Жүк айналымы неге төмендеді?

Жүк тасымалы
27.09.2022, 11:17
Суретті түсірген автор
Қосұйым Мұқашев

Атырау облысы бойынша меншікті тілші

Атырау жүк тасымалы бөлімшесі бойынша 2022 жылдың сегіз айында жүк айналымы жоспары орындалды деуге болады. Директорлар кеңесі бекіткен жоспар бойынша негізгі он бес көрсеткіштің жетеуі, ал техникалық жоспар бойынша сегізі орындалды.

Соның ішінде жүк тиеу, вагонның орташа статистикалық және динамикалық салмағы, пойыздың орташа салмағы, вагонның бір жүк операциясына тұруы сынды негізгі көрсеткіштер жүз пайыздан асыра орындалған. Дегенмен, кейбір көрсеткіштердің межеден төмен болуына орай жүк айналымына кері әсер еткен жағдайлардың да бар екені жасырын емес. Аймақтағы негізгі өндіріс ошақтарының қызметі мұнай өндірісімен байланысты болғандықтан, тасымалдағы жүк түрлері де негізінен мұнай өнімдері. Соған сәйкес, кіріс те тасымал көлеміне байланысты болатыны белгілі. Сегіз айда жүк айналымының жоспары 7277 млнткмнетто болса, орындалғаны 7241,2 млнткмнетто, яғни 99,5 пайызды құрады.  

Сонымен, жүк айналымы төмендеуінің қандай себептері бар десек, алдымен оған орташа жүк тиеудің және тиелген жүк вагондарының кемуі, транзиттік тасымалдың азаюын айтар едік. Қаңтар қасіреті кезінде, яғни 2-6 қаңтар аралығында елде Төтенше жағдайдың жариялануына байланысты, өңірде ешқандай мұнай өнімдері тиелмеген, ешқандай жүк тасымалы жүргізілмеген. Ал одан кейін Украинадағы соғысқа байланысты онда жөнелтілетін экспорттық мұнай өнімдерінің тұрып қалуы орын алды. Бөлімшенің өндірістік-техникалық бөлім бастығы Әзиз Айжарықовтың мәліметінше, 1 наурыздан бері Украинаға қандай да бір жүк жөнелтуге және Солтүстік Кавказ темір жолына пропан-бутан өнімін жіберуге тоқтам қою, 15 сәуір-15 мамыр аралығында   Атырау мұнай өңдеу зауытының кейбір қондырғыларының жөндеуге тұруы тасымал көлемінің кемуіне әсер еткен. Сондай-ақ, «Теңізшевройл», «Батыс Транс Групп», «Индер Тұз Компания», «Тенгизская Транспортная Компания» ЖШС-мен Мақат, Құлсары, Теңдік, Қарабатан станциялары арқылы экспорттық бағыттағы 1838320 тонна болатын пропан, бутан, мазут, кокс, күкірт тиелген 33424 вагон келісілмегендіктен және тапсырыс берушілердің бас тартуы себепті тиелмей қалды. 9-14 мамырда Грузияға жүк жіберуге де конвенциялық тоқтам қойылды.  

Ресей-Украина арасындағы қақтығыс еларалық экономикалық қарым-қатынасқа да ықпалын тигізді. Соның әсерінен, экономиканың негізгі бөлігін құрайтын өңірдегі мұнай өнімдерін өндіру, оны тасымалдау көлемі, құрылыс   материалдары мен халық тұтынатын, басқа да тауарлар тасымалы да қалыпты деңгейді тұрақтай алмағанын айта кеткен жөн. Соның ішінде ресурсұстаушылардан қара мұнай өнімдеріне деген тапсырыс бұрынғыға қарағанда төмен болғанын көреміз. Оған нарықтағы ауқымды дағдарыс, мұнай бағасының тұрақсыздығы, өнімнің болмауы және сатып алушылардың төлемқабілетсіздігі де себеп.  

