Локомотивтер эволюциясы: паровоз алыптарынан қазіргі жүрдек пойыздарға дейін

Әлемде
17.04.2024, 11:58
Қазақстан теміржолшысы

Адамзат тарихындағы ең маңызды көлік құралдарының бірі болып табылатын локомотивтер ғасырлар бойы үлкен эволюциядан өтті. Паровоздардың алғашқы өнертабысынан электровоздарға және одан да заманауи локомотивтерге дейін бұл көліктер көлік индустриясында төңкеріс жасады.

Локомотивтер алғаш пайда болғаннан бері айтарлықтай эволюциядан өтті. Бұл эволюция паровоздардан дизельдік және электровоздарға дейінгі бірқатар технологиялық жетістіктерді қамтиды.

Паровоздар

Алғашқы локомотивтерді 1800 жылдардың басында Ричард Тревитик жасаған. Паровоздар көмір немесе ағаш отынымен жұмыс істейді. Паровоздар 20 ғасырдың ортасына дейін теміржол көлігінде басымдыққа ие болды.

Паровоздар қолданысқа енгелі бері бірқатар жаңалықтар мен жетілдірулер енгізілді. Локомотивтердің жылдамдығы, қауіпсіздігі және тиімділігі үнемі жақсарып отырды. Бу қазандықтарының, поршеньдердің және доңғалақтардың конструкциясын жетілдіру локомотивтердің қауіпсіз және тиімді жұмыс істеуіне мүмкіндік берді. Атап айтқанда, паровоздар 19 ғасырда теміржол желілерін кеңейтуде шешуші рөл атқарды.

Дизельді локомотер

Дизельдік тепловоздар 1920 жылдары жасалды. Мұндай локомотивтер дизельдік қозғалтқышпен жүреді. Паровоздарға қарағанда тепловоздар тиімдірек және ауаны ластау жағы да төмен. Бүгінгі таңда бұл темір жол көлігінде ең көп қолданылатын локомотивтің түрі.

Электровоздар

19 ғасырдың аяғында электровоздар іске қосылды. Электровоздар электр қуатымен жұмыс істейді. Олар тепловоздарға қарағанда ығайлы және ластағыштығы одан да аз. Ол әсіресе қалалық және қала маңындағы желілерде кеңінен қолданылады.

Ақылды локомотивтер

Бүгінде локомотив технологиясы цифрлық трансформацияның ықпалында. Пойыздардың қауіпсіздігі мен тиімділігін арттыру үшін смарт сенсорлар, жасанды интеллект және деректерді талдау сияқты технологиялар қолданылады. Ақылды локомотивтер ақауларды анықтау, техникалық қызмет көрсетуді жоспарлау және маршрутты оңтайландыру сияқты салаларда үлкен артықшылықтар береді. Бұл теміржол көлігін қауіпсіз және тиімдірек етеді.

Болашақ локомотив технологиялары

Локомотив технологиясы алдағы уақытта да үздіксіз дами береді. Сутегі отынымен жүретін пойыздар, толық автономды пойыздар және магниттік левитация технологиясы сияқты инновациялық шешімдер теміржол көлігін одан әрі дамытуға мүмкіндік береді. Болашақтың локомотивтері жасыл, жылдам және қауіпсіз болады деп күтілуде.

Алдағы уақытта локомотив технологиясы дами бермек. Жаңа технологиялар тиімдірек, экологиялық таза және жылдам локомотивтерді жасауға мүмкіндік береді.

 

Жаңалықтар
20.05.2025
ҚТЖ 36 өндірістік нысанды жөндеуден өткізеді
Жолаушылар тасымалы
20.05.2025
Жазғы маусымда Алакөлге қосымша вагондар іске қосылады
Әлеумет
20.05.2025
Сайөтес станциясында желілік полиция жолаушыларды ақпараттандыру шарасын өткізді
Қауіпсіздік
20.05.2025
Теміржолшылардың төтенше жағдайға дайындығы пысықталды
Станция тынысы
20.05.2025
Қызылсай теміржолшыларының қарбалас қызметі
Аймақтар
20.05.2025
Қала келбеті – теміржол бойынан басталады
Аймақтар
20.05.2025
Маңғыстауда жоспарлы жол жөндеу жұмыстары жүргізілуде
Жаңалықтар / Мұрағат
20.05.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №38 20 мамыр 2025 жыл
Жаңалықтар
19.05.2025
Теміржолшылар климаттық өзгерістер жағдайындағы еңбек қауіпсіздігі мәселелерін талқылады
Жаңалықтар
19.05.2025
Машинист трактормен соқтығысуға жол бермеді
Жаңалықтар
19.05.2025
Студент темір жол станциясында суицид жасамақ болған азаматты құтқарып қалды
Станция тынысы
19.05.2025
Шиелі теміржолшылары жоғары көрсеткішке қол жеткізді
Инфрақұрылым
19.05.2025
ҚТЖ басшылығы Балқаш – Достық және Алтынкөл – Жетіген учаскелеріндегі инфрақұрылымдық жобалардың жүзеге асырылу барысын тексерді
Қауіпсіздік
19.05.2025
Жетісу облысында көлік пойызбен соқтығысты
Жаңалықтар
16.05.2025
Астанада Ақтау портында жаңа контейнер хабының құрылысы талқыланды
Спорт
16.05.2025
Жеңіс күні қарсаңында теміржолшылар арасында шағын футболдан турнир өтті
ҚТЖ келбеті
16.05.2025
Қырағы кезекші — қауіпсіздік кепілі. Арыс-Түркістан жолындағы оқиға
Спорт
16.05.2025
Маңғыстауда теміржолшылар арасында ұлттық спорт түрлерінен жарыс өтті
Аймақтар
16.05.2025
Тараз оқу орталығындағы жаңашылдықтар
Әлеумет
16.05.2025
Бақыттың кілті – еңбек пен сыйластықта