Түрксіб станциясындағы бір күн


"Қазақстан теміржолшысы" газетінің Жамбыл облысындағы меншікті тілшісі
Түрксіб темір жолының қазығы қағылған бұрынғы Луговой станциясы Үкіметтің «Теміржол вокзалдары кешені мен кейбір теміржол станцияларын қайта атау және станциялар транскрипцияларын өзгерту туралы» Қаулысына сәйкес Түрксіб атанғаны белгілі. Тарихи мәнге ие бірінші класты учаскелік станцияға арнайы барып, қызметімен танысып қайттық.
Теміржол станцияларында таңертеңгі сағат тоғызда тіршілік қайнап жатады. Сағат 9.15-те келгенімізде станция кезекшілері мен маневрлік диспетчерлер, операторлар, пойыз құрастырушылар мен жүк қабылдаушылар, вагон қараушылар қарбалас тірлікке кірісіп кетіпті. Әрқайсысы өз міндетін атқарып, бірі құжат толтырып, бірі қолда бар мәліметтерді тиісті жерге жөнелтіп жатты.
Түрксіб станциясы бастығының орынбасары Тимур Қуанышұлы желі бойына шығып кетіпті. Станция кезекшісінің операторы Замира Лебаева диспетчерлік пунктке бастап барғанда, пультте отырған Қарлығаш Тоқтанаева тақ жолдар паркіндегі он үшінші жолды босатып, жұп жолға ауыстырып жатты. Жүк пойызын Шуға жөнелтер алдында вагон қараушылардан табан тіреуіштер толық алынған-алынбағанын сұрап-тексеріп алып, жолды ашып берді.

– Түрксіб станциясында еңбек етіп келе жатқаныма 22 жыл болды. Станцияда жалпы 25 жол, үш парк бар. Біреуінде пойыздар сұрыпталмай, бірден жөнелтіледі. Сұрыптау паркінде жүк пойыздары тұрады. Ал жұп паркіндегі 8 жолдың екеуі басты жол саналады, – деп мәлімет берді станция кезекшісі Қарлығаш Аликқызы.
Тәуліктік ауысымға түскен маневрлік диспетчер Дүйсен Айдос машинистерге нұсқауға сай бағыттама беріп, процесті бақылауда ұстап отыр. Саладағы еңбек өтілі 5 жылды құрайтын жас маман маневр жұмыстарын еркін өз өзіне сенімді атқарып отыр.
Диспетчерлік пунктте сол күнгі ауысымға түскендердің қатарында оператор Ержан Ахметов 25 жылдық тәжірибесі бар маман, еңбек жолын Алматыда тауар кассирі болып бастаған екен. Әр жылдарда қосалқы станция кезекшісі, диспетчердің қызметтерін атқарған ол компьютерге жұп және тақ жолдардағы жолаушылар пойыздарының кестесін енгізіп жатты.
– Біздің міндетіміз – Тараз, Бішкектен хабарламалар алып, тиісінше керек ақпаратты әзірлеп жіберіп отыру. Шу, Бішкек бағытындағы қатынайтын машинистерге қай учаскеде жылдамдықты төмендету керектігін хабарлап, ескерту жасаймыз. Бір сөзбен айтқанда, ақпараттарды сараптап беріп отырамыз, – деді ол.
Вагон қабылдаушы Айбек Қожамжаров пен жүк қабылдаушы Кәмілжан Фазиловты станцияға келіп жеткен жүк пойыздарының вагондары бойынша мәліметтерді базаға енгізіп отырған жерінен жолықтырдық. Мамандардың айтуынша, ұзақ жылғы тәжірибенің жұмысты тиянақты атқаруға септігі көп. Теміржолшылар әулетінде өскен Кәмілжан Фазилов – 29 жыл, Айбек Қожамжаров 10 жыл осы салада тер төгіп келеді екен.

– Жүк құрамдары әр кезде әрқалай, кейде көп, кейде аз болады. Кем дегенде тәулігіне 5-6 жүк пойызын қабылдаймыз. Вагондардың пломбасын, асты-үстін қараймыз, ақау бар ма, жоқ па, тексереміз. Тараз, Шу бағытына, көршілес Қырғыз еліне қабылдап-жөнелткен жүк бойынша ақпарат жібереміз, – дейді вагон қабылдаушы Айбек Қожамжаров.
Жалпы Түрксіб станциясы «ҚТЖ-Жүк тасымалы» ЖШС «ЖТ - Жамбыл бөлімшесі» және «Қырғыз темір жолы – Жүк тасымалы» арасындағы түйісу пункті саналады. Қазіргі бір өзгеріс – бұрынғыдай көршілес елдердегі жүк пойыздарына шекаралық бақылау жүргізілмейді екен. Станция бастығының орынбасары Тимур Қуанышұлының айтуынша, 90-ға жуық адам еңбек ететін ұжымда тәртіп қатаң. Өндірістегі жарақат және жазатайым оқиғалардың алдын алу үшін техникалық сабақтар жиі өткізіліп тұрады. Еңбек қауіпсіздігін сақтаудың ережелері мен талаптары түсіндіріліп, осы бағытта шығарылған қаулылар таныстырылып отырады.