Сауатты кадрлар ғана салада оң өзгеріс жасайды – ардагер

Темір жол тарихы
26.07.2024, 10:15
Суретті түсірген Александр ЖАБЧУК
Райхан Рахметова

«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі

Өткен ғасырдың жетпісінші жылдары соңына қарай Көкшетау-Қызыл ту станциялары аралығында екінші теміржол құрылысы жүргізіліп, бір мезгілде электрлендіру жұмысы да қатар атқарылды. Сол жылдары Көкшетау жол дистанциясын басқарған және үш жыл бөлімше директоры, бөлім бастығы болған белгілі теміржолшы Бахтарбек Жүнісов аталған жұмыстардың бел ортасында жүрген еді.

Бүгінде «ҚТЖ» ҰК» АҚ Консультативтік кеңес мүшесі, Құрметті теміржолшы, 78 жастағы ардагердің өткен өмір белестерінен айтар естеліктері көп. 1967 жылы Новосібір теміржол көлігі институтын теміржол құрылысы мамандығы бойынша бітіріп, диплом алған жас маман туған жері Жаңа-Семей жол дистанциясында еңбек жолын жол шебері болып бастайды. 1971 жылы әскер қатарына алынып, Отан алдындағы борышын өтеп жүрген кездің өзінде Омск облысындағы Стрела станциясында теміржол батальонының техникалық бөлім бастығы болады. Сол кезде Омск пен Көкшетау арасындағы екінші жолдар құрылысына қатысады. Әскерде жүргенде Кеңес одағына танымал теміржолшылармен танысып, тәжірибе жинақтап, біліктілігін арттырды. Елге оралып, жол дистанциясында жұмысын жалғастырып, бірер жылдан соң Қарағанды жол бөлімшесіне ауысып, Ащысу жол дистанциясының бастығы болып тағайындалды. Ал Көкшетау жол дистанциясына келген кезде Қызыл-ту станциясында екінші жолдар құрылысының жұмысына араласады.  

– Транссібір магистралінің жүктемесін азайту мақсатында салынған Орта Сібір магистралі Ресей шекарасындағы Қорған станциясынан шығып, Пресногорьковск, Жаңа Есіл, Көкшетау арқылы Қызыл туға келеді. Осы бағытта 1980 жылдары екінші жолдар құрылысы басталды. Қызыл ту-Көкшетау мен Омбының арасындағы станция болды. Мен бұл құрылысқа тікелей араласқан жылдары Көкшетау жол дистанциясын, екі жылдан кейін Көкшетау жол бөлімшесінің жол шаруашылығы бөлімін басқардым. Сол кезде оның құрылысына біздің бөлімшеге қарайтын 4 жол дистанциясы араласты. Бұл жобаның мақсаты батыс жақтағы вагондарды Кузбасқа көмір тиеуге жіберу болды. Сол кездегі ең үлкен жобаның арқасында көптеген жұмыс орындары ашылып, дистанциялар ауқымы кеңейтілді, Көкшетауда үйлер, әлеуметтік нысандар көптеп салынды. Алайда бір өкініштісі, Кеңес үкіметі құлаған кезде Ресей темір жолы өздері салған жолдың бәрін бұзып алып кетті. Сөйтіп аталған бағдар бойынша теміржол қозғалысы тоқтады, – дейді ардагер теміржолшы.  

Екі мыңыншы жылдары ҚТЖ-да Жол департаменті директорының орынбасары болған Б.Жүнісовтің қолдауымен Шу машиналандырылған жол дистанциясы құрылып, бұрыннан бар, бірақ дамымаған Қырқыншы ПЧМ жұмысы жаңғыртылды.  

– Қазіргі таңда еліміз бойынша өте ауқымды күрделі жол жөндеу жұмыстарын жүргізетін Қырқыншы машиналандырылған жол дистанциясы бастапқыда кішкентай ғана шеберхана болатын. Ол шамамен 1973 жылдары құрылған. Оның қызметі мен ғимаратының ауқымын кеңейтіп, жаңадан келген австриялық жол техникаларының бәрін соған бердік, – дейді ардагер.  

