Қазақстан – Қытай: алғашқы көлік форумы өтті
«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі
Кеше Астанада Қазақстан – Қытай 1-ші Көлік форумы өтіп, оған екі елдің көлік министрлері Марат Қарабаев пен Лю Вэй, сондай-ақ қазақстандық-қытайлық көлік ведомстволары, темір жол және автожол компанияларының өкілдері қатысты. Форум шеңберінде «Құрық порты» ЖШС мен Qingdao Port International компаниясы басшылары бірқатар құжаттарға қол қойды.
– Қазақстан мен Қытай мемлекеттерінің көлік форумы бірінші рет өтіп, ал Астана қаласындағы Қытай – Орталық Азия көлік министрлерінің екінші кездесу болып отыр. Осы маңызды жиынға қатысып отырғандарыңыз үшін алғысымды білдіремін! Бұл іс-шаралардың жұмысына қатысу көлік ынтымақтастығына қосымша серпін беретініне сенімдімін. Біздің елдеріміз арасындағы теміржол көлігімен тасымалдау динамикасы тұрақты оң өсімді көрсетіп отыр, – деді Көлік министрі Марат Қарабаев форумның ашылу салтанатында.
Расында, Қазақстан мен Қытай арасында көлік саласындағы ынтымақтастық артып келеді. Мәселен, биылғы жылдың алғашқы төрт айының қорытындысына сәйкес ҚХР-мен теміржол арқылы жүк тасымалдау көлемі 13%-ға артып, 11.4 млн тонна жүкті құрады. Осы арада екі ел арасындағы көліктік әлеуетті дамыту Қазақстанның Еуразиядағы негізгі транзиттік пункт ретіндегі мәртебесін бекіткенін атар едік. Бұл бағытта Транскаспий халықаралық көлік бағдары Қазақстан мен Қытай үшін стратегиялық маңызға ие. 2024 жылы тасымалдау көлемі 4,5 млн тоннаны құрап, алдыңғы жыл көрсеткішімен (2,7 млн.тонна) салыстырғанда 62% ұлғайды. Ал 2025 жылдың қаңтар-наурыз айларында тасымалдау көлемі 1,1 млн тоннаны бағындырды, бұл өткен жылғы көрсеткіштен 6,3% артық. Көлік министрі, Қытай тарапының ТХКБ дамуына қосылатынын ескере отырып, 2030 жылға қарай көлем көрсеткіштерін жылына 10 млн тоннаға дейін ұлғайтуды жоспарлап отырғанын атап өтті.
– Биыл Достық – Мойынты учаскесіндегі екінші жолдардың және Алматы станциясының айналма жолы құрылысын аяқтау жоспарлануда, бұл жолдардың өткізу қабілетін арттыруға және Азия мен Еуропа арасындағы жүктерді жеткізу уақытын едәуір қысқартуға мүмкіндік береді. Еліміздің шығысында Бақты – Аягөз жобасын іске асыру жалғасуда, ол Қытаймен өткізу қабілетін 25 млн тоннаға арттырады. Осылайша, таяу үш-төрт жыл ішінде ел темір жолдарының өткізу қабілеті қазіргі 28 млн тоннадан үш есе өсіп, 100 млн тоннаға жуықтайтын болады, – деді Марат Қарабаев.
Еске сала кетсек, бүгінде Ақтау портында қытайлық компаниямен бірлесе контейнерлік хаб құрылысы жалғасып жатыр. Бұл порттың өткізу қабілетін 140 мың ЖФЭ-ден 240 мың ЖФЭ-ге дейін арттырады. Жоба биылғы жылдың соңына дейін пайдалануға беріледі деп күтілуде. Ведомство жетекшісі ТХКБ арқылы келген жүктерді теңіз көлігі арқылы тасымалдауда кеме жетіспеушілігі біраз кедергі болып отырғанын, міне, осы мәселені оң шешу үшін алдағы уақытта 17 жүк кемесін сатып алу жоспарланғанын, соның 6-уы биыл алынып, жүк тасымалына жұмылдырылатынын жеткізді. Сонымен қатар «Ақтау порты базасында контейнерлік хаб салу» жобасын іске асыру инвестор – Қытайдың Ляньюньган портымен бірлескен кәсіпорын форматында жүзеге асырылуда. Бұл жоба жыл соңында толық іске қосылмақ. Хаб салынып біткен кезде терминал қуаты қазіргі 140 мыңнан 240 мың контейнерге жетеді. Бұған қоса Сиань портымен Алматыда құрғақ порт салынуда. Алдағы уақытта қытайлық әріптестермен бірігіп, Әзірбайжанның Алят портында терминал салу көзделіп отыр. Сонымен қатар «Алматы-Сиань» бағыты бойынша жолаушылар пойызын іске қосу жоспарланып отырғаны белгілі болды.