Вагон операторларының бір күні

Аймақтар
05.09.2024, 12:09
Ардақ Үсейінова

"Қазақстан теміржолшысы" газетінің Жамбыл облысындағы меншікті тілшісі

Күндіз-түні тоқтаусыз ағылып жататын жүк және жолаушы пойыздарының діттеген жерге аман-есен жетуі үшін қаншама теміржолшы тынымсыз еңбек ететінін былайғы жұрт біле бермейді. Машинистен бастап, жолшылар, жолсеріктер, байланыс-белгі берушілер, вагон қараушылар, т.б тұтас бір тізбекті құрайтын еңбекқор халық теміржолшылар қатарында  вагон операторлары да бар.

Сағат 9.00-де ВЧД-27 Жамбыл вагон пайдалану депосының Тараз қаласындағы вагондарға техникалық қызмет көрсету пунктіне келгенде тәуліктік ауысымнан шыққан вагон операторлары әріптестеріне есеп беріп, жұмыстарын өткізіп жатты. Ал тіркелген ақпараттарды қабылдап алғандар бірден іске кірісіп кетті.

Вагон операторларының есебінше, түнгі ауысымда облыс аумағының әр станциясындағы КТСМ-02 кешені түрлі бағыттағы пойыздардың вагондарынан бірнеше ақау анықтап, «белгі» беріпті. Мамандар тіркелген «қызыл» және «сары» түсті дабыл белгілеріне қарай, пойыз диспетчеріне, машинистке, вагон қараушыларға хабарлаған. Әрі қарай белгіленген нұсқаулықтар бойынша вагондар тексеріліп, техникалық қызмет көрсетілген. Түн әдеттегідей қарбаласқа толы болғанымен, вагонды пойыздан ағыту жағдайы тіркелмеген.  

– Вагон операторлары пойыздың техникалық жағдайын бақылайтын КТСМ кешенінен ақпараттық жүйеге келіп түскен дабыл белгілеріне қарай ақпаратты саралап, дер кезінде хабарлап отырады. Олар пойыздар қозғалысының қауіпсіздігіне тікелей жауапты. Сондықтан автоматты жүйе арқылы тіркелген әрбір дабыл белгісін қалт жіберуге болмайды. Бір сөзбен айтқанда, операторларды «көрінбейтін» майданның жауынгерлері деп атайды. Мысалы, сағат 20.45 Ақыртөбеде станциясында тақ санды жолдағы пойызда «қызыл» түсті сигнал тіркелген. Вагон операторы локомотивтер және вагондар санын анықтап, қай вагонда ақау барын белгілеп, хабарлаған. Дер кезінде техникалық қызмет көрсетілген соң пойыз қайта жолға шықты, – дейді Жамбыл вагон пайдалану депосының аға нұсқаушысы Ербол Манапов.

Тараз қаласындағы вагондарға техникалық қызмет көрсету пунктінде 14 оператор еңбек етеді. Әр ауысымда 4 оператор жұмысқа түседі.   Бүгінгі ауысымнан шыққан 31 жылдық тәжірибесі бар Светлана Крэйнман аға нұсқаушыға пойыздардың қозғалысы бойынша кезекті ақпарат беріп, жағдайды баяндап жатты.    

Жалпы депо аумағындағы пункттерде ауысыммен барлығы 34 оператор  КТСМ кешенінен түскен ақпаратты саралап отырады екен. Пайдалану депосының вагондарға техникалық қызмет көрсету пункттері 3 облыспен шектесетін аумақта пойыздар қозғалысының қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Шығысында – Алматы, солтүстігінде – Қарағанды облысының Ақадыр станциясына, оңтүстігінде – Түркістан өңірінің Арыс станциясына дейінгі аралықта бақылау жүргізеді.

Осы үш облыспен шектесетін аумаққа 36 КТСМ – 02 кешені орнатылған. Мамандардың айтуынша, автоматты жүйеде пойыздардың техникалық жағдайына диагностика жасайтын құрылғы әрбір 25-35 шақырымда болуы керек екен. Кейбір станциялар арасында мұндай қашықтықтар сақталмаған.  

Әйтсе де, теміржолшылар арасында «өлі аумақ» аталып кеткен аймақтарды кезең-кезеңімен кешенді жүйемен қамтамасыз етілуде.

