Сауатты кадрлар ғана салада оң өзгеріс жасайды – ардагер

Темір жол тарихы
26.07.2024, 10:15
Суретті түсірген Александр ЖАБЧУК
Райхан Рахметова

«Қазақстан теміржолшысы» газетінің тілшісі

Өткен ғасырдың жетпісінші жылдары соңына қарай Көкшетау-Қызыл ту станциялары аралығында екінші теміржол құрылысы жүргізіліп, бір мезгілде электрлендіру жұмысы да қатар атқарылды. Сол жылдары Көкшетау жол дистанциясын басқарған және үш жыл бөлімше директоры, бөлім бастығы болған белгілі теміржолшы Бахтарбек Жүнісов аталған жұмыстардың бел ортасында жүрген еді.

Бүгінде «ҚТЖ» ҰК» АҚ Консультативтік кеңес мүшесі, Құрметті теміржолшы, 78 жастағы ардагердің өткен өмір белестерінен айтар естеліктері көп. 1967 жылы Новосібір теміржол көлігі институтын теміржол құрылысы мамандығы бойынша бітіріп, диплом алған жас маман туған жері Жаңа-Семей жол дистанциясында еңбек жолын жол шебері болып бастайды. 1971 жылы әскер қатарына алынып, Отан алдындағы борышын өтеп жүрген кездің өзінде Омск облысындағы Стрела станциясында теміржол батальонының техникалық бөлім бастығы болады. Сол кезде Омск пен Көкшетау арасындағы екінші жолдар құрылысына қатысады. Әскерде жүргенде Кеңес одағына танымал теміржолшылармен танысып, тәжірибе жинақтап, біліктілігін арттырды. Елге оралып, жол дистанциясында жұмысын жалғастырып, бірер жылдан соң Қарағанды жол бөлімшесіне ауысып, Ащысу жол дистанциясының бастығы болып тағайындалды. Ал Көкшетау жол дистанциясына келген кезде Қызыл-ту станциясында екінші жолдар құрылысының жұмысына араласады.  

– Транссібір магистралінің жүктемесін азайту мақсатында салынған Орта Сібір магистралі Ресей шекарасындағы Қорған станциясынан шығып, Пресногорьковск, Жаңа Есіл, Көкшетау арқылы Қызыл туға келеді. Осы бағытта 1980 жылдары екінші жолдар құрылысы басталды. Қызыл ту-Көкшетау мен Омбының арасындағы станция болды. Мен бұл құрылысқа тікелей араласқан жылдары Көкшетау жол дистанциясын, екі жылдан кейін Көкшетау жол бөлімшесінің жол шаруашылығы бөлімін басқардым. Сол кезде оның құрылысына біздің бөлімшеге қарайтын 4 жол дистанциясы араласты. Бұл жобаның мақсаты батыс жақтағы вагондарды Кузбасқа көмір тиеуге жіберу болды. Сол кездегі ең үлкен жобаның арқасында көптеген жұмыс орындары ашылып, дистанциялар ауқымы кеңейтілді, Көкшетауда үйлер, әлеуметтік нысандар көптеп салынды. Алайда бір өкініштісі, Кеңес үкіметі құлаған кезде Ресей темір жолы өздері салған жолдың бәрін бұзып алып кетті. Сөйтіп аталған бағдар бойынша теміржол қозғалысы тоқтады, – дейді ардагер теміржолшы.  

Екі мыңыншы жылдары ҚТЖ-да Жол департаменті директорының орынбасары болған Б.Жүнісовтің қолдауымен Шу машиналандырылған жол дистанциясы құрылып, бұрыннан бар, бірақ дамымаған Қырқыншы ПЧМ жұмысы жаңғыртылды.  

– Қазіргі таңда еліміз бойынша өте ауқымды күрделі жол жөндеу жұмыстарын жүргізетін Қырқыншы машиналандырылған жол дистанциясы бастапқыда кішкентай ғана шеберхана болатын. Ол шамамен 1973 жылдары құрылған. Оның қызметі мен ғимаратының ауқымын кеңейтіп, жаңадан келген австриялық жол техникаларының бәрін соған бердік, – дейді ардагер.  

