Локомотивтер эволюциясы: паровоз алыптарынан қазіргі жүрдек пойыздарға дейін

Әлемде
17.04.2024, 11:58
Қазақстан теміржолшысы

Адамзат тарихындағы ең маңызды көлік құралдарының бірі болып табылатын локомотивтер ғасырлар бойы үлкен эволюциядан өтті. Паровоздардың алғашқы өнертабысынан электровоздарға және одан да заманауи локомотивтерге дейін бұл көліктер көлік индустриясында төңкеріс жасады.

Локомотивтер алғаш пайда болғаннан бері айтарлықтай эволюциядан өтті. Бұл эволюция паровоздардан дизельдік және электровоздарға дейінгі бірқатар технологиялық жетістіктерді қамтиды.

Паровоздар

Алғашқы локомотивтерді 1800 жылдардың басында Ричард Тревитик жасаған. Паровоздар көмір немесе ағаш отынымен жұмыс істейді. Паровоздар 20 ғасырдың ортасына дейін теміржол көлігінде басымдыққа ие болды.

Паровоздар қолданысқа енгелі бері бірқатар жаңалықтар мен жетілдірулер енгізілді. Локомотивтердің жылдамдығы, қауіпсіздігі және тиімділігі үнемі жақсарып отырды. Бу қазандықтарының, поршеньдердің және доңғалақтардың конструкциясын жетілдіру локомотивтердің қауіпсіз және тиімді жұмыс істеуіне мүмкіндік берді. Атап айтқанда, паровоздар 19 ғасырда теміржол желілерін кеңейтуде шешуші рөл атқарды.

Дизельді локомотер

Дизельдік тепловоздар 1920 жылдары жасалды. Мұндай локомотивтер дизельдік қозғалтқышпен жүреді. Паровоздарға қарағанда тепловоздар тиімдірек және ауаны ластау жағы да төмен. Бүгінгі таңда бұл темір жол көлігінде ең көп қолданылатын локомотивтің түрі.

Электровоздар

19 ғасырдың аяғында электровоздар іске қосылды. Электровоздар электр қуатымен жұмыс істейді. Олар тепловоздарға қарағанда ығайлы және ластағыштығы одан да аз. Ол әсіресе қалалық және қала маңындағы желілерде кеңінен қолданылады.

Ақылды локомотивтер

Бүгінде локомотив технологиясы цифрлық трансформацияның ықпалында. Пойыздардың қауіпсіздігі мен тиімділігін арттыру үшін смарт сенсорлар, жасанды интеллект және деректерді талдау сияқты технологиялар қолданылады. Ақылды локомотивтер ақауларды анықтау, техникалық қызмет көрсетуді жоспарлау және маршрутты оңтайландыру сияқты салаларда үлкен артықшылықтар береді. Бұл теміржол көлігін қауіпсіз және тиімдірек етеді.

Болашақ локомотив технологиялары

Локомотив технологиясы алдағы уақытта да үздіксіз дами береді. Сутегі отынымен жүретін пойыздар, толық автономды пойыздар және магниттік левитация технологиясы сияқты инновациялық шешімдер теміржол көлігін одан әрі дамытуға мүмкіндік береді. Болашақтың локомотивтері жасыл, жылдам және қауіпсіз болады деп күтілуде.

Алдағы уақытта локомотив технологиясы дами бермек. Жаңа технологиялар тиімдірек, экологиялық таза және жылдам локомотивтерді жасауға мүмкіндік береді.

 

Жүк тасымалы
30.04.2025
Қазақстан астығы теміржол арқылы Мароккоға жөнелтілді
Темір жол тарихы
30.04.2025
Сталинград майданының жауынгері
Әлемде
30.04.2025
Өзбекстан Ташкент – Хиуа бағытына жаңа вагондарды іске қосты
Қауіпсіздік
29.04.2025
Практикалық сабақтардың тиімділігі жоғары
Қауіпсіздік
29.04.2025
Дүниежүзілік еңбек қорғау күні аясында Жіңішке станциясында арнайы тренинг өтті
Инфрақұрылым
29.04.2025
Машина жасау саласы қалай дамуда?
Қауіпсіздік
29.04.2025
Еңбекті қорғау – қауіпсіздік кепілі
Жаңалықтар / Мұрағат
29.04.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №33 29 сәуір 2025 жыл
Жаңалықтар
28.04.2025
ҚТЖ және РЖД 2025-2027 жылдарға арналған стратегиялық ынтымақтастық жоспарын бекітті
Қауіпсіздік
28.04.2025
Еңбекті қорғау: жасанды интеллект рөлі қандай?
Спорт
28.04.2025
Қызылордада теннис турнирі өтті
Аймақтар
28.04.2025
Теміржолшылар экологиялық акцияға үн қосты
Темір жол тарихы
28.04.2025
«Даңқ» ескерткішіне тағзым
Аймақтар
28.04.2025
Павлодарда көмір тиеу көлемі бойынша тарихи рекорд орнады
Жолаушылар тасымалы
28.04.2025
«Орал–Маңғыстау» пойызында әйелдер вагоны ашылады
Жаңалықтар
26.04.2025
Теміржолшылар ұйымдасқан түрде сенбілікке шықты
Жаңалықтар
25.04.2025
Маңғыстау өңірінде үш жаңа теміржол вокзалы салынады
Жолаушылар тасымалы
25.04.2025
ҚТЖ billet.railways.kz сайтында жаңа функцияны іске қосты
Жаңалықтар
25.04.2025
Қазақстан машина жасаушылар форумында теміржолдық машина жасауды дамыту мәселесі талқыланды
Аймақтар
25.04.2025
Түлектерді жұмысқа шақырды