– Біздің операторлар КТСМ кешенінің көмегімен көптеген вагон ақауларын анықтап, қауіп-қатердің алдын алуда. Мәліметке сүйенсек, 7 айда Жамбыл вагон пайдалану депосының вагондарға техникалық қызмет көрсету пункттерінде автоматты жүйе 379 368 пойыз бойынша ақау анықтаған. Дабыл белгілеріне қарай 153 пойыз тоқтатылған. Оның ішінде букс торабы қызуымен 137 вагонға техникалық қызмет көрсетілген. 104-і жолдан ағытылып, ағымдағы жөндеу пункттеріне жіберіліпті. Жалпы есепті кезеңде түрлі ақаумен 2017 вагон ағытылған, – деп ақпар берді аға нұсқаушы.

Ербол Манапов операторлар тек пойыздардың техникалық жай-күйін ғана емес, автоматты кешеннің жағдайын да бақылап отыратынын айтады. «Егер аппарат дұрыс жұмыс істемей тұрса, дереу белгі беру және байланыс дистанцияларына хабар беріп, аппаратты тексеріп, оны ретке келтіруін сұрайды. Ал жолдан ағытылып алынған вагондар тіркеуге алынып, жөндеуге жіберіледі, – дейді.

Жөндеуге жіберілген вагондар бойынша ақпаратты саралаумен вагон паркінің операторлары айналысады. «Вагон паркі операторының міндеті бөлек. Біз ағытылып алынған вагондардың есебін жүргіземіз. Айталық, вагон иелеріне вагонның жөндеуге қашан қойылғанын, қашан жолға шығатынын анықтап, ақпар беріп отырамыз. Ал меншік иелері неғұрлым вагондардың ертерек жөндеуден өтіп, қайта жолға шыққанына мүдделі болатыны белгілі. Сондай сәтте оператор базадағы ақпаратты сараптап, керек мәліметті беру арқылы қос тараптың үйлесімді жұмысын қамтамасыз етеміз», – дейді вагон паркінің бүгінгі операторының бірі Гүлсара Жүнісханқызы.

Жүк тасымалы
05.06.2025
ҚТЖ өткен жылыту маусымында 70 млн тоннадан астам көмір тасымалдады
Жаңалықтар
05.06.2025
Қазақстан Транскаспий көлік бағытының дамуына қосатын үлесін арттырып келеді
Жаңалықтар
05.06.2025
Теміржол тарихына саяхат: студенттерге арналған ерекше экскурсия
Аймақтар
05.06.2025
Жол жаңарады – қауіпсіздік нығаяды
Әлеумет
05.06.2025
«Тең қоғам» темір жолда да өзекті
Әлемде
05.06.2025
Түркия өздері өндірген электр локомотивтерін іске қосты
Жаңалықтар
04.06.2025
Теміржолшылар мемлекеттік тілді қаншалықты біледі?
Жүк тасымалы
04.06.2025
Nurminen Logistics Қазақстанға автокөлік бөлшектерін Транскаспий бағытымен тұрақты түрде жеткізуді бастады
Инфрақұрылым
03.06.2025
Алматы айналма темір жол торабы жүктемені 40% түсіреді
Жүк тасымалы
03.06.2025
Сианнан Алматыға: Zhetysu жаңа контейнерлік терминалы алғашқы контейнерлік пойызды қабылдайды
Жолаушылар тасымалы
03.06.2025
Елорда вокзалында бес миллионыншы жолаушыны салтанатты түрде қарсы алды
Аймақтар
03.06.2025
Қазақ-қырғыз теміржолшылары Түрксіб түйіскен тұстағы түйткілдерді талқылады
Аймақтар
03.06.2025
Көктемгі сын нені көрсетті?
Қауіпсіздік
03.06.2025
Дала өртіне даярлық жоғары
Аймақтар
03.06.2025
Жаңа депо іске қосылды
Әлеумет
03.06.2025
Әрқашан күн сөнбесін...
Аймақтар
03.06.2025
Балаларға базарлық
Жаңалықтар / Мұрағат
03.06.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №42 03 маусым 2025 жыл
Жаңалықтар
02.06.2025
Сианнан ТХКБ бойынша 100 мыңыншы контейнер жөнелтілді
Жаңалықтар
02.06.2025
Мас жолаушы әйел Көкшетауға барар жолда пойыздан түсірілді