Алматыда айналма теміржол салына ма?
Оңтүстік астана Алматының соңғы жылдары шектен тыс артып кеткен жүктемесін азайтып, өткізу қабілетін арттыру мақсатында қала сыртынан айналма теміржол салынады деген әңгіменің ұшы шыққалы бірнеше жыл. ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігінің баспасөз қызметі келесі жылдан бастап мемлекеттік-жекеменшік әріптестік схемасы бойынша Алматы станциясын айналып өтетін теміржол желісінің құрылысы басталады деген мәлімет таратты.
Демек, 74 км құрайтын айналма жол жобасы – алыпқашпа сөз емес, шындыққа айналмақ. Жобаны іске асыру арқылы орасан зор тиімділікке қол жеткізілетіні де есептелген. Аталған айналма жол желісі оңтүстіктегі теміржол телімінің жүктемесін жеңілдетіп, жүктерді жеткізу мерзімін орташа есеппен 2 тәулікке дейін қысқартуға мүмкіндік береді деп болжануда.
Жалпы, Алматы станциясын айналып өтетін 74 шақырым теміржол желісі жобасының құрылысын салуға дайындық былтырдан басталыпты. Қазіргі уақытта жобаның техникалықэкономикалық мемлекеттік сараптамасы жүргізілуде. Теміржол желісін салу құны 96,6 млрд теңгені құрамақ. Жоба құрамына тораптық станцияларды салу және реконструкциялау, бекет пен желілердің құрылысы, оларға электр жүйесін тарту, т.т. жұмыстар кіреді. Ал бұл дегеніміз, Алматы сынды халық тығыз орналасқан аймақта теміржолдың өндірістік аумағы кеңейіп, оған қызмет көрсететін теміржолшылар үшін қосымша көптеген жұмыс орындары ашылады деген сөз. Ал мемлекеттік-жекеменшік әріптестік схемасы бойынша бұған дейін Шар-Өскемен теміржолы салынып, пайдалануға берілгенін айтып өтсек болады. Яғни, бұл бағытта бізде тәжірибе баршылық, жекеменшік инвестиция тарту арқылы жүзеге асатын жоба өз жемісін беретіні хақ.
Деректерге көз салсақ, аталған темір жол желісі құрылысының үш нұсқасы қарастырылған. І нұсқа – ст.Шамалған – ст.Қайрат (ұзындығы 45,0 км), ІІ А нұсқа – ст. Құрқұдық – ст. Жетіген (ұзындығы 53,1 км), ІІ Б нұсқа – ст. Құрқұдық – ст.Жетіген (ұзындығы 74,05 км), ІІІ нұсқа – ст. Қазыбек бек – ст. Жетіген (ұзындығы 72,0 км).
Мәліметтерге сүйенсек, облыс әкімдігі осы Қазыбек бек – Жетіген станциясы аралығын қамтитын үшінші нұсқаны қолайлы көреді. Ол нұсқаның артықшылығы мен басымдылығы сол, жобаланған темір жол желісінің белдеуінде елді мекендер, әлеуметтік және өндірістік, стратегиялық маңызы бар нысандар жоқтың қасы, жер учаскелерінің басым бөлігі уақытша жер пайдалану құқығымен берілген екен. Бұл жағдайлар өз кезегінде жер учаскелерін иеліктен шығару рәсімдерін жеңілдетіп, мемлекет тарапынан төленетін өтемақының азаюына және құрылысты белгіленген мерзімде аяқтауға септігін тигізеді деп болжауға болады.