт ішінде бірде-бір адамды жұмыстан шығарған емеспін. Тентекті түзеп тәрбиелеуге, кешірім жасауға құлықтымын. Оның нәтижесін де көріп келемін. Кейде түрлі жағдаймен жұмыстан шыққан адамды қайта алған да жағдайлар болды. Себебі, бірінші кезекте оның отбасын ойлайсың. Қателессе, сол қателігін түзетуге мүмкіндік берген дұрыс. 485 машинистің көпшілігі отбасының жалғыз асыраушысы, үйінде әйелі мен бала-шағасы күтіп отыр. Сондықтан, не нәрсеге де адамгершілік танытып, кешіріммен қарайтын кездеріміз көп.

– Әдетте, теміржолшылардың дені әулет жолын жалғайды. Сіздің мамандық таңдауыңызға ықпал еткен біреу болды ма?

  – Менің әкем – агроном, анам өмір бойына совхозда аспазшы болған жан. Алғашында мен де агроном болғым келді. Әкем темір жолға «қуып» әкелді десем болады. «Техникалық салаға бет бұрған ұтатын заман келе жатыр. Колхоз-совхоздың күні өтіп барады. Теміржолшы бол, жұмыссыз қалмайсың деп техникумға күштегендей етіп жіберді. Әкем де, шешем де қазір зейнетте, бақуатты, құдайға шүкір. Бүгінде оларға бас ием, өмірлік жолымды бағыттап берді. Жер өңдеумен, бақша баптаумен айналысқанды жақсы көремін. Гүл өсіретін жеке хоббиім де бар. Бірақ, теміржолмен біте қайнасқаным сонша, өзімді басқа салада елестете де алмаймын. 2010 жылы «Құрметті теміржолшы» марапатын иеленгендім. Демек, өзімді мамандық таңдауда жолы болған, қателеспеген жанмын деп санаймын.  

– Өмірлік ұстанымыңызға айналған тәжірибеңізбен бөлісе кетсеңіз.

– 1987 жылы машинист болып жүрген кезімде жарақат алдым. Ол кезде депо басшыларының барлығы өзге ұлт өкілдері еді. Машинист болуға жарамай қалған кезімде инженер етіп ауыстырып, құжатпен жұмыс жасауды үйретті. Бастығым өте әділетті жан болды, көп нәрсе үйрендім. «Ертең сендер басқарасыңдар осы депоны. Мұғалім не дәрігер кез келген жерге қажет, жұмыспен ауыса береді, ал машинист осы деподан басқа қайда барып күн көреді? Сондықтан, адамды жұмыстан шығаруда өте жауапты әрі сақ бол, жеті өлшеп, бір шешім шығару үшін ойлану керек. Адамға шара қолданған кезде ол риза болатындай етуге тиіссің. Ол сенің қолданған шараңды түсіне алатындай, одан қорытынды шығаратындай ет. Ескертуің сабақ бола білуі керек. Қызбалыққа салынып, «Ананы жұмыстан шығару керек, жоқ қылу керек» деген пікірден аулақ бол, адамды қорлауға болмайды, басыңа келеді. Кешіре білу де, қателікті түзей білу де шеберлік» деген кеңестер санамда мәңгі сақталып қалыпты және өмірлік ұстанымыма айналды.   

– Әңгімеңізге рахмет!

Ардақ ЕРУБАЕВА, Жем станциясы 


Жаңалықтар
02.06.2025
Сианнан ТХКБ бойынша 100 мыңыншы контейнер жөнелтілді
Жаңалықтар
02.06.2025
Мас жолаушы әйел Көкшетауға барар жолда пойыздан түсірілді
Қауіпсіздік
02.06.2025
Жануарлар жүздеген шұғыл тежеуге себепкер болуда
Әлеумет
02.06.2025
Қызылордада ерекше мерекелік шара өтті
Спорт
02.06.2025
Теміржолшылар әлемдік сайыста жүлделі болды
Әлеумет
02.06.2025
«Мыңбала» мереке құшағында
Әлеумет
02.06.2025
Қуантсаң, қуант баланы...
Жаңалықтар
02.06.2025
Марат Қарабаев Аустрияның Федералдық темір жолдары басқарма төрағасы Андреас Маттэмен кездесті
Жолаушылар тасымалы
01.06.2025
ҚТЖ пойыздарымен 484 мыңнан астам бала тасымалданды
Жолаушылар тасымалы
01.06.2025
Сианьнан шыққан халықаралық туристік пойыз Алматыға келді
Жаңалықтар
31.05.2025
ҚТЖ Пәкістанның ірі компаниясымен ынтымақтастықты нығайтуда
Жаңалықтар
31.05.2025
Ақтаудағы жаңа контейнерлік хабтың іске қосу кезеңі маусым айында басталады
Жаңалықтар
30.05.2025
Қазақстан мен Конго Республикасы логистика саласындағы ынтымақтастықты талқылады
ҚТЖ келбеті
30.05.2025
Темірден түйін түйген Момын Өтегенов – 95 жаста
Әлеумет
30.05.2025
Болашақ станциясында жаңа ойын алаңы ашылды
Аймақтар
30.05.2025
Арыс теміржол торабы жаңартылған соң вагон айналымы 20 пайызға артты
Спорт
30.05.2025
Теміржолшылар арасында футболдан тартысты турнир өтті
Аймақтар
30.05.2025
Жұмысқа тұрудың жаңа тәртібі
Спорт
30.05.2025
Теміржолшылар зияткерлік пен дәлдікте бақ сынады
Жаңалықтар / Мұрағат
30.05.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №41 30 мамыр 2025 жыл