Елімізде жүк және жолаушылар тасымалына инвестиция үш есе артқан
Қазақстанның Экономикалық зерттеулер институтының мәліметі бойынша, 2023 жылы еліміздің көлік және қойма саласын дамытуға салынған инвестиция көлемі 2,5 триллион теңгеге (5,61 миллиард АҚШ доллары) рекордтық деңгейге жеткен, бұл 938 миллиард теңгені немесе 2022 жылға қарағанда 40,3 пайызға артық.
Жүк темiр жол көлiгiн қаржыландыру 3 есе өсiп, 173,3 млрд теңгенi құрады, құрлықтағы жолаушылар тасымалы да 3 есеге өсiп, 114,3 млрд теңгеге деңгейiн жеткен. Инвестициялардың ең көп көлемі құбырларға жұмылдырылған – 247,6 млрд теңге (өсім 1,9 есе). Инвестициялардың 52 пайызының (1,3 триллион теңге) көзі ірі компаниялардың, соның ішінде ұлттық теміржолдың (ҚТЖ) меншікті ресурстары.
Ел үкіметінің халықаралық сауда мен логистиканы одан әрі дамыту үшін көлік желісін жақсарту және кеңейту ниетіне сәйкес ҚТЖ жүк тасымалдау тиімділігін арттыру бағдарламасын әзірледі. Қозғалыс қарқындылығын, жүк ағындарының шығу орындарын және дисперсиясын талдау негізінде тасымалдау тиімділігін арттыру шешімдерін, соның ішінде пойыздар қозғалысын интервалды басқарудың заманауи технологиясын қолдану үшін негізгі станциялардың тізімі анықталды.
Инвестицияларды өңірлік бөлу бойынша 421,1 млрд теңгемен Астана қаласы көш бастап тұр, сәйкесінше 325,4 млрд теңгемен Маңғыстау және 262 млрд теңгемен Атырау облыстары, одан кейін 199,3 млрд теңгемен Алматы қаласы және 166,4 млрд теңгемен Қарағанды облысы тұр. Бұл бөлу көліктік инфрақұрылым мен логистиканы дамыту контекстінде аталған аймақтардың экономикалық әлеуетін және стратегиялық маңыздылығын көрсетеді.
Мәселен, Көлік министрлігінің есептік деректеріне сәйкес, 2023 жылы 133 локомотив және 856 жолаушылар вагоны сатып алынған. Сондай-ақ республикалық және жергілікті маңызы бар 10,7 мың шақырым автомобиль жолдарын жөндеу-құрылыс жұмыстары жүргізіліп, үш ірі жоба аяқталды: БАҚАД, Қандыағаш – Мақат және Үшарал – Достық.