Сегіз айда жұмыс вагондарының айналымы 96,3%-ды құрады, оның жоспардан кем болуы себебі – вагон тиеуді игермеу, тиелген вагондарды қабылдаудың азаюы, автобұғаттаудың тоқтауы және жылдамдықты шектеуге ескерту берілуі де вагон айналымына әсер етті. Жергілікті вагондар айналымы бойынша «ТШО» ЖШС, «Механизированная колонна», «Иси Гипс Индер», «Нура», «Еврострой», «Агропромтехника», «Градекс», «Бертас 2», «Кедентранссервис», «Петро ретэйл», «Атыраубетон-24», «Батыс Альянс» ЖШС-мен Құлсары, Мақат, Махамбет, Атырау, Ақжайық станцияларында жүк операциялары уақытында жасалды. Дегенмен, бұрынғы кедергілер сақталып отыр, яғни кірме жолдардың алыстығы, локомотивтерді күту, жүк түсіру орнының бос болмауы, жүктің қатып қалуы, жұмыс күшінің болмауы, бір уақытта бірнеше пойыздың келуі, т.б. себептер де бар.  

Пойыздар қозғалысының учаскелік және техникалық жылдамдығы да кеміді. Оған пойыздарды жолдан шығарумен қатар, Мақат-Атырау, Атырау-Қиғаш, Мақат-Құлсары, Мақат-Сағыз учаскелерінде жылдамдықты шектеуге ескерту берілуі де себеп. Барлығы 718 технологиялық «толаскез» берілген. Ал, ҚиғашАтырау жолында сағатына тек 40 км жылдамдықпен ғана жүруге болады. Қатты желдің екпіні де жылдамдықты шектеуге мәжбүрлейді. Өткен сегіз айда Атырау -Мақат, Атырау-Қарауылкелді, Атырау-Қиғаш, Атырау-Сағыз, Мақат-Сағыз учаскелерінде 351 сағатқа 218, кейін тағы 461 технологиялық «толаскез» беріліп, электр желілері, ВЛ-СЦБ құралдарын жөндеу үшін автобұғаттау, сондай-ақ ДУОМАТ, УНИМАТ, Жейсмар, т.б. жол машиналарымен жұмыс жүргізу үшін де 11702,8 сағатқа технологиялық толаскез алынған. Сонымен қатар, жолға малдың шығып кетуіне байланысты локомотивті шұғыл тежеудің 377 жағдайы болған.  

 

Жаңалықтар
22.08.2025
ҚТЖ бүкіл ел бойынша вокзалдарды ауқымды жаңғыртуды жүргізуде
Инфографика
22.08.2025
Биыл «Достық – Мойынты» учаскесінің екінші жолдарының құрылысы аяқталады
Инфографика
22.08.2025
ТХКБ бойынша жүк тасымалы соңғы бес жылда 6 есеге өсті
Инфрақұрылым
22.08.2025
Теміржол әлеуеті сөз болды
Цифрландыру
22.08.2025
Цифрландырудың бес бағыты
Қауіпсіздік
22.08.2025
Кәсіби қырағылық: вагон қараушы пойыз қозғалысын қауіптен қорғады
Әлеумет
22.08.2025
Маңғыстаулық теміржолшылар отбасы Астанадағы байқаудан жүлдемен оралды
Аймақтар
22.08.2025
Семей теміржол вокзалы жаңғыртылуда
Жаңалықтар
22.08.2025
Жүйелі жұмыстар жалғасуда
Жаңалықтар / Мұрағат
22.08.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №68 22 тамыз 2025 жыл
Әлемде
21.08.2025
Alstom жаңа сутекті пойызын сертификаттауға шығарды
Жүк тасымалы
21.08.2025
"Шұбаркөл Премиум" көмірін тасымалдау бойынша рекорд орнатылды
Аймақтар
21.08.2025
800 метрге дейінгі түйіспесіз рельс плеттерін дайындайтын кәсіпорын
Инфрақұрылым
21.08.2025
Құлсары жолы жаңарып жатыр
Жаңалықтар
20.08.2025
ҚТЖ Қытай инвесторларымен Каспий логистикасын кеңейту мәселесін талқылады
Жүк тасымалы
20.08.2025
ҚТЖ мен ірі жүк жөнелтушілер жыл соңына дейін тасымалдау жоспарларын талқылады
Жүк тасымалы
20.08.2025
Орта дәліз: Чэнду қаласынан шыққан контейнерлер 15 күнде Карсқа жетті
Трансформация
20.08.2025
Елде теміржол техникасын өндіру көлемі еселеп артты
Цифрландыру
20.08.2025
Цифрлық технологиялар тасымал тиімділігін 45%-ға арттырады – Жаслан Мәдиев
Инфрақұрылым
19.08.2025
Үкіметте теміржол саласын жаңғырту мәселелері қаралды