Темірбетон негіздегі жолдың ұзындығы 16,5 мың км жетті

Инфрақұрылым
29.11.2022, 09:16
Суретті түсірген Александр ЖАБЧУК
Сұлугүл Бакесова

«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі

«ҚТЖ» ҰК» АҚ жол монтерлерінің қызметі биыл су жаңа бұрандалы кілттермен толығып отыр. Бүгінде биылға межеленген 160 бұранда кілттің тең жартысынан астамы сатып алынған. Бұл механизмнің артықшылығы, ол қол жұмысын алмастырып, жолшылар жұмысын жеңілдетеді.

Жол аралықтарындағы рельс бекітпелерінің күтімі – теміржол төсеміне ағымдық қызмет көрсету бойынша жол жұмыстарының негізгі түрлерінің бірі болып отыр. Әдетте, темірбетон шпалдарындағы бұрандалар, клеммалық және төсеуіш болттар мезгіл-мезгілмен тартылып, қатайтылатын болса, ағаш шпалдарда балдақтарды қосымша ұрып, күшейтеді. Әрине, мұның бәрі тонналаған жүк таситын пойыздардың қозғалыс әсерінен босаңси түсетін рельс бекітпелерінің техникалық параметрлерін сақтау мақсатында іске асырылады.  

Осы ретте, «ҚТЖ» ҰК» АҚ-да магистральдық желіні темірбетонды негізге көшіру бағдарламасының бірнеше жылдан бері сәтті жүзеге асырылып келе жатқанын айтар едік. Қазіргі уақытта Ұлттық компания бойынша темірбетон негіздегі жолдың ұзындығы 16 570 километрді құрап, жалпы теміржол ұзындығының 78%-ін құрап отыр. Жаңа шпалдарға кезең-кезеңмен көшуге байланысты сәйкесінше болттар мен бұрандаларды тарту бойынша да жұмыс көлемі жыл сайын артып келеді.  

Егер бұрандалы бекітпесі бар учаскелерде тартпа жұмыстары қажеттілігіне қарай жүргізілсе, ал клеммалық-болтты бекітпесі (КБ) бар 5 927 км жолда мұндай жұмыстардың жиілігі жол дәрежесіне қарай анықталады. Мәселен, бірінші және екінші класты учаскелерде жылына бір рет болса, үшінші класты жолдарда үш жылда бір рет, ал төртінші және бесінші класты учаскелерде төрт жылда бір рет өткізіледі. Осылайша, жолшылар жылына орта есеппен алғанда, 4500 шақырым жол бойында болттарды тартулары қажет.  

Егер бұл жұмыстарды қара күшке салып, қолмен атқарар болса, онда ол өте ауыр және күрделі жұмыс. Мысалға, КБ бекітпесі бар бір шақырым жолда бұл жұмысты орындау үшін қол құралы бар сегіз монтер қажет. Ал бұрандалы кілт еңбек өнімділігін еселеп арттырады, яғни күніне екі шақырым жолды аталған механизмді пайдалана отырып, бар-жоғы екі жұмысшының күшімен орындауға болады.  

Бұрандалы кілт бұрандалар мен гайкаларды, соның ішінде қуыс жерлерде орналасқан болттарды бұрап алуға немесе бекітуге мүмкіндік береді. Тіпті, тот басқан болттарды бұрап алуға арналған арнайы саптама да бар. Конустық металл муфта – тозуға қарсы өте төзімді етіп жасалған және өздігінен реттеліп отырады. Болтты бұрау, яғни айналу кезінде гидравликалық сервомеханизм арқылы реттеліп, бұранданың қаттылығына қарай екі беріліс арасын таңдай алады. Ең бір кереметі, осы механизмнің арқасында қатайту кезінде техникалық параметрлерді бекіту қамтамасыз етіледі.  

Қазір ҚТЖ жол шаруашылығында қолданыста жүрген 500-ден астам бұрандалы кілт бар екен. Жол шаруашылығы мамандары бұл механизмнің қызметін оң бағалап, жолшылар жұмысын жеңілдетіп отырғанын айтады. Есесіне, еңбек те өнімді.  

 

Жаңалықтар
28.09.2025
ҚТЖ басшылығы Астана-1 вокзалының жөндеу жұмысымен танысты
Жаңалықтар
27.09.2025
Құрметті теміржолшы «Құрмет» орденімен марапатталды
Жаңалықтар
27.09.2025
ТХКБ-ны бірлесе дамыту жайы талқыланды
Жаңалықтар
27.09.2025
ҚТЖ-да «HR – өндіріс серпіні» стратегиялық HR-сессиясы өтті
Жаңалықтар
27.09.2025
Темір жолдар мен тағдырлар: Алматыда «Жолдар» телехикаясының түсірілімі басталды
Жаңалықтар
26.09.2025
Еліміздің теміржол көлігі жаңа деңгейге көтерілуде: ҚТЖ және Wabtec ауқымды әріптестікті іске қосты
Цифрландыру
26.09.2025
Бейнебақылау камерасына баға берсек...
Инфрақұрылым
26.09.2025
Астанада өткен форумда ұлттық жобалар сөз болды
Аймақтар
26.09.2025
Арыс-2 вокзалы қайта салынуда
Цифрландыру
26.09.2025
Цифрландырудан – жасанды интеллектке дейін
Аймақтар
26.09.2025
Шиелі вокзалы тарихи келбетін сақтай отырып жаңғыртылуда
Жаңалықтар
26.09.2025
100-ден астам студен ҚТЖ-ның орталық музейінде болды
ҚТЖ келбеті
26.09.2025
Парк кезекшісінің ерлігі
Қауіпсіздік
26.09.2025
Алғашқы көмек – маңызды
ҚТЖ келбеті
26.09.2025
Ұтқыр шешімге негіз болған ұсыныс
Аймақтар
26.09.2025
Арнайы жасақтың ауқымы кең
Аймақтар
26.09.2025
Марапат иесін тапты
Жаңалықтар / Мұрағат
26.09.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №78-79 26 қыркүйек 2025 жыл
Қауіпсіздік
25.09.2025
Қауіпсіздік – ревизордың көзімен
Аймақтар
25.09.2025
Абай әлеміне саяхат