Бригаданың бір күні

Аймақтар
04.03.2025, 08:37
Суретті түсірген автор
Нұрлыбек Досыбай

Түркістан облысы бойынша меншікті тілші

Шымкент жол дистанциясының жол шебері Темірбек Шпеков қарамағында 22 жолшымен бірге станция аумағындағы бас-аяғы 12 шақырымдық жұп-тақ жолмен оның бойындағы 49 бағыттағыш бұрманы күтіп-баптап келеді.

Бүгін де станция аумағындағы паркте орналасқан табельдік кабинетке жиналған 4-ші учаске, 13-ші айналым құрамында еңбек ететін жолшылар ұжымы әдеттегідей мақсатты нұсқаулықтан өтті. Темірбек Құралбайұлы тапсырмадан бұрын қауіпсіздік мәселесіне ден қоюды мұқият түсіндірді. Содан соң әрбір бригада өздеріне тиесілі учаскелерге аттанды. Жол жөндеушілердің жүріп-тұруы пойыз бағытына қарама-қарсы жүру қағидасы қатаң сақталуы тиіс... Жалпы, Темірбектің теміржол саласында тер төгіп келе жатқанына 4 жылдан асқанымен, ол осы 13-айналымда жол шебері лауазымын соңғы 3 айдан бері атқарады.  

– Бүгін біздің учаскемізден Таразға қарай МДК (мобильді диагностикалық кешен) машинасы жүріп өтеді. Бұл жөнінде тапсырма апта бұрын түскендіктен, күннің жексенбісіне қарамай жұмысқа екі бригаданы шығардық. Олар станция паркінен бастап 3293 шақырымдағы перегонға дейінгі аралықтағы учаскенің тақ жолын тексеріп шығуы тиіс, – дейді ол.  

Негізінде қазіргі кезде заманауи технология кеңінен қолданысқа енгенімен, оның өзі адам еңбегін қажет ететіні сөзсіз. Сондықтан да қос рельстің жай-күйін маман көзімен тексеру үшін жол шеберлері осылай жаяу аралайды.  

МДК пойызының жүріп өтуі алдын ала жоспарланып бекітілетіндіктен оған дайындық шаралары ерте бастан-ақ пысықталады. Тіпті арнайы ауысымдық кезекшілік те ұйымдастырылады. Сондықтан да Темірбектің жұмысқа жұмылдырылған қос бригадасының бірі – Жұмабай Ермек бастаған 3 жол шеберінің тобы. Олар 3290 мен 3292 шақырым аралығындағы пикеттің тақ жолын мұқият тексерістен өткізді. Бұл бригаданың осы жолғы міндеті мынадай: рельс астындағы темірбетонды шпалға салмақ түскенде оның кейбірі жоғары-төмен ойнайтыны бар. Мұндай қозғалыс әсерінен қиыршық тас топыраққа сіңіп, лайға айналып, бетіне шығады. Соның салдарынан рельстің бір деңгейлі биіктігі сақталмай, вагон толқындана қозғалады. Нәтижесінде вагон теңселіп, құлау қаупі күшейеді.  

– Біздің басты мақсатымыз – шалшық су шашырап, лайы шыққан маңдағы қос рельстің биіктік деңгейі мен арақашықтығын өлшеп, талапқа сәйкестендіру. Мұны біз көзбен көріп, механикалық құралдар көмегімен қалыпқа келтіреміз, – дейді Жұмабай Сапаралыұлы шаблон-өлшеуішін рельс үстіне қойып жатып.  

Осы қызметте 22 жылдық тәжірибелі маманның түсіндіруінше, бұл ауытқудың 1-ші деңгейіне жатады. Мұны мықты әрі озық технологиялы дейтін МДК-ның өзі анықтай алмайды. Сондықтан да жол шеберлері 2, 3, 4-деңгейлі ауытқуды анықтайтын МДК пойызының алдында осы бірінші деңгейдегі олқылықты қолмен түзеп шығатын көрінеді.  