1999-2005 жылдар аралығында Еуропалық даму банкінен 65 млн еуро бөлініп, сол қаржы теміржолды машиналандыруға жұмсалды. Соның ішінде Бурабай курорты станциясындағы рельс дәнекерлеу кәсіпорнында жаңғырту жұмыстары жүргізілді. Материалдық-техникалық базасы нығайтылып, рельстерді жаңарту бойынша озық технологиялар енгізілді. Француздық техникалар сатып алынды. Алайда сол кезде алынған жол жөндейтін техникалардың бәрі қазір ескірді, 20 жыл болғандықтан оларды жаңартып, Қытай мен Еуропадан шығатын заманауи түрлерін алып, жолшылардың жұмысын жеңілдету керек деп санайды ардагер.

– Қазір жолаушылар пойыздарының уақытынан кешігуін жазда жүріп жатқан жол жөндеу жұмыстарынан көреді. Алайда бұл қате ұғым. Нағыз заманауи қажетті технологиялар болмағандықтан жөндеу жұмыстары өз деңгейінде жүргізілмей отыр. Бұрын жолаушылар келе жатқан пойыздың уақытымен қол сағатын туралайтын заман болған. Теміржол – темірдей тәртіптің саласы, сондай дәлдікке жетуге ұмтылу керек, – дейді Б.Жүнісов.  

Ардагердің тағы бір маңызды жұмысы – 2001 жылы Қазақстанда «Тальго» жүрдек вагондарын сынақтан өткізу бойынша комиссияны басқарғаны. Оның айтуынша, қай кезде болмасын теміржолдағы кадр мәселесі бірінші кезекте тұруы керек. Сауатты кадр ғана салада оң өзгерістер жасайды. Сондықтан мамандарды шетелдік, ресейлік оқу орындарында қысқартылған мерзімде оқытып, білімін жетілдіру қажет деп санайды.  

– Бізде көпірлер мен туннельдер жөндейтін инженерлер жоқ. Оны ешкім дайындамайды. Сондай мамандарды шетелге жіберіп, жылдамдатылған курстар арқылы оқыту керек. Оған қоса жол шеберлері мен жол бригадирлері, техниктер, байланыс және локомотив шаруашылығы мамандарын сапалы етіп дайындау үшін колледждердің білім сапасын көтеру қажет, – деп ой бөлісті теміржолдың «жілігін шағып, майын ішкен» маман.

 

Аймақтар
18.08.2025
Сай-Өтес станциясында «Қызметтік қару» жедел алдын алу шарасы өтті
Аймақтар
18.08.2025
Цифрлық трансформацияға жол ашқан майталман маман
Жолаушылар тасымалы
18.08.2025
ҚТЖ теміржол билеттеріне 40%-ға дейінгі күзгі жеңілдіктер ұсынады
Жаңалықтар
15.08.2025
Гана азаматы темір жол нысанында заңсыз жұмыс істеп келген
Жүк тасымалы
15.08.2025
Қазақстан Еуразияның басты көлік торабына айналуда
ҚТЖ келбеті
15.08.2025
Ұжымға сыйлы, мамандығына адал тұлға
Әлеумет
15.08.2025
«Саламатты Қазақстан» медициналық пойызы солтүстікті аралап жүр
Жаңалықтар / Мұрағат
15.08.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №65 15 тамыз 2025 жыл
Аймақтар
14.08.2025
Вокзалда туристерге QR-код таратылды
Қауіпсіздік
14.08.2025
Апат айтып келмейді
Инфрақұрылым
14.08.2025
Жуалыда теміржол асты көпірі кеңейтіліп, жаңғыртылуда
Әлемде
14.08.2025
Қытай Тибетте тағы бір теміржол салмақ
Спорт
14.08.2025
Абай тойында теміржолшылар топ жарды
Аймақтар
13.08.2025
Төретам станциясында жүк айналымы артып келеді
Әлемде
13.08.2025
Сянлушань станциясынан Еуропа мен Орталық Азияға жаңа бағыт ашылды
Жаңалықтар
13.08.2025
Мәдени мұра ізімен: Jibek Joly туристік пойызы кезекті турға аттанады
Аймақтар
12.08.2025
Батыс Қазақстан облысында төрт теміржол вокзалы жаңғыртылады
Жүк тасымалы
12.08.2025
Достық станциясында Қытайға экспорттық жүктерді беру бойынша рекорд орнады
Цифрландыру
12.08.2025
Сандық технология – уақыт талабы
Цифрландыру
12.08.2025
Бәйгеқұм станциясында автоматтандырылған шлагбаум орнатылуда