Транзиттік жүктерді діттеген жеріне уақтылы жеткізуде дөңестегі жұмыскерлердің үлесі зор
Маңғыстау облысы бойынша меншікті тілші
16 желтоқсан – Тәуелсіздік мерекесі күні тынымсыз тірлігі бір сәт те толастамай, күні-түні жұмысы қайнап жататын Маңғыстау станциясының сұрыптау дөңесіне бардық. Станция басында бірі келіп, бірі кетіп жатқан жүк және жолаушылар пойызы уақыт кестесімен жүріп жатыр. Сұрыптау дөңесінде жұмыс қызған. Қаз-қатар тізілген вагондар бір жолдан екінші жолға ауыстырылып, вагондар тарқатылып, кайта құрастырылып жатқан күнделікті қарбалас жұмысты дөңес кезекшісі мен оператор қос қабатты ғимараттан бақылап отыр. Бұл жерден төмендегі жұмыс алақанға салғандай түгел көрініп тұр. Бүгінде тоғыз жолдың торабына айналған Маңғыстау темір жолының жүк өткізу қабілеті еселеп артқан. Маңғыстау станциясы арқылы теміржолмен – Қазақстан, ТМД, Қытай, Иран, Түркіменстан, Өзбекстан елдеріне, ал теңізбен – Ақтау және Құрық порттары арқылы Әзербайжан, Грузия, Түркия, Еуропаға тасымалданатын жүктің бәрі өтеді. Сондықтан вагондардың тұрып қалмай, кідіріссіз, дер кезі көздеген жеріне жетуі дәл осы сұрыптау дөңесіндегі мамандардың біліктілігіне тікелей байланысты. Бұл күні дөңесте 5 пойыз құрастырылып кетуі жоспарланған. Соның екеуі Ақтау портына, екеуі Болашаққа, біреуі – Тамақ бекетінен басталып Бейнеуге дейін еліміздің ішіне қарай тақ бағытқа кететін пойыз. Сол бағыттарға жинақталып жіберілетін вагондарды қай жолға қалай жинау, құрастырып шығарумен қатар, сонымен қатар дөңесте еңбек ететіндердің қауіпсіздігі сақталуын қадағалап отырған дөңес кезекшісі Ақтолқын Бекесованы сөзге тарттық.
– Ауысымда 2 вагон құрастырушы, 3-4 жылдамдық реттеуші бар, белгіленген жоспар бойынша келген құрамаларды шашып, қайтадан әрбір бағытқа жинаймыз. Жалпы жоспар бойынша Ақтау порты бағытынан төрт пойыз алып, төрт пойыз тапсыруымыз керек. Қазір түске дейін дайын болған бір пойыз кетеді. Тағы екеуін Ақтау порты бағытына дайындап қойдық. Бір пойыз Болашақ бағытында тұр. Енді біреуін әзірлегелі жатырмыз. Құрық портына да біреуін жібердік. Бүгін Болашақ бағытына қарай 3511 тонна салмақпен 57 вагон кетті. Өзеннен бізге екі пойыз келе жатыр. Біріншісі артық ұзындықпен болғандықтан бұйрықпен қабылданады. Екінші пойыз 31 вагонмен жолға шықты. Осыларды алдын ала жобалап отырамыз. Себебі дөңесте пойыз күтіп, іркіліп қалмау керек. Бір пойызды дайындауға орташа бір сағаттай уақыт кетеді, – деді тәжірибелі дөңес кезекшісі.
– Бүгін де таңғы сегізде келіп, түнгі ауысымнан кезекті қабылдап алдық. Диспетчер тапсырмасымен пойыздарды жасақтауға кірістік. Кешеден қалған вагондар бар, тақ және жұп бағытпен келген пойыздарды шашып, жинаудамыз. Оның ішінде Болашақ, Ақтау порты бағытына пойыз дайындаймыз. Менің міндетім – ұзындығы мен салмағын асырмай пойызды құрастырып шығару. Әр бағытқа қарай өз салмағы мен ұзындығы бар. Келген пойызда сол көрсеткіштерден вагондар артылып қалса, оны келесі пойызға қосамыз. Жіберетін жердің кезекшісімен келісе отырып жұмыс істейміз. Мәселен, Болашақ станциясы 57-63 ұзындыққа дейін пойыз қабылдай алады. Ол жобамен 40-50 вагон. Қазір бізде Болашаққа қарай 11-жолда 33 вагон тұр. Әлі де 7 вагон қосу керек. Сонда құрамның салмағы 3700 тоннаға жетеді. Сондай-ақ, 14-жолға 45 вагон, 51 ұзындықпен 2254 тонна салмақта пойыз дайындап отырмыз. Негізінен пойызды 57 ұзындыққа дейін жеткіземіз. Кейде диспетчерлер одан асыруға тапсырыс береді. Ондай жағдайда 68-71 ұзындыққа дейін барады. Бірақ ол арнайы бұйрықпен жүзеге асады. Барлық станцияға ұзын пойыз баратыны жайлы алдын ала ескертіледі, – дейді теміржолға он жыл бұрын пойыз құрастырушы болып келіп, соңғы бір жылда дөңес кезекшісі жанындағы оператор болып отырған Қайсар Оңайшаев. Бүгін ұлттық мереке – тәуелсіздіктің 30 жылдығы. Дөңесте қызу жұмыс…