Еліміздегі темір жол арқылы жылына 300 млн тонна жүк тасымалданады

Райхан Рахметова

«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі

Елордада еліміздің транзиттік әлеуеті мен инфрақұрылымын дамыту мәселелеріне арналған екі күндік Қазақстан көлік-логистикалық форумы өтті. Форумға еліміз бен шетелдерден көлік және логистика саласындағы халықаралық ұйымдар өкілдері қатысты.

Маңызды іс-шара барысында Орталық Азия елдерінің логистика және сауда саласындағы даму болашағы, Транскаспий Халықаралық Көлік Бағдарының бүгінгі жағдайы, перспективалары, осы дәліз арқылы жүк тасымалдау бойынша еуропалық экспедиторлар үшін тиімді мүмкіндіктер, халықаралық көлік дәлізі жүйесіндегі Ақтау мен Құрық порттарының рөлі және басқа да тақырыптар бойынша мәселелер көтерілді. Форумға «NurZholCompany» ЖШС Қадағалау кеңесінің төрағасы, «KazGrain» ұлттық экспортерлер қауымдастығы басқармасы кеңесінің төрағасы Қанат Көбесов модераторлық етті. Алғашқы болып сөз алған ол Орталық Азия елдерінде сауда мен логистиканы дамытудың болашақ перспективалары тақырыбында баяндама жасады. Елімізде сауданың қозғаушы күші көлік пен логистика екені аян. 2014-2021 жылдар аралығында Орталық Азия арқылы Қытай-Еуропа бағытындағы транзитпен контейнерлік пойыздар саны 50 есе артқан. 2022 жылы мемлекетаралық түйіспе нүктелері арқылы жүк тасымалы Болашақ станциясы бойынша 2 015,3 мың тоннаны құрады. Ресейден Иранға бағытталатын «Солтүстік-Оңтүстік» баламалы көлік дәлізінің маңызына тоқталған ол оның өткізгіштік қабілеті жылына 20 млн тонна жүкті құрайтынын жеткізді. Ол тиімді логистикалық шешімдер баламалы көлік дәліздері мен инфрақұрылым объектілерінің өсу мүмкіндігін қамтамасыз ететініне сенім білдірді.

– 2023 жылы Қазақстан арқылы жүк транзиті 19 пайызға артып, 27,4 млн тоннаны құрады. Геосаяси үрдістер баламалы көлік дәліздері мен инфрақұрылым нысандарының өсу мүмкіндігін беруде. Қазіргі таңда Қазақстанда қолданыста 16 мың км теміржол бар. Сол арқылы жылына 300 млн тонна жүк тасымалданады. Жаңадан 1,3 мың км жаңа теміржол салыну үстінде. Соның арқасында өткізгіштік қабілеті 70 млн тонна жүкке дейін артады, – деді Қанат Көбесов өз сөзінде.  

Форумда Ақтау мен Құрық порттарының халықаралық көлік дәлізі жүйесіндегі рөлі туралы да сөз болды. Былтыр Құрық порты арқылы жүк түсіріп, тиеу көлемі 2 115 мың тонна болып, 16 пайыз артқан. Осы жерден Қазақстанның экспорты 1 088,7 мың тонна болса, импорт 1026, 2 мың тоннаға жеткен.

Бүгінде елімізде жүктерді жылдам өткізуге қолайлы жағдай жасалуда. Еліміз арқылы транзит көлемін 23,2 млн тоннадан 2029 жылға қарай 35 млн тоннаға жеткізу көзделуде. Ол үшін ТХКБ, «Солтүстік-Оңтүстік» дәлізі және Қазақстан-Түрікменстан-Иран бағдары бойынша «тар» орындарды кеңейту жоспарлануда. Теміржол арқылы жүк тасымалы былтыр 4 пайызға өскен. Контейнерлік тасымал транзиті 1 млн 282 мың ЖФЭ болды. 2029 жылға таман 2 млн ЖФЭ контейнер тасымалдау көзделіп отыр. Контейнерлерді тасымалдаудың жоспарланған жылдамдығы тәулігіне 1500 км болса, қазіргі таңда ол тәулігіне 800 км болып тұр.  