1999-2005 жылдар аралығында Еуропалық даму банкінен 65 млн еуро бөлініп, сол қаржы теміржолды машиналандыруға жұмсалды. Соның ішінде Бурабай курорты станциясындағы рельс дәнекерлеу кәсіпорнында жаңғырту жұмыстары жүргізілді. Материалдық-техникалық базасы нығайтылып, рельстерді жаңарту бойынша озық технологиялар енгізілді. Француздық техникалар сатып алынды. Алайда сол кезде алынған жол жөндейтін техникалардың бәрі қазір ескірді, 20 жыл болғандықтан оларды жаңартып, Қытай мен Еуропадан шығатын заманауи түрлерін алып, жолшылардың жұмысын жеңілдету керек деп санайды ардагер.

– Қазір жолаушылар пойыздарының уақытынан кешігуін жазда жүріп жатқан жол жөндеу жұмыстарынан көреді. Алайда бұл қате ұғым. Нағыз заманауи қажетті технологиялар болмағандықтан жөндеу жұмыстары өз деңгейінде жүргізілмей отыр. Бұрын жолаушылар келе жатқан пойыздың уақытымен қол сағатын туралайтын заман болған. Теміржол – темірдей тәртіптің саласы, сондай дәлдікке жетуге ұмтылу керек, – дейді Б.Жүнісов.  

Ардагердің тағы бір маңызды жұмысы – 2001 жылы Қазақстанда «Тальго» жүрдек вагондарын сынақтан өткізу бойынша комиссияны басқарғаны. Оның айтуынша, қай кезде болмасын теміржолдағы кадр мәселесі бірінші кезекте тұруы керек. Сауатты кадр ғана салада оң өзгерістер жасайды. Сондықтан мамандарды шетелдік, ресейлік оқу орындарында қысқартылған мерзімде оқытып, білімін жетілдіру қажет деп санайды.  

– Бізде көпірлер мен туннельдер жөндейтін инженерлер жоқ. Оны ешкім дайындамайды. Сондай мамандарды шетелге жіберіп, жылдамдатылған курстар арқылы оқыту керек. Оған қоса жол шеберлері мен жол бригадирлері, техниктер, байланыс және локомотив шаруашылығы мамандарын сапалы етіп дайындау үшін колледждердің білім сапасын көтеру қажет, – деп ой бөлісті теміржолдың «жілігін шағып, майын ішкен» маман.

 

Инфрақұрылым
03.06.2025
Алматы айналма темір жол торабы жүктемені 40% түсіреді
Жүк тасымалы
03.06.2025
Сианнан Алматыға: Zhetysu жаңа контейнерлік терминалы алғашқы контейнерлік пойызды қабылдайды
Жолаушылар тасымалы
03.06.2025
Елорда вокзалында бес миллионыншы жолаушыны салтанатты түрде қарсы алды
Аймақтар
03.06.2025
Қазақ-қырғыз теміржолшылары Түрксіб түйіскен тұстағы түйткілдерді талқылады
Аймақтар
03.06.2025
Көктемгі сын нені көрсетті?
Қауіпсіздік
03.06.2025
Дала өртіне даярлық жоғары
Аймақтар
03.06.2025
Жаңа депо іске қосылды
Әлеумет
03.06.2025
Әрқашан күн сөнбесін...
Аймақтар
03.06.2025
Балаларға базарлық
Жаңалықтар / Мұрағат
03.06.2025
Қазақстан теміржолшысы газеті, №42 03 маусым 2025 жыл
Жаңалықтар
02.06.2025
Сианнан ТХКБ бойынша 100 мыңыншы контейнер жөнелтілді
Жаңалықтар
02.06.2025
Мас жолаушы әйел Көкшетауға барар жолда пойыздан түсірілді
Қауіпсіздік
02.06.2025
Жануарлар жүздеген шұғыл тежеуге себепкер болуда
Әлеумет
02.06.2025
Қызылордада ерекше мерекелік шара өтті
Спорт
02.06.2025
Теміржолшылар әлемдік сайыста жүлделі болды
Әлеумет
02.06.2025
«Мыңбала» мереке құшағында
Әлеумет
02.06.2025
Қуантсаң, қуант баланы...
Жаңалықтар
02.06.2025
Марат Қарабаев Аустрияның Федералдық темір жолдары басқарма төрағасы Андреас Маттэмен кездесті
Жолаушылар тасымалы
01.06.2025
ҚТЖ пойыздарымен 484 мыңнан астам бала тасымалданды
Жолаушылар тасымалы
01.06.2025
Сианьнан шыққан халықаралық туристік пойыз Алматыға келді