Жалпы, МДК пойызы балдық санат бойынша 4 деңгейлі жол жағдайының 1-ші деңгейін анықтай алмайтынын жоғарыда айттық. Бұл олқылық тек адам көзімен бақыланып, тәжірибе-біліктілікпен нақтыланады. Ал 2-ші және одан жоғары деңгейлерді осы МДК пойызымен анықтау үшін бірінші деңгейлі жолды қалпына келтіру қажет. Ақаулы жолдың балдық көрсеткіші жоғарылаған сайын, сол маңды жедел жөндеу мүмкіндіктері қарастырылады. Яғни қатар жатқан қос рельстің алшақ немесе жақындығына яки биік-төмендігіне қатысты деректер негізінде жолдың балдық көрсеткіші айқындалады. Себебі арақашықтықтың сақталмауы доңғалақ жұптарының рельс үстінен түсіп кету қаупін арттырса, биіктік деңгейінің көрсетілген талаптан ауытқуы вагонның оңға-солға теңселуін күшейтеді. Ал жылдамдық жоғары болғанда вагон шайқалып, тиелген заттың орнынан жылжуына немесе вагонның бір бүйірге қарай ауып түсу қаупін тудырады.  

– Сондықтан да қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында біз өз тарапымыздан жоғарыдағыдай балдық санаттарды едел-жедел нақтылап, жол жағдайын жақсартуға тырысамыз. Ал енді жөндеп үлгермейтін болсақ, жоғарыдағы басшылық құрамға баяндау арқылы пойыз жылдамдығын мейлінше төмендету арқылы келеңсіз оқиғалардың алдын аламыз, – дейді кәнігі теміржолшы Ермек Сапаралыұлы.  

 

Жаңалықтар
27.07.2025
Астанада машинистер чемпионатының жүлдегерін салтанатты түрде қарсы алды
ҚТЖ келбеті
26.07.2025
ҚТЖ машинисі ТМД елдері арасында кәсіпқойлар чемпионатында жүлделі орынға ие болды
Жаңалықтар
25.07.2025
Теміржолшылар өткелдерде рейд жүргізуде
Жүк тасымалы
25.07.2025
Тариф өсімі: кімге тиімді, кімге тиімсіз?
Инфрақұрылым
25.07.2025
Шымкенттегі теміржол өткелінде төрт жолақты көпір құрылысы қарқын алды
Аймақтар
25.07.2025
Жұмыла көтерген жүк жеңіл
Аймақтар
25.07.2025
Ұлы Абайдың ізімен...
Спорт
25.07.2025
ЦЖС командасы шағын футбол турнирінің жеңімпазы атанды
Жаңалықтар / Мұрағат
25.07.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №56 25 шілде 2025 жыл
ҚТЖ келбеті
24.07.2025
Астанада локомотив бригадалары арасында байқау өтті
Аймақтар
24.07.2025
Семей жол дистанциясында еңбек жағдайы жақсаруда
Қауіпсіздік
24.07.2025
Балалар қауіпсіздігі бәрінен маңызды
Жолаушылар тасымалы
24.07.2025
«Астана-Павлодар» қала маңы электр пойызының қозғалыс кестесі жаңартылды
Қауіпсіздік
24.07.2025
Машинист дер кезінде әрекет етіп, жолдағы әйелді аман алып қалды
Әлеумет
23.07.2025
Жаз қызығы жалғасуда
Әлеумет
23.07.2025
Медициналық пойыз Қостанай ауылдарына қызмет көрсетіп жатыр
Әлемде
23.07.2025
Орталық Азия Ауғанстанды үнді мұхитына шығатын дәліз ретінде көреді
Жүк тасымалы
23.07.2025
Орта дәліз: Қытай, Қазақстан және Әзербайжан ынтымақтастығы күшейе түсті
Әлемде
23.07.2025
Ұлыбританияда Stadler 99 сериялы жаңа локомотиві таныстырылды
Жаңалықтар
23.07.2025
ҚТЖ бөгде адамдардың темір жолға шығуының алдын алуда