Вагон операторларының бір күні

Аймақтар
05.09.2024, 12:09
Ардақ Үсейінова

"Қазақстан теміржолшысы" газетінің Жамбыл облысындағы меншікті тілшісі

Күндіз-түні тоқтаусыз ағылып жататын жүк және жолаушы пойыздарының діттеген жерге аман-есен жетуі үшін қаншама теміржолшы тынымсыз еңбек ететінін былайғы жұрт біле бермейді. Машинистен бастап, жолшылар, жолсеріктер, байланыс-белгі берушілер, вагон қараушылар, т.б тұтас бір тізбекті құрайтын еңбекқор халық теміржолшылар қатарында  вагон операторлары да бар.

Сағат 9.00-де ВЧД-27 Жамбыл вагон пайдалану депосының Тараз қаласындағы вагондарға техникалық қызмет көрсету пунктіне келгенде тәуліктік ауысымнан шыққан вагон операторлары әріптестеріне есеп беріп, жұмыстарын өткізіп жатты. Ал тіркелген ақпараттарды қабылдап алғандар бірден іске кірісіп кетті.

Вагон операторларының есебінше, түнгі ауысымда облыс аумағының әр станциясындағы КТСМ-02 кешені түрлі бағыттағы пойыздардың вагондарынан бірнеше ақау анықтап, «белгі» беріпті. Мамандар тіркелген «қызыл» және «сары» түсті дабыл белгілеріне қарай, пойыз диспетчеріне, машинистке, вагон қараушыларға хабарлаған. Әрі қарай белгіленген нұсқаулықтар бойынша вагондар тексеріліп, техникалық қызмет көрсетілген. Түн әдеттегідей қарбаласқа толы болғанымен, вагонды пойыздан ағыту жағдайы тіркелмеген.  

– Вагон операторлары пойыздың техникалық жағдайын бақылайтын КТСМ кешенінен ақпараттық жүйеге келіп түскен дабыл белгілеріне қарай ақпаратты саралап, дер кезінде хабарлап отырады. Олар пойыздар қозғалысының қауіпсіздігіне тікелей жауапты. Сондықтан автоматты жүйе арқылы тіркелген әрбір дабыл белгісін қалт жіберуге болмайды. Бір сөзбен айтқанда, операторларды «көрінбейтін» майданның жауынгерлері деп атайды. Мысалы, сағат 20.45 Ақыртөбеде станциясында тақ санды жолдағы пойызда «қызыл» түсті сигнал тіркелген. Вагон операторы локомотивтер және вагондар санын анықтап, қай вагонда ақау барын белгілеп, хабарлаған. Дер кезінде техникалық қызмет көрсетілген соң пойыз қайта жолға шықты, – дейді Жамбыл вагон пайдалану депосының аға нұсқаушысы Ербол Манапов.

Тараз қаласындағы вагондарға техникалық қызмет көрсету пунктінде 14 оператор еңбек етеді. Әр ауысымда 4 оператор жұмысқа түседі.   Бүгінгі ауысымнан шыққан 31 жылдық тәжірибесі бар Светлана Крэйнман аға нұсқаушыға пойыздардың қозғалысы бойынша кезекті ақпарат беріп, жағдайды баяндап жатты.    

Жалпы депо аумағындағы пункттерде ауысыммен барлығы 34 оператор  КТСМ кешенінен түскен ақпаратты саралап отырады екен. Пайдалану депосының вагондарға техникалық қызмет көрсету пункттері 3 облыспен шектесетін аумақта пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Шығысында – Алматы, солтүстігінде – Қарағанды облысының Ақадыр станциясына, оңтүстігінде – Түркістан өңірінің Арыс станциясына дейінгі аралықта бақылау жүргізеді.

Осы үш облыспен шектесетін аумаққа 36 КТСМ – 02 кешені орнатылған. Мамандардың айтуынша, автоматты жүйеде пойыздардың техникалық жағдайына диагностика жасайтын құрылғы әрбір 25-35 шақырымда болуы керек екен. Кейбір станциялар арасында мұндай қашықтықтар сақталмаған.  

Әйтсе де, теміржолшылар арасында «өлі аумақ» аталып кеткен аймақтарды кезең-кезеңімен кешенді жүйемен қамтамасыз етілуде.