Спикерлер ТХКБ елдері мен Қытай арасындағы сауда мен логистика орталығы ретінде Қазақстанды қарастырғанда қандай негізгі проблемалар бар екенін атап өтті. Мысалы, коммуникациядағы лингвистикалық кедергі мен мәдени ерекшеліктер, қойма орындарының жетіспеуі, сақтау сервисінің жоқтығы, есікке дейін жеткізу және тауарды кері қайтару қызметінің төмендігі, Қазақстан шекарасындағы кідірістер, контейнерлердің дисбалансы, тариф құнының қымбаттауы сияқты мәселелер айтылды. Оларды шешу үшін қалалардан тыс контейнерлік терминалдар салу, контейнерлік терминалдардан тыс қойма және теміржол инфрақұрылымын дамыту, мәселелерді шешу үшін бірлескен жұмыстарға арналған пікірталас алаңдарын ұйымдастыру керектігі ұсынылды. 2017 жылы құрылған ТХКБ халықаралық қауымдастығының қазіргі жағдайы туралы да баяндалып, оның ауқымын әлде де кеңейту, басқа елдерді мүшелікке тарту жайы сөз болды. Бүгінде оған әлемнің 11 елінен 25 инфрақұрылымдық және логистикалық компания мүше. Бағдар бойынша 7 теміржол, 10 теңіз порттары мен терминалдар және 2 кеме компаниясы бар. ТХКБ арқылы былтыр 2764 мың тонна жүк, 20,5 мың ДФЭ контейнер тасымалданған. Форумда сонымен бірге мультимодальды тасымал, жүк иелеріне арналған сервис, қазақстандық экспортты контейнерлеу болашағы, астық өнімдерін контейнермен экспорттау, бағдар мен сервисті цифрландыру, теміржол инфрақұрылымы мен порт кешендері арасындағы өзара байланыс мәселелері кеңінен талқыланып, нақты шешімдер мен ұсыныстар айтылды.  

 

Темір жол тарихы
06.05.2025
Майданға тартылған мұнай жолы
Қауіпсіздік
06.05.2025
Теміржолдағы тәртіп – адам өмірінің кепілі
Темір жол тарихы
06.05.2025
Ешкім де, ештеңе де ұмытылмайды
Жаңалықтар / Мұрағат
06.05.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №34-35 06 мамыр 2025 жыл
Жүк тасымалы
05.05.2025
"KTZ Express" Қазақстан-Бельгия маршруты бойынша есіктен есікке дейін жеткізуді іске қосты
Жүк тасымалы
05.05.2025
Қытайға теміржол көлігімен жем экспортау рекордтық көрсеткішке жетті
Жаңалықтар
05.05.2025
Ақтау портының түбі тереңдетіледі
Аймақтар
05.05.2025
Кәсіподақ төрағасы сайланды
Жаңалықтар
05.05.2025
Пойызда есірткімен ұсталған азамат 5 жылға сотталды
Аймақтар
05.05.2025
Түрксіб жауынгерлерінің жорық жолы
Темір жол тарихы
05.05.2025
Әкелер жүрген ізбенен...
Қауіпсіздік
05.05.2025
Еңбекті қорғау күніне орай интеллектуалдық сайыс өтті
Темір жол тарихы
05.05.2025
Әлия Молдағұлова теміржолшылар әулетінде өсті
Жолаушылар тасымалы
05.05.2025
Пойызда қандай заттарды алып жүруге болмайды?
Жүк тасымалы
02.05.2025
Жыл басынан бері темір жол көлігімен 4,7 млн тонна астық тасымалданды
Жаңалықтар
02.05.2025
Электровоз паркі жаңарады
Жүк тасымалы
02.05.2025
Атырау бөлімшесінде жүк тасымалы артты: Бірінші тоқсанның нәтижелері көңіл қуантады
Жаңалықтар
02.05.2025
Екібастұзда теміржол бандаждарын шығаратын электрометаллургия зауытының құрылысы басталды
Әлемде
02.05.2025
Жылан пойыздарды екі сағатқа тоқтатып қойды
Аймақтар
02.05.2025
Абай облысының әкімі темір жол вокзалдарының жобасымен танысты