– Біздің операторлар КТСМ кешенінің көмегімен көптеген вагон ақауларын анықтап, қауіп-қатердің алдын алуда. Мәліметке сүйенсек, 7 айда Жамбыл вагон пайдалану депосының вагондарға техникалық қызмет көрсету пункттерінде автоматты жүйе 379 368 пойыз бойынша ақау анықтаған. Дабыл белгілеріне қарай 153 пойыз тоқтатылған. Оның ішінде букс торабы қызуымен 137 вагонға техникалық қызмет көрсетілген. 104-і жолдан ағытылып, ағымдағы жөндеу пункттеріне жіберіліпті. Жалпы есепті кезеңде түрлі ақаумен 2017 вагон ағытылған, – деп ақпар берді аға нұсқаушы.

Ербол Манапов операторлар тек пойыздардың техникалық жай-күйін ғана емес, автоматты кешеннің жағдайын да бақылап отыратынын айтады. «Егер аппарат дұрыс жұмыс істемей тұрса, дереу белгі беру және байланыс дистанцияларына хабар беріп, аппаратты тексеріп, оны ретке келтіруін сұрайды. Ал жолдан ағытылып алынған вагондар тіркеуге алынып, жөндеуге жіберіледі, – дейді.

Жөндеуге жіберілген вагондар бойынша ақпаратты саралаумен вагон паркінің операторлары айналысады. «Вагон паркі операторының міндеті бөлек. Біз ағытылып алынған вагондардың есебін жүргіземіз. Айталық, вагон иелеріне вагонның жөндеуге қашан қойылғанын, қашан жолға шығатынын анықтап, ақпар беріп отырамыз. Ал меншік иелері неғұрлым вагондардың ертерек жөндеуден өтіп, қайта жолға шыққанына мүдделі болатыны белгілі. Сондай сәтте оператор базадағы ақпаратты сараптап, керек мәліметті беру арқылы қос тараптың үйлесімді жұмысын қамтамасыз етеміз», – дейді вагон паркінің бүгінгі операторының бірі Гүлсара Жүнісханқызы.

Инфрақұрылым
28.06.2025
Елімізде теміржол желісіне ауқымды жаңғырту жүргізуде
Жаңалықтар
27.06.2025
Варшавада ТХКБ дамыту жөніндегі жұмыс тобының отырысы өтті
ҚТЖ келбеті
27.06.2025
Вагон қозғалысын реттеушілер жайлы бір үзік сыр
Инфрақұрылым
27.06.2025
Маңғыстау теміржолы күрделі жөндеуге күш салуда
ҚТЖ келбеті
27.06.2025
Қырық жыл кешіккен шындық
Әлеумет
27.06.2025
Балалар жазы көңілді
Инфрақұрылым
27.06.2025
Теміржол жөндеу жұмыстары қарқынды жүріп жатыр
Жаңалықтар / Мұрағат
27.06.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №49 27 маусым 2025 жыл
Әлемде
26.06.2025
Қытай темір жолдары биыл 1,86 млрд жолаушы тасымалдап, жаңа рекорд орнатты
Қауіпсіздік
26.06.2025
Семейде қозғалыс қауіпсіздігіне арналған кеңейтілген кеңес өтті
Спорт
26.06.2025
Ақтөбеде теміржолшылар тартысты ойын көрсетті
Жаңалықтар
26.06.2025
Астанада көлік, логистика көшбасшыларының басын біріктірген халықаралық көрме өтіп жатыр
Жолаушылар тасымалы
26.06.2025
Жыл соңына дейін ҚТЖ пойыздарының барлығы бейнекамерамен жабдықталады
Жаңалықтар
25.06.2025
Теміржол және су көлігі комитетінің төрағасы Атыраудағы вагон шығару зауытына барды
Жаңалықтар
25.06.2025
Нұрлан Жақыпов Alstom компаниясымен әрі қарайғы серіктестікті талқылады
Әлемде
25.06.2025
Қытай 650 км/сағ жылдамдықпен қозғалатын магнитопланды сынақтан өткізді
Аймақтар
25.06.2025
Алматы темір жол бөлімшесінде жүк тасымалы 16%-ға өсті
Жаңалықтар
24.06.2025
Тоқаев: Теміржол саласында Alstom, Wabtec және Stadler компанияларымен табысты серіктестік орнаттық
Жаңалықтар
24.06.2025
Қасым-Жомарт Тоқаев Wabtec президентімен кездесті
Жолаушылар тасымалы
24.06.2025
Биыл 240 мыңнан аса мүмкіндігі шектеулі жолаушы ҚТЖ пойыздарымен сапарға